Ombouw Blauwe Paviljoen in Zuidlaren jaar later dan toch van start

Met meer dan een jaar vertraging zijn ze begonnen met slopen en verbouwen in het Blauwe Paviljoen in Zuidlaren, officieel bekend als het Noorder Sanatorium. Ooit huisden er psychiatrische patiënten van Dennenoord. Straks wonen er 27 stellen, die er best warmpjes bijzitten. Het rijksmonument wordt omgebouwd tot luxe appartementencomplex.
Twintig zijn er inmiddels verkocht, en twee zijn er onder optie. Het goedkoopste appartement kost 450.000 euro, het duurste tikt de 800.000 euro aan.
"Stevige prijzen, dat zeker. Maar het is wel een wooncomplex in een rijksmonument, gelegen op een landgoed van vijf hectare vol groen, en dicht bij de voorzieningen van Zuidlaren. Het is een prachtplek. En als je ook ziet hoe ruim de appartementen zijn, dan is de prijs er ook naar", zegt directeur Thijs van Bree van LPB Vastgoed, ontwikkelaar van de locatie.
'Blij dat we los kunnen'
Sinds 2017 is Van Bree in de weer met de planvorming voor het monumentale gebouw aan de Stationsweg. Het pand springt vooral in het oog door de blauwe stalen raamkozijnen en dankt daar ook de naam het Blauwe Paviljoen aan, terwijl de oorspronkelijke naam toch Noorder Sanatorium is. Maar ook de projectontwikkelaar gebruikt het Blauwe Paviljoen als handelsmerk.
Van Bree is blij dat ze nu eindelijk 'los kunnen' met de sloop en verbouw van het pand. "Ik mag wel zeggen heel erg blij. Want als je er al zoveel jaren mee bezig bent, dan kijk je echt uit naar het moment dat je daadwerkelijk aan de gang kunt. De asbestsanering is nu in volle gang aan de ene kant van het pand. En bovenin, op de derde verdieping, zijn slopers lekker bezig. Plafonds eruit, alle wanden eruit, en daarna opbouwen. Het is nu echt begonnen. Daar word ik blij van."
(Tekst gaat verder onder de foto)

'Niet wild tekeergaan in monument'
Dat het Blauwe Paviljoen het stempel van rijksmonument heeft, is aan de ene kant juist zijn kracht, want dat maakt het pand speciaal. Maar voor de plannenmaker is dat ook weer een handicap. Het moet door allerlei molens, want er zijn veel streng meekijkende instanties, die kijken in hoeverre het rijksmonument zijn historische waarde behoudt.
Thijs van Bree vond bij de herontwikkeling van het markante bedrijfsgebouw de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed op z'n pad, en vooral de monumentencommissie. "Die moest nog echt overtuigd worden van ons plan, en dat ging niet zomaar. De uitdaging zit 'm erin dat het een rijksmonument is, en dat je dat ook moet koesteren. Maar tegelijkertijd wil je de toekomstige bewoners ook het allerbeste wooncomfort geven, en het gebouw zo duurzaam mogelijk maken. Zo'n monumentale status geeft dan toch beperkingen, daar kun je niet zomaar wild in tekeergaan. Daarom moet je heel zorgvuldig de boel opbouwen, want alle historische elementen in het pand moet je intact houden."
(Bekijk hier de reportage over het Blauwe Paviljoen, tekst gaat verder onder de video)
Ombouw Blauwe Paviljoen in Zuidlaren jaar later dan toch van start
Lekke blauwe raamkozijnen
Zo moeten de bouwvakkers afblijven van de zo kenmerkende blauwe, stalen raamkozijnen. Alleen vormden die ramen volgens Van Bree juist een groot probleem. "Ze zijn zo lek zijn als een mandje qua isolatie." Ook daar moest een slimme list op verzonnen worden, want de blauwe kozijnen moeten van de culturele erfgoedbewaarders stuk voor stuk in de gevels blijven zitten.
"Het is allemaal enkelglas. Maar daar hebben we een oplossing voor bedacht met goed geïsoleerde voorzetramen. En op een vergelijkbare manier isoleren we overal ook de spouwmuren en de plafonds. We plaatsen als het ware een 'box in de box', zodat het gebouw qua isolatie aan de norm voldoet. Uitgaande van de nieuwste regelgeving komen we uit op label-B en da's toch heel duurzaam."
Glas-in-loodramen
Ook zitten er in de trappengalerij van het paviljoengebouw bijzondere glas-in-loodramen, waar ook isolatieglas voor komt. In totaal herbergt het pand, inclusief begane grond, vier bouwlagen, met op alle verdiepingen talloze kamers, van groot tot klein, sanitaire voorzieningen en lange gangen. Ruimtes waar van alles uitgebroken wordt, om te komen tot 27 luxe woonappartementen.
(Tekst gaat verder onder de foto)

Uit het hele land
Het monumentale wooncomplex, midden in het groen, blijkt in trek bij mensen uit het hele land, zo vertelt Van Bree. "Onze kopers komen uit Schevingen, Hilversum, maar ook uit Sneek, en hier uit deze omgeving. Qua leeftijd zijn ze begin 50 jaar tot eind 70. Het is een gemêleerd gezelschap, het merendeel is gepensioneerd, maar nog steeds zeer actief. En allemaal zijn ze zeer enthousiast om hier te gaan wonen."
Vleermuizen naar hotel
Behalve de strenge monumentencommissie, had de projectontwikkelaar ook nog last van een kolonie vleermuizen. Die dieren wonen kennelijk ook graag op stand, en hadden de spouwmuren van het Blauwe Paviljoen als hun woonvertrek uitgekozen. Daar moest eerst alternatieve behuizing voor komen, voordat er gesloopt en gebouwd mocht worden. Zolang dat niet gebeurde, kwam er geen vergunning.
Maar ook die hindernis richting de verbouw is geslecht, zo vertelt Van Bree. "We hebben speciale vleermuiskastjes aan de gevels gehangen. Daar kunnen ze nu in terecht. En vervolgens maken we boven in de toren van het paviljoen een speciaal vleermuizenhotel, en hopen we dat ze vervolgens daarnaartoe verhuizen." Of de diertjes met het begin van de sloopherrie al verkast zijn, vanuit de spouwmuur naar hun speciale huisjes? "Geen idee, ik denk het wel, al heb ik nog geen verhuisbericht ontvangen", grijnst Van Bree.
Na de asbestsanering en het sloopwerk, kan na de bouwvak de grote verbouwingsoperatie echt van start. Als alles meezit, kunnen de bewoners er volgend jaar september in. De laatste vijf appartementen, zijn volgens Van Bee dan ook verkocht. "Het heeft natuurlijk lang geduurd, en veel mensen hebben afgewacht. Nu het werk echt is begonnen, gaat dat wel snel denk ik."
