Europese verkiezingen: is een stem voor de VVD ook een voor D66?

De vergaderzaal van het Europees Parlement in Straatsburg (Rechten: ANP / Lex van Lieshout)
De vergaderzaal van het Europees Parlement in Straatsburg (Rechten: ANP / Lex van Lieshout)
Nog twee dagen en dan mogen we weer naar de stembus. Deze keer voor de Europese verkiezingen. Voor veel mensen een ver-van-mijn-bedshow. Want waar stem je nou precies voor? En wat gebeurt er met je stem?
Je stemt voor het Europees Parlement. Dat doe je samen met een paar honderd miljoen andere Europeanen. Ook de Britten gaan donderdag naar de stembus. Andere landen doen dit op vrijdag, zaterdag of zondag. In totaal worden er 751 parlementariërs gekozen, die afwisselend in Brussel en Straatsburg zitten. Nederland heeft 26 zetels.

Is er niet te veel versplintering?

Donderdag kun je alleen stemmen op Nederlandse partijen. Dat zijn D66, CDA, PVV, VVD, SP, PvdA, ChristenUnie-SGP, GroenLinks, Partij voor de Dieren, (die allen al in het parlement zitten), 50PLUS, Jezus Leeft, DENK, De Groenen, Forum voor Democratie, vandeRegio & Piratenpartij en Volt Nederland.
Krijg je dan straks niet enorm veel verschillende partijen in zo'n Europees Parlement? Ja. Maar om te voorkomen dat alles versplinterd raakt en je niet fatsoenlijk kan samenwerken, zijn alle partijen op basis van politieke kleur weer aangesloten bij acht fracties.

Welke fracties zijn er dan?

De VVD en D66 horen bij de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa. Dus twee verschillende Nederlandse partijen kunnen op Europees niveau wel in dezelfde fractie zitten.
Het CDA hoort bij de christendemocraten van de Europese Volkspartij, terwijl de PvdA juist aangesloten is bij de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten en GroenLinks weer bij De Groenen/Europese Vrije Alliantie.
De SGP en de ChristenUnie horen bij de fractie van de Europese Conservatieven. Forum voor Democratie wil zich daar graag bij aansluiten, maar stuit op weerstand van de ChristenUnie. Als je op de PVV stemt, stem je voor Europa van Naties en Vrijheid. De SP en de PvdD zitten samen bij Europees Unitair Links/Noords Groen Links. De achtste fractie is Europa van Vrijheid en Directe Democratie, maar daar zijn geen Nederlandse partijen bij aangesloten.

Zitten er ook Drenten in het Europees Parlement?

Jazeker. Er zijn vier Drentse kandidaten verkiesbaar. Drie van hen wonen nog in onze provincie.
- Albert-Jan Maat uit Paterswolde staat als lijstduwer voor het CDA op plek zestien, en zat van 1999 tot 2007 al in het Europees Parlement.
- Jannie Drenthe uit Assen is verkiesbaar voor de SP, ze staat als twaalfde op de lijst en is fractievoorzitter in de raad van Assen
- Ralph du Long uit Assen vind je terug op plek tien op de lijst van de PvdA, hij is PvdA-Statenlid en vicevoorzitter van PS Drenthe
- Sabine Klok groeide op in Peize, maar woont tegenwoordig in Brussel en staat voor GroenLinks op plek vijf.
Verder zijn er nog twee 'grensgevallen'. Zo staat jonge boer en Europarlementariër Jan Huitema uit Makkinga als tweede op de lijst van de VVD. Hij zat de afgelopen vijf jaar al in het Europees Parlement. En Sjoukje van Oosterhout, op plek twaalf voor GroenLinks, heeft ook zeker een Drents tintje. Ze is één van de dochters van burgemeester Eric van Oosterhout, en groeide op in Borgercompagnie. Zij woont op dit moment in Londen.

Wat zijn thema's waar het Europees Parlement zich over gaat buigen?

Het parlement kan 'ja' of 'nee' zeggen tegen wetsvoorstellen die de Europese Commissie doet. Dat doet het parlement samen met ministers van de lidstaten, die over dat specifieke voorstel gaan.
Landbouw is een thema dat vaak op de agenda staat, want 40 procent van de begroting van de Europese Unie gaat naar subsidies voor boeren. Er zijn plannen om daarin te snijden, maar dat ligt gevoelig, schrijft het Algemeen Dagblad.
Ook wil Europa de CO2-uitstoot flink verminderen. Maar dit is een heet hangijzer. Een ander belangrijk thema voor de EU zijn de multinationals die via allerlei constructies belasting proberen te ontduiken. Dat moet anders, maar hoe? Want de lidstaten gaan over belastingen, niet de EU.

Best complexe materie, waar moet ik nou op stemmen?

Vind je het lastig om te kiezen op welke partij je moet stemmen? Doe dan de StemWijzer van ProDemos. Je kan er ook voor kiezen om de stemwijzer van De Volkskrant te doen. Die heeft gekeken naar wat partijen daadwerkelijk doen, en dus niet naar wat ze beloven in campagnes.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.