Slavernij in Drenthe is dichterbij dan je denkt tijdens eerste herdenking Keti Koti in Assen

De herdenking van Keti Koti vandaag in Assen
De herdenking van Keti Koti vandaag in Assen © RTV Drenthe / Ronald Oostingh
Je kunt het je amper voorstellen. Een groep mensen die op een lijst staat tussen tuinmeubilair en andere inboedel. Het doel? Alles verkopen. Zowel de inboedel als de mensen. Het gebeurde in de tijd van de slavernij. Ook in Drenthe.
Op 1 juli 1863 schafte Nederland de slavernij in Suriname en de Nederlandse Antillen af. Maar nabestaanden hebben nog altijd te maken met de gevolgen ervan. Vandaag herdachten zij de slavernij, om morgen de vrijheid te vieren.

Racisme

Het gaat volgens Linda Nooitmeer van NINsee (Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis) niet over mensen die je heel duidelijk kunt bestempelen als racist, maar het sluimert volgens haar vooral ook in dagelijkse zaken.
"Denk aan onder-advisering op scholen van jongeren met Afrikaanse roots. Lastige situaties op de werkvloer", somt ze op tijdens haar toespraak tijdens de herdenking. Kortom: institutioneel racisme. "Het gaat om onbewuste gevoelens en gedachtes over mensen met Afrikaanse roots."

Bevrijdingsfestival

Stilstaan dus, bij het gruwelijke verleden. En daar lering uit trekken voor de toekomst. Ook dat is Keti Koti. "We hebben in Nederland 4 en 5 mei. Daarom hebben wij besloten om op 30 juni en 1 juli het zo te herdenken en te vieren", legt Ingrid Veneberg van Comité 30 juni/1juli uit.
Het herdenken in Drenthe staat met deze eerste editie pas in de kinderschoenen, maar het comité denkt groots. "Waarom staan we op 4 en 5 mei wel stil bij alles, inclusief een groots Bevrijdingsfestival. Maar hebben we dat op 1 juli niet in Drenthe?" vraagt Veneberg zich hardop af.
Voor het eerst staat Drenthe stil bij Keti Koti

Drentse slavernij

Want ook in Drenthe is de slavernij dichterbij dan misschien gedacht. Een aantal rijke, Drentse families handelde ook in mensen. "Wat ik hier heb is een verkoopakte. Waarbij een familielid van De Vos van Steenwijk zijn aandeel in een plantage verkoopt", vertelt Ellen van der Velds van het Drents Archief terwijl ze een aantal oude documenten met sierlijke letters neerlegt op een witte tafel.
"Daar wordt onder andere genoemd dat de gebouwen, de molens, de onbebouwde en bebouwde gronden worden verkocht. Maar daartussen staan ook de slaven, slavinnen en hun kinderen genoemd als roerende goederen", vervolgt Van der Velds.

Kanttekening

"Er zit wel een kanttekening bij", benadrukt Van der Velds. "We kunnen niet met zekerheid zeggen hoe Drents het is. De familieleden die benoemd worden kunnen ook de provinciegrenzen zijn overgestoken."
Drenthe stelde in de tijd van de slavernij economisch gezien weinig voor. Dat er Drentse families zijn die handelden, is wel duidelijk. Maar hoe groot hun rol was, dat is moeilijk te zeggen. "We weten ook niet hoeveel documenten er nog meer zijn. We raden onderzoekers dan ook zeker aan om onderzoek te komen doen in onze archieven", vertelt Van der Velds.
"We hebben niet een kant-en-klare doos met alles over het slavernijverleden in Drenthe. Het vergt echt veel onderzoek om alle verbanden te leggen en het plaatje compleet te krijgen."

Vrije dag

De afgelopen weken is er al vaak over gediscussieerd: moet Keti Koti een nationale vrije dag worden? Als het aan Veneberg van het Comité 30juni/1juli ligt uiteraard wel. Zoals gezegd hoopt ze dat heel Nederland uiteindelijk er net zo bij stil staat als op bevrijdingsdag. "Wij als comité staan graag in verbinding met andere organisaties in het kader van cultuur en diversiteit om hier samen een mooi geheel van te maken."
"We moeten allen op zoek naar een gezamenlijke toekomst. Waar verbinding is en saamhorigheid. Maar er moeten wel veranderingen komen in de maatschappij, dat begint bij bewustwording. Alleen dan kunnen we samen een verbindende toekomst tegemoet gaan", eindigt ze tot besluit.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.