Initiatiefnemer oorlogsmuseum Havelte: '12.000 bezoekers per jaar moet lukken'

De groep mensen die zich sterk maakt voor het museum zet zich in voor het 'zichtbaar houden van de landschappelijke structuren en militaire erfgoed'. De komst van een permanent oorlogsmuseum in Havelte lijkt daarmee een stap dichterbij. In 2014 diende Jelle Kootstra al een plan in voor een museum, maar volgens hem wilde de provincie daar toen nog niet aan beginnen. Nu de gemeente wel enthousiast is en de noodzaak is benadrukt, lijkt alles toch te gaan lukken. "We zijn nu zover dat we denken over tweeënhalf jaar te kunnen bouwen", vertelt hij.

Kootstra had zijn eigen collectie met oorlogsitems jarenlang opgeslagen in de boerderij van zijn ouders, die ook in Westerveld woonden. Toen zij besloten te verhuizen, begon zijn zoektocht naar een permanente opslagplek, waarbij het idee voor een museum ontstond. Zo kon het gebeuren dat in mei 2019 enkele weken een tijdelijk museum werd geopend in de lammerenkooi bij Toegangspoort Holtingerveld, waar Kootstra schaapherder is.

"In het oude museum bij mijn ouders had ik tussen de vijf- en zesduizend bezoekers per jaar. In het tijdelijke museum in 2019 hadden we ook 2500 bezoekers in drie weken tijd. Met het nieuwe museum willen we naar de 12.000 bezoekers per jaar, of meer. Dat moet ook lukken, denken wij."

"Of het nodig is? Dat kun je je afvragen", vertelt Kootstra. "De meeste musea in Nederland draaien op dit moment niet geweldig, maar ik merk wel dat er behoefte is aan meer informatie in dit gebied." Hij refereert aan vragen die hij van bezoekers krijgt over zijn oorlogsspullen of informatie. "De mensen missen vaak tastbare dingen uit die tijd."

Het museum moet aan die behoefte voldoen en wordt ingericht met vondsten uit de Tweede Wereldoorlog. "Met het materiaal dat ik heb kan ik een compleet museum inrichten", lacht Kootstra. "Voornamelijk van 1942 tot 1945. Toen hebben de Duitsers een groot vliegveld aangelegd hier. Verder willen we in het museum ook een gedeelte van de Koude Oorlog meepakken."

In de Tweede Wereldoorlog was er veel activiteit rondom Havelte en Darp. De Duitse bezetters legden een vliegveld aan, waar in totaal meer bommen op zijn geworpen dan bij het bombardement in Rotterdam op 14 mei 1940. Kootstra vond in de afgelopen jaren nog enkele onontplofte bommen.

Sporen van de Koude Oorlog zijn er bijna niet. Op de oude wachttoren na, is alles afgebroken. De Amerikaanse Basis, die vanwege de opslag van kernbommen veel tumult veroorzaakte, is voor mensen die niet bekend in het gebied zijn moeilijk terug te vinden en eigenlijk ook niet bedoeld voor bezoekers. Kootstra bezit desondanks een bijzondere collectie foto's uit die tijd.

"Er is toch heel wat gebeurd daar, al kwamen er buiten het Amerikaanse leger en de Nederlandse militairen die wacht moesten lopen, bijna geen mensen. Ook van de sloop heb ik foto's, dat is toch wel uniek materiaal."

Naast dat hij zich hard maakt voor de komst van het oorlogsmuseum, blijft Kootstra naar oorlogsitems zoeken in het veld. "Dat is een grote hobby van me en dat blijven we doen." Zijn collectie wordt dan ook nog ieder jaar uitgebreid. "Regelmatig vind ik nog spullen. Die gaan gewoon mee, dat bewaren we."