Verkeerspsycholoog: 'Spookrijder is wel 't laatste wat je verwacht'

Volgens verkeerspsycholoog Cees Wildervanck zijn er over het algemeen twee hoofdoorzaken aan te wijzen waarom mensen spookrijden: een vergissing tussen de op- en afrit van een snelweg en keren op de weg en daarna in de verkeerde richting terugrijden. "In het eerste geval gaat het vaak om ouderen, die hebben sowieso vaker moeite met complexere verkeerssituaties. En zo'n situatie bij een op- en afrit van een snelweg kan vrij complex zijn, omdat ze vaak vlak naast elkaar zitten. Een vergissing is dan goed mogelijk", zegt hij.

"De andere oorzaak is ontdekken dat je een afslag hebt gemist en dan keren op de weg om alsnog de goede afrit te pakken. Als er meer mensen in de auto zitten en het gaat om jongeren is dit nog wel eens een kwestie van stoer doen", vervolgt hij.

Wat er zaterdagnacht precies is gebeurd, weet de verkeerspsycholoog ook nog niet. De Rijksrecherche doet onderzoek, omdat er ook politieagenten betrokken waren bij de situatie. Een aantal politieauto's zette de achtervolging in om de spookrijder te laten stoppen. In de buurt van Assen stopte de man ook, maar toen een agent hem wilde controleren, ging hij er opnieuw vandoor. Met fatale afloop.

Een aantal automobilisten die 's nachts op de A28 vanuit de richting Beilen naar Assen reed, is de man tegengekomen en ontzettend geschrokken. "Wat je het beste kunt doen als je er eentje tegenkomt, hangt van de situatie af. Goed deelnemen aan het verkeer, heeft te maken met het kennen van de regels en het weten wat je moet doen, maar daaraan vooraf gaat de verwachting. Je zult eerder adequaat reageren op iets wat je verwacht dan op iets wat je niet ziet aankomen. En een spookrijder is misschien wel het laatste wat je verwacht."

Verkeersinformatie om mensen te waarschuwen is daarom heel belangrijk. "Dan kun je rechts gaan rijden en blijven rijden. Maar in het algemeen is het lastig te zeggen wat je moet doen. Je hebt geen programmaatje klaarliggen voor wat je in welke situatie moet doen. Als je in een woonwijk rijdt en er rolt een bal de straat op, kun je verwachten dat er een kind achteraan komt en rem je af. Bij een spookrijder is het niet zo simpel."

Daar kan Angelika Beck uit Assen over meepraten. Zij is een van de automobilisten die de spookrijder zaterdagnacht tegenkwam. "Mijn vriend en ik kwamen van een feestje. Hij had wat gedronken en sliep. Ik reed ongeveer 100 kilometer per uur toen ik opeens werd ingehaald door een snelle auto van de politie. Ik dacht: misschien is er een ongeluk gebeurd. Rustig reed ik verder en toen zag ik opeens allemaal blauw licht."

De 20-jarige Assense herinnert zich zo'n zeven of acht politieauto's die op de andere weghelft reden. "Toen ik weer voor me keek, zag ik witte koplampen op me afkomen. Mijn vriend sliep en ik durfde daarom niet opeens uit te wijken om hem niet te laten schrikken. Ik ben zo dicht mogelijk langs de doorgetrokken streep tussen mijn rijbaan en de vluchtstrook blijven rijden. Hij reed op ongeveer drie meter langs ons, met naar schatting 100 tot 130 kilometer per uur. Daarna kwam ons ook nog een politieauto tegemoet, die over de vluchtstrook reed."

Toen Beck even later thuis op internet zocht, kon ze nog niks vinden, maar niet veel later hoorde ze de traumahelikopter overvliegen. De volgende ochtend las ze over het verkeersdrama. Dat bleek een paar minuten nadat zij de spookrijder was gepasseerd te zijn gebeurd. "Ik ben heel erg geschrokken. 'We hebben een grote engel op onze schouders gehad', zei mijn vriend toen ik het hem liet lezen." Het stel heeft hun verhaal inmiddels aan de politie verteld.

Beck heeft een jaar haar rijbewijs en maakte haar vriend wakker op het moment dat ze de koplampen op zich af zag komen. "Maar hij was slaperig en heeft het allemaal niet zo goed meegekregen. Ik moest het alleen doen op dat moment en wist niet wat die spookrijder zou gaan doen. Achteraf besef je dat het ook in één keer over had kunnen zijn geweest met ons. Ik moest gisteren werken en toen ik ik weer in de auto stapte, deed ik dat wel met gemengde gevoelens."