Drenthe krijgt miljoenen voor stikstofmaatregelen op korte termijn

Koe van Melkveehouder Aly Jobing uit Grolloo
Koeien die gras eten © RTV Drenthe / Jasmijn Wijnbergen
Stikstofminister Van der Wal geeft provincies de ruimte om op korte termijn acties te ondernemen die stikstofuitstoot verlagen en de water- en natuurkwaliteit verbeteren. Uit een pot van ruim een half miljard euro krijgt Drenthe onder meer geld om demonstratiebedrijven in te richten.
Het kabinet gaf vrijdag groen licht voor 45 versnellingsvoorstellen van provincies. Provincies kunnen dus aan de slag. "Maar wij zijn al lang bezig. We proberen al met elkaar zaken op te lossen, vanuit het vakmanschap van de boer", zegt Drents landbouwgedeputeerde Henk Jumelet.
Voor 1 juli 2023 moeten provincies plannen presenteren hoe zij de stikstofdoelen van het kabinet gaan halen, het nu beschikbare geld neemt daarop een voorschot om al dit jaar en volgend jaar aan de slag te kunnen.

Projecten

"Het gaat om 76 miljoen euro voor Drenthe. Dat geld is bedoeld voor het verbeteren van het waterbeheer, pilots in overgangsgebieden en innovatiemaatregelen." Met het eerste doelt Jumelet op het verbeteren van de waterhuishouding van de Natura2000-gebieden. "Op schrale zandgronden wil je niet teveel stikstof. Want bij teveel stikstof verdringen planten, zoals het pijpestrootje, andere planten." Er spelen meer factoren mee bij natuurherstel. "Als de waterhuishouding niet op orde is, kan dat plantje wat je er juist wel wil, niet groeien."
De pilots in overgangsgebieden richten zich op het extensiveren (minder dieren per hectare) van de veehouderijen bij Natura2000-gebieden, om de druk daarop te laten afnemen. Innovatie kan op allerlei manieren, zoals nieuwe stalsystemen die stikstofuitstoot verlagen.
Drenthe zet vooral in op processen die al gaande zijn en geslaagde projecten moeten anderen inspireren. Een voorbeeld is Boer Burger Natuur Drenthe waarin duurzaam boeren beloond wordt en verdienmodellen worden gezocht voor natuurinclusief boeren. "Met de aanvullende middelen kunnen wij binnen het huidige programma een versnelling maken en meer maatregelen treffen", stelt Jumelet.
Waar successen worden behaald, moeten andere boeren de mogelijkheid hebben om te leren. Drenthe wil werk maken van demonstratiebedrijven. Jumelet: "Bedrijven waar andere boeren en adviseurs kennis en inspiratie op kunnen doen, bij voorlopers op het gebied van bedrijfsmanagement en/of op het gebied van technische toepassingen."

Innovatie

Op dat laatste heeft Jumelet met name zijn hoop gevestigd. "Innovatie staat bij ons op 1", zegt Jumelet. Daar drong Drenthe van het begin af aan op aan bij het kabinet. "Het kabinet vindt innovatie op het boerenerf een belangrijk onderwerp waarop versnelling mogelijk en nodig is", schrijft Van der Wal in een brief aan de Tweede Kamer. Jumelet is blij dat er stapjes in die richting worden gezet, het geeft hem het gevoel dat er in Den Haag geluisterd wordt en de lobby daarvoor werkt.
Maar Van der Wal schrijft ook: "Daarnaast stelt het kabinet als voorwaarde dat deze voorstellen aantoonbaar bijdragen aan de doelstellingen van de integrale aanpak", doelend op innovatie.
De brief waarmee de minister afgelopen vrijdag duidelijkheid trachtte te verschaffen las Jumelet dan ook met gemengde gevoelens. "Er zitten goede dingen in. Ik ben blij dat ze in Den Haag nu ook snappen dat je haast moet maken met PAS-melders (zie kader)", zegt Jumelet. "Ook de richtinggevende kaart is van tafel, dat hadden wij al gedaan en nu geeft de minister ook aan dat die geen belangrijke rol hoeft te spelen", leest hij meer wat hem bevalt.
"Maar je kan er veel in lezen. Het zijn maar woorden. Wat mij betreft sloop je de KDW (Kritische Depositie Waarde, red.) uit de wet." Die waarden worden gebruikt om te bepalen hoeveel minder stikstof er in een bepaald gebied moet worden uitgestoten. Volgens Jumelet is het halen van die waardes nu een doel op zich, in plaats van een middel om de natuur te verbeteren. "Nee vrolijk word ik er niet van, er is nog steeds veel onduidelijk en de zorgen en sores zijn er nog steeds."
PAS
Tot drie jaar geleden hadden ondernemers met weinig stikstofneerslag op beschermde Natura 2000-gebieden geen vergunning nodig om bijvoorbeeld uit te breiden. Volgens het Nederlandse stikstofbeleid, het Programma Aanpak Stikstof (PAS), was een melding voor hen voldoende. Dat veranderde toen de Raad van State op 29 mei 2019 een streep zette door het PAS. De hoogste bestuursrechter vond dat alle bedrijven een vergunning moeten hebben voor stikstofneerslag in kwetsbare natuurgebieden. De uitspraak van de Raad van State maakte de 3637 bedrijven die zo'n PAS-melding deden in een klap illegaal.
Bron: NOS

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.