Wat is er aan de hand met de populariteit van de Drentse vlag?

De Drentse vlag is 75 jaar oud.
De Drentse vlag, met de zes sterren en het kasteel © RTV Drenthe
Er verschijnen steeds meer vlaggen in het Drentse straatbeeld. Nederlandse vlaggen, al dan niet ondersteboven, regenboog-vredesvlaggen, Oekraïense vlaggen. En op de trekkers zie je ook veel Friese vlaggen en Groningse vlaggen voorbij komen. Afgezien van een wimpel hier en daar lijkt de Drentse vlag flink in de minderheid.
Hoe komt dat eigenlijk? En waarom maken we als provincie niet wat meer reclame voor onze vlag? Deze vraag werd ingestuurd naar Zoek het uit!, en kreeg de meeste stemmen in de stemronde.

De Drentse vlag

Laten we eerst eens kijken naar hoe de vlag er eigenlijk uit ziet. Twee rode horizontale strepen op een witte achtergrond, een zwart kasteeltje in het midden ertussen, met aan weerszijden drie rode sterren.
Over het ontwerp van de vlag vertelde Henk Nijkeuter van het Drents Archief eerder al eens het volgende: "De kleuren rood en wit zijn traditionele Saksenkleuren. De zes sterren staan voor de zes dingspelen: Beilen, Diever, Noordenveld, Oostermoer, Rolde en Zuidenveld, de oude indeling van Drenthe. En het kasteel beeldt het kasteel van Coevorden uit: een belangrijke plaats, waar je de provincie binnenkwam."
De vlag is 75 jaar geleden ontworpen door Gerlof Bontekoe, hij was in die tijd de burgemeester van Sleen. "Bontekoe is dé Drentse wapenmeester. Hij heeft heel veel wapens voor Drentse gemeenten ontworpen, zoals die van Sleen, Coevorden, Emmen, Ruinen, Smilde, Vries, Westerbork en Zuidlaren", vertelde Nijkeuter eerder.

Assepoester-complex

"Na de oorlog werd in onze provincie een Drents genootschap opgericht. De leden daarvan wilden het Assepoester-complex doorbreken: van Drenthe werd namelijk heel lang gezegd dat het geen volwaardige provincie was, maar 'een landschap'. Het Drents genootschap wilde Drenten bewust maken van hun identiteit. Ook hadden ze belang bij historiciteit: men wilde aangeven dat Drenthe een verleden had. Daar hoorde ook een mooie vlag bij", legt Nijkeuter uit.
En precies dat Assepoester-complex is waar de ingezonden vraag over gaat. Want we hebben nu 75 jaar lang een vlag, maar in vergelijking met de andere provincies wordt de vlag maar weinig gepromoot. Voorbeeldje, een groot Zweeds warenhuis verkoopt deurmatten met daarop de Friese vlag, en deurmatten met daarop de Groningse vlag. Maar wie een deurmat wil van de Drentse vlag wil grijpt mis, die is er namelijk niet.
deurmat
In een zweeds warenhuis verkopen ze een Friese deurmat. De Groningse was uitverkocht. Drentse hebben ze niet. © Greetje Schouten / RTV Drenthe

Reclame voor de vlag

Als je praat over de promotie van Drenthe, dan praat je over Marketing Drenthe: "De Friese vlag is altijd al het meest populair geweest van alle provincievlaggen. Friezen zijn van nature erg chauvinistisch. De Groningse vlag (en het chauvinisme in Groningen) heeft een enorme opmars gemaakt door de aardbevingsproblematiek. Sinds 2014 is de verkoop van deze vlaggen flink gestegen en is de vlag dus in flink meer huishoudens aanwezig. In Drenthe en ook de meeste andere provincies zie je dit veel minder", zegt Miranda Horstman van Marketing Drenthe.
Marketing Drenthe zet wél vol in op de tweede vlag van Drenthe, dat is een vlag om het toerisme en de recreatie te promoten. Een rode vlag, met in witte letters 'Drenthe' er op geschreven. Maar die letters, dat zijn niet zomaar letters: "Het zijn Van Gogh letters. In het handschrift van Van Gogh. Toen de schilder in Drenthe was heeft hij brieven verstuurd, waarin hij Drenthe ook noemde. Precies die letters hebben we gekopieerd, in hetzelfde handschrift dus, en dat is nu onze Drentse Van Gogh-vlag."

Minder Drenthe-merchandise

De Van Gogh-vlag, om hem zo maar even te noemen, wordt vooral gebruikt om aan te geven dat ergens een toeristisch of recreatief bedrijf is. Het is een heel herkenbare vlag, omdat hij opvallend rood is met de witte letters.
Horstman: "Dit ligt qua herkenbaarheid in lijn met bijvoorbeeld de Drenthe dekens die tijdens corona zijn uitgedeeld. Zo versterken wij het merk Drenthe. We hebben in het verleden ook de officiële Drenthe vlag als wimpel verkocht, in samenwerking met de provincie Drenthe. De laatste jaren focussen we ons echter minder op Drenthe merchandise, maar er zijn allerlei Drenthe uitingen te krijgen bij de Toerist Info punten in Drenthe."
Drenthe vlag
De vlag met Drenthe in het handschrift van Van Gogh © Greetje Schouten / RTV Drenthe

Drentse bescheidenheid

Bij het Huus van de Taol wordt vooral gewerkt aan de promotie van de Drentse streektaal, maar over de vlag wil streektaalfunctionaris Arja Olthof ook wel wat zeggen. "Het draait waarschijnlijk om trots en geld. Als je het vergelijkt met Friesland, daar is het cultuurgevoel groter, er is meer aandacht voor. Dat komt ook doordat het Frysk de tweede taal is van Nederland, en op scholen ook Friese les gegeven wordt. Op die manier is er al meer een eenheid, en dat zie je ook terug in het vlaggebruik."
Verder denkt Olthof dat het gebrek aan trots op de Drentse vlag ook te maken heeft met de bescheidenheid van de Drent. "Het is echt een gevoelskwestie hoor, want er is nooit onderzoek naar gedaan, maar ik denk dat het misschien ook wel te maken heeft met Drentse bescheidenheid. Een Drent hoeft niet per se op de voorgrond te staan."

Onderzoek naar Drenthe's trots

In 2019 is door I&O Research, in opdracht van de regionale omroepen en de NOS, onderzoek gedaan naar waar Drenten trots op zijn en waar ze zich voor schamen. Hier kwam uit dat Drenten vooral trots zijn op de heide en het bos en op hun nuchterheid.
Behalve trots kent de Drent ook schaamte over zijn provincie. Drenten schamen zich voor het gebrek aan voorzieningen. De leegloop in Drentse steden wordt ook genoemd. Ook het gemis van een hogeschool of universiteit in Drenthe is een bron van schaamte. In het onderzoek komt niets naar voren over trots op de Drentse vlag.

Waarom dan weinig Drentse vlaggen?

Uiteindelijk valt er op de vraag waarom er weinig reclame wordt gemaakt voor de Drentse vlag geen eenduidig antwoord te geven. Het zou kunnen liggen aan de Drentse bescheidenheid, of aan het gebrek aan promotie vanuit de provincie en Marketing Drenthe.
Een gebrek aan trots op de eigen provincie in het algemeen zal het in ieder geval niet zijn, want uit het onderzoek uit 2019 blijkt dat ná Friesland en Zeeland de Drenten het meest trots zijn op hun provincie. Op korte afstand gevolgd door de Groningers, op nummer vier.

Zoek het uit!

Heb jij ook een vraag? Stuur hem in!

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.