Vierde generatie familie Ten Cate neemt roer hotel over: 'Verrassing van mijn leven'

Eigenlijk werd de overdracht drie jaar geleden al ingezet. In 2019 deed de vader de exploitatie over aan zijn zoons. Zelf bleef Hans als 'hoofd techniek en vermaak' nog verbonden aan het bedrijf. De laatste stap volgt nu in de overname van het gebouw zelf.

Wordt er nu een rigoureus nieuwe koers uitgestippeld? Voorlopig niet. Het borrelt wel bij de twee broers, maar in eerste instantie ligt het accent op behouden van wat goed is. "Het familiegevoel houden we er in", aldus Jasper. "De ultieme kwaliteit van onze vader is het gastheerschap." Zijn omgang met gasten is ongeëvenaard, vindt hij. Want die stond en staat altijd op één. Zo is het altijd geweest en zo moet het blijven.

De geschiedenis van Hotel Ten Cate reikt dus terug tot 1955, toen Geert en Trijn (de grootouders van Hans) begonnen met hun etablissement in Noordbarge. "Mijn opa had een goede neus voor kansen", lacht Hans. "Een hele vloot bedrijven kwam in die tijd naar Emmen."

Die industriële ontwikkeling droeg bij aan de groei van Emmen, dat in die tijd niet meer was dan een eenvoudig boerendorpje. "De AKU, de Honeywell en de AAF vestigden zich allemaal hier. Het waren gouden tijden voor het hotel in die tijd." In 1972 namen de ouders van Hans, Ties en Mien de zaak over. Tien jaar later kwam Hans in het bedrijf om het in 1988 volledig over te nemen.

"Mijn ouders waren echt van de oude stempel. Ze buffelden keihard, maar hielden er weinig aan over. Ze kochten in bij lokale partijen, zoals de plaatselijke groenteboer en slager. Ik besloot het via de groothandel te doen. Waardoor ik praktisch al winst draaide."

Anders dan zijn vader delegeert Hans meer taken. "Het personeel zwaaide om elf uur 's avonds af, waarop mijn vader nog tot twee uur in de nacht de boel afsloot. Ik dacht: dat gaat mij niet overkomen."

Tussen hem en zijn vader ontstond er wat spanning over de stijl van leidinggeven. "Vooral toen ik het hotel verkocht en we naar Frankrijk vertrokken. Het was namelijk hun levenswerk." Het zijn overigens plooien die later allemaal weer zijn gladgestreken, voegt hij eraan toe. Want tijdens hun verblijf in Frankrijk kwamen vader en moeder vaak op bezoek, aldus Hans. "Dat was toen een boost in onze relatie."

Op het moment dat hij de zaak volledig overnam, was hij al getrouwd met Anita Lubbers. "Zij werkte toen als fiscalist bij KPMG en diens voorlopers. Ze deed mijn jaarstukken. Het was liefde op het eerste gezicht."

In de jaren daarop ging Hans vol voor zijn hotel. De gewezen gastheer is immer toegewijd, maar dat kwam wel met een prijs. Eind jaren negentig raakte hij 'kats overspannen', vertelt hij. "Ik runde het hotel alleen en was er praktisch dag en nacht. Ik merkte op gegeven moment dat ik ver, ver, ver over mijn grenzen was."

De gasten merkten niks, want de joviale Ten Cate bleef in zijn rol. "Je kunt het vergelijken met de clown in het circus die lacht in de piste maar huilt in zijn woonwagen."

Uiteindelijk belandde Ten Cate bij de dokter, die constateert dat de rechter kransslagader van de hotelier praktisch geheel dicht zit. "Ik lag op die tafel en barstte in lachen uit. De dokter dacht dat ik gek geworden was. Maar ik dacht: eindelijk kan ik tegen mijn klanten zeggen dat ik iets heb." Beter gezegd: een legitieme reden om even rustiger aan te doen. De drie maanden rust die volgden, hebben zijn leven gered, vertelt hij.

Als een consortium met vier ondernemers interesse toont in zijn hotel, bedenkt hij zich geen moment. Hij verkoopt de boel en de familie verkast naar Frankrijk. "Een idee van Anita. Ze wou wel iets anders doen met haar leven. Kan ik iedereen aanraden. Want je leeft maar een keer."

