Drentse zwijnenjacht: veel missers, soms raak

Jagers van Zwinderen met hun juist geschoten zwijn (Rechten: archief Willem Anninga)
Jagers van Zwinderen met hun juist geschoten zwijn (Rechten: archief Willem Anninga)
Historisch onderzoeker Henk Luning uit Assen vindt in de Drentse archieven heel wat sporen van wilde zwijnen. "Dat deze beesten vroeger voorkwamen in Drenthe blijkt allereerst uit archeologische vondsten. Daarna kom je ze, vreemd genoeg, pas weer tegen in de regels voor de wolvenjacht. Daarin staat dat er bij deze drijfjachten niet op ander wild geschoten mag worden. Behalve dan op wilde zwijnen. Daar wilde men kennelijk maar al te graag van af."
Volgens Luning komen we in krantenberichten vanaf de 19e eeuw de zwijnen in Drenthe vrij geregeld tegen: "De beesten komen meestal vanuit Duitsland. Het begint steevast met het bericht dat er een zwijn is gesignaleerd, maar als de jagers dan op pad gaan is het dier meestal in geen velden of wegen meer te bekennen. En als het al van schieten komt, hebben de Drentse jagers vaak een te licht kaliber kogel om een doorsnee zwijn mee te vellen."

Brullen

Zo was de eigenaar van landgoed Berkenheuvel onder Diever in 1898 op jacht naar konijnen, maar plotseling stond er een wild zwijn voor hem. Hij had niet anders dan hagel bij zich, maar schoot wel. Het beest begon vreselijk te brullen en schoot er vandoor. Het zwijn werd nooit meer in de Drentse dreven gezien.

Het dodend lood

In 1918 dook een zwijn op in de kom van Hoogeveen. Het beest werd door een mensenmassa achtervolgd. Henk Luning bladert in zijn krantenknipsels en leest dan voor: "Daarbij waren ook een paar marechaussees, gewapend met karabijnen. Het zwijn ging langs vaarten en straten, tot het beest terechtkwam in de tuin van mevrouw Van Holthe tot Echten. Hier lukte het de marechaussee het dier, dat geheel woest was, het dodend lood toe te dienen. Het woog 125 pond."

Door de zalen van het sanatorium

In 1950 staat Appelscha op stelten als de jagers met een wild zwijn vanuit Oude Willem thuiskomen. In triomf trekken ze er mee naar sanatorium Beatrixoord om de patiënten daar in de feestvreugde te laten delen. Luning: "Het zwijn wordt daartoe in zijn mooiste pose op een brancard gehesen. De schutter, H. Zwart, nam er ook op plaats en zo reed men triomfantelijk door de zalen van het sanatorium. ’s Avonds komen de jagers, de drijvers en zelfs alle echtgenotes bijeen om het 225 pond zware dier te verorberen. Aan het hoofd van de dis zit de boswachter van Staatsbosbeheer."
Meer over Drenthe en de zwijnen in het radioprogramma Drenthe Toen, morgen tussen 19.00 en 21.00 uur op radio Drenthe. Daarna te beluisteren in de Podcast of uitzending gemist op www.rtvdrenthe.nl

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.