Remkes: 'Constructief gesprek, maar serieuze vertrouwensbreuk'

ANP-452713019
Johan Remkes stond na afloop de pers te woord © ANP / Jeroen Jumelet
Johan Remkes vindt dat het kabinet en boerenorganisaties onder zijn leiding een "constructief gesprek" hebben gevoerd. Dat terwijl er volgens hem sprake is van een "serieuze vertrouwenscrisis" tussen de overheid en de agrarische sector. Die is niet alleen het gevolg van de stikstofdiscussie van de laatste tijd, benadrukte hij ook.
"Dat heeft te maken met de stapeling van regelgeving van de afgelopen jaren", zegt hij. "Maar ook met het gevoel bij boeren dat gerechtvaardigde vragen niet zijn beantwoord." Volgens Remkes hebben boeren ook het gevoel dat er weinig vertrouwen is vanwege "zwalkend beleid". Het stikstofprobleem is ook jarenlang vooruitgeschoven, vindt Remkes, die het daarnaast begrijpelijk vindt dat boeren onzeker zijn over hun toekomst. "Linksom of rechtsom moet de impasse worden doorbroken", stelt hij.
Remkes wil dat er ook een brede zogeheten 'sociaaleconomische impactanalyse' wordt gemaakt. "En dan hebben we het niet alleen over stikstof, maar ook over water, mest, klimaat. Ook hebben we afspraken gemaakt over de vraag hoe we van alleen depositie, naar emissie kunnen kijken."

'Bal ligt bij kabinet'

LTO-voorzitter Sjaak van der Tak ziet na een "stevig en zwaar gesprek" wel wat beweging in het stikstofdossier. Maar het is wat hem betreft niet genoeg om vandaag verder te praten. "De bal ligt bij het kabinet. Dat moet het vertrouwen van onze boeren en tuinders herstellen." Van der Tak kon nog geen verdere toelichting geven. "Ik wil eerst mijn achterban inlichten."
Tegen het einde van het gesprek, dat ruim een uur uitliep, gingen verschillende lezingen rond over de sfeer aan tafel. Die zou volgens een woordvoerder van Remkes "prima" zijn, maar LTO nam daar nadrukkelijk afstand van. Remkes zelf erkende dat er ook wel kritische woorden zijn gevallen. "We hebben het gesprek gevoerd zonder meel in de mond".

Excuses voor 'stikstofkaartje'

Tijdens het gesprek is ook uitvoerig gesproken over 'het stikstofkaartje'. Dat kaartje veroorzaakte veel onrust onder boeren. Het kabinet heeft daar vandaag excuses voor aangeboden. Premier Mark Rutte erkent dat de kaart, waarop staat hoeveel minder stikstof per gebied mag neerslaan, heeft geleid tot "grote verwarring" en "misverstanden" onder boeren. Veel boeren leidden uit het kaartje af hoeveel minder stikstof zij zelf straks mogen uitstoten, maar "zo werkt het niet", aldus de premier. Rutte zegde toe dat het kabinet "de communicatie gaat verbeteren".
Rutte wil ook snel duidelijkheid voor de PAS-melders. "Dat zijn de bedrijven die dachten dat ze aan alle regels voldeden, maar wat sinds 2019 niet meer het geval is", zegt hij. "Verder willen we kijken naar innovatie. Het derde waar we over doorpraten is het volgende: boeren zeggen dat we alleen naar depositie kijken, maar dat zij daar niets mee kunnen omdat zij naar emissie kijken." Depositie houdt in dat er ook bijvoorbeeld ook stikstof neerdaalt dat van de industrie afkomstig is. Boeren kijken liever naar emissie, met andere woorden: wat zij zelf uitstoten.
Volgens Rutte staan er nog twee gesprekken gepland. Een met boerenorganisaties en een waar ook Remkes weer bij aanschuift. Maar de geest is volgens Rutte ook nog niet terug in de fles. "Dit was een eerste gesprek."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.