Echt gelukkig is Hans nooit geworden in zijn nieuwe thuisland. "Hoe goed je ook probeert in te burgeren, ik bleef me een buitenstaander voelen. Een toerist. Op een gegeven moment was ik er wel klaar mee."

Opvallend genoeg was het Anita die voorstelde om terug te keren naar Nederland en het hotel nieuw leven in te blazen. Want onder de nieuwe leiding was het tot een faillissement gekomen in 2010. "Zullen we het trucje nog een keer herhalen?", vroeg ze op een ochtend aan mij", lacht Hans. Hij viel bijna om van verbazing. Maar Anita wilde het het ondernemen zelf ook wel eens proberen.

Na een telefoontje met de bank was de financiering zo rond. Niels en Jasper, die allebei op dat moment elders in het buitenland verkeerden, konden ook niet geloven wat ze hoorden. Jasper: "Ze belde mij met het nieuws dat ze het hotel wilden terugkopen. Ik dacht: ze maken een grapje." Niels: "Een week later zeiden ze dat ze het al gekocht hadden."

Hans en Anita wisten het hotel meteen weer op de kaart te zetten door er letterlijk een kunststukje van te laten maken. "We wilden iets met de gevels doen, want het zag er niet uit. Net een crematorium. We zaten te denken aan graffiti of iets dergelijks." Het was opnieuw Anita die met een gouden idee kwam: waarom de buitenzijde van het hotel niet laten beschilderen door de Toyisten? Zo gezegd, zo gedaan. Hans: "We zijn het eerste hotel ter wereld dat gelijktijdig ook een kunstwerk is."

Het hotel zette zich met de actie geweldig op de kaart en de toekomst zag er zonnig uit. Totdat de familie in 2014 de zwaarste dreun ooit te verwerken kreeg. "Op 1 april dat jaar kregen we te horen dat Anita ernstig ziek was. Het was zo onverwacht." Na slechts negen maanden overlijdt ze. "Ze glipte als los zand door mijn vingers."

De dood van Anita betekende een keerpunt in het leven van Hans. "De jeu was er wel een beetje af. Ik overwoog verkoop, maar heb toch doorgezet. Want het grootste cliché ter wereld is waar: het leven gaat door. Onverbiddelijk."

Het had heel anders kunnen lopen. "Als zij niet was overleden, dan hadden we samen nog steeds aan het roer gestaan. We hadden afgesproken dat we tot mijn 62e zouden doorgaan. Daarna zouden we de boel verkopen. In dat scenario was er geen vierde generatie geweest."

Want Niels en Jasper voelden aanvankelijk weinig voor opvolging. Ze wilden allebei op eigen kracht iets opbouwen. Maar al snel belandden de twee in het familiebedrijf. Niels: "Pa belde mij enkele jaren geleden op. Hij kon wel wat extra handen gebruiken, zei hij." Na drie maanden is Niels naar eigen zeggen 'verslaafd' aan het bedrijf.

"Pa wou op dat moment ook niet alles meer en liet meer taken aan mij over. Zo ontstond het idee om de boel maar over te nemen." Aangezien Niels bij al zijn ondernemersavonturen altijd een twee-eenheid vormde met Jasper, besloot hij ook zijn broer erbij te betrekken. "Ik belde hem op met de vraag: haak je aan? Want in dat geval kunnen we dit samen opbouwen."

De reislustige Jasper zat op dat moment in Bali en overwoog een wereldreis. Toch krijgt Niels binnen een week een telefoontje terug van Jasper: hij is aan boord. Hans: "Voor mij was dit natuurlijk de verrassing van mijn leven."

Jasper zwaait nu in hoofdzaak de scepter over het restaurant, terwijl Niels zich vooral op het hotel richt. Marloes, de vriendin van Niels, houdt zich bezig met personeelszaken. En Hans? Zien we hem straks nog in het hotel?

"Zeker, ik blijf hoofd techniek. Ik ga wel meer reizen, onder meer met mijn dochter Jorijn (de zus van Niels en Jasper). Maar in een hotel is altijd wat te doen. Fulltime aan de slag, ga ik niet meer doen, hoor. Als ik zeg dat ik er morgen niet ben, dan ben ik er ook niet. Een groot verschil met vroeger. Want voor je gasten moet je er altijd zijn."