Hoe de TT van Man naar de Mannen van Assen kwam

eerste TT
De allereerste TT ooit ging van start op de Grote Brink in Rolde © Rolder Historisch Gezelschap
Het TT-gebeuren strijkt neer rond Assen. Ronkende motoren op de wegen, campings vol motorsportfans, een kermis voor jong en oud, en overal klinkt muziek. En dan is er ook nog de Motul TT Assen MotoGP, waar het natuurlijk allemaal om draait.
Maar waar staan die twee T's eigenlijk voor, en waar komt deze iconische race vandaan? Deze vraag werd ingestuurd naar Zoek het uit!, en deze week leek ons een uitstekend moment om daar eens in te duiken.

Stukje geschiedenis

Laten we eerst eens kijken naar de vraag waar die twee T's nou ook alweer voor staan. Dat is simpel te achterhalen, en ook bij een groot publiek wel bekend: TT staat voor Tourist Trophy. Oftewel, toeristen trofee.
Oorspronkelijk komt de Tourist Trophy van het Britse Isle of Man. Dit eiland ligt in de Ierse Zee. Het is net als de Kanaaleilanden een Brits Kroonbezit en daarmee géén onderdeel van het Verenigd Koninkrijk, al wordt het daar wel vaak mee geassocieerd.
Op Isle of Man werd in 1907 de allereerste TT ooit gereden. Het was een wedstrijd op de openbare weg waar toeristen aan meededen, omdat het racen op de openbare weg in Groot-Brittannië verboden was. Markies de Mouzilly St. Mars stelde een trofee beschikbaar, en zo was de Tourist Trophy race geboren.
(Tekst gaat verder onder de video)

Waarom op Man, waarom toeristen?

Zoal gezegd was racen op de openbare weg in het Verenigd Koninkrijk niet toegestaan. Daarom werd er uitgeweken naar een plek vlakbij, met geschikte wegen, maar wel een plek die dus géén onderdeel was van het Verenigd Koninkrijk. En dat was het Eiland Man.
Alleen op het Eiland Man bood het parlement, de Tynwald, de mogelijkheid om openbare wegen af te sluiten en af te wijken van de maximumsnelheid. Om toestemming te vergemakkelijken kreeg de wedstrijd de naam "Tourist Trophy" om het toeristische karakter te benadrukken. En de TT was geboren.
Op een gegeven moment kwam overal in Europa de naam TT voor. Dit was een doorn in het oog voor de Britten. Zij claimden de naam TT en niemand anders mocht die titel meer gebruiken, behalve Assen.

Ten eeuwige dage

In een brief schreef de organisatie van de TT van het eiland Man dat Assen 'ten eeuwige dage' de naam TT mag dragen. Helaas zijn in de oorlog de originele brief en de kopie verwoest door een brand. Er werd een herenakkoord gesloten en dat staat nog steeds.
De Asser TT maakt sinds het begin van het wereldkampioenschap in 1949 deel uit van de Grand Prix-serie. Hiermee is het circuit van Drenthe het oudste Grand Prix-circuit.

De Mannen van Assen

In 1922 werd de Motorclub Assen en Omstreken opgericht, die begin 1925 het plan opvatte om een wegwedstrijd te organiseren. Meteen in 1922 waren er al plannen om een Nederlandse wedstrijd in België te organiseren, dit omdat het tot dan toe verboden was wedstrijden op de Nederlandse openbare weg te organiseren.
Met de nieuwe Motor- en Rijwiel­wet van 1924 werd het mogelijk hiervoor een ontheffing aan te vragen. De aanleg van een nieuwe weg tussen Rolde en Borger was voor de Motorclub Assen en Omstreken reden om opnieuw over een wegwedstrijd na te denken.
Op zaterdag 11 juli 1925 verschenen 27 renners aan de start voor de eerste TT over een parcours met een lengte van 28,4 kilometer. Het parcours ging niet over een glad gestreken circuit, maar over klinker- en zandwegen tussen de driehoek Rolde Borger Schoonloo. Uiteindelijk wisten vijf coureurs de finish te halen.
(Tekst gaat verder onder de video)

Circuit van Drenthe tussen 1926 en 1954

Bij de tweede editie van de TT in 1926 werd er op een nieuw parcours gereden dat langs de volgende punten voerde: De Haar, Barteldsbocht (bij Assen), Oude Tol (halverwege Hooghalen), Hooghalen, Laaghalen en Laaghalerveen. De organisatie, die ook wel De Mannen van Assen werd genoemd, had hoge verwachtingen van het evenement en er werden tribunes gebouwd bij de start in Hooghalen en in Laaghalerveen om de verwachte bezoekers te herbergen. Uiteindelijk werden er slechts 2600 kaartjes verkocht, en werd er een verlies van 5000 gulden afgeboekt.
De Mannen van Assen lieten het hoofd niet hangen, en vonden steun bij de Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging (KNMV). De races kregen een internationale status, waardoor er voortaan ook coureurs uit het buitenland aan de start konden verschijnen. In 1927 kwamen er 15.000 mensen kijken naar de race, iets wat voor die tijd een ongekend hoog aantal was. In de jaren daarna bleef het succes en het aantal toeschouwers groeien.

Zoek het uit!

Wil je meer weten over de TT? Of over de geschiedenis van iets anders? Of heb je een vraag die hier helemaal niets mee te maken heeft? Het mag allemaal! Stuur maar in naar Zoek het uit!, dan kijken wij of we de antwoorden kunnen vinden.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.