Zijn we dit jaar wél voorbereid op een droogte-drama?

De waterschappen zijn nu al bezig met het nemen van maatregelen zodat we zo weinig mogelijk last hebben van de droogte. Zo heeft Waterschap Hunze en Aa's extra pompen geplaatst bij het gemaal in Veendam.

Bij droogte gaan meer boeren beregenen, en is er extra water nodig. De pompen zorgen ervoor dat er meer water in het gebied komt, en ook op een sneller tempo. Zo moet worden voorkomen dat het waterpeil zakt.

De zomer van 2018 was de droogste zomer ooit gemeten. Er werd een droogtemonitor ingesteld, de watertekorten liepen op en een ontregelde waterhuishouding was het gevolg. Dat gaat dit jaar niet weer gebeuren, als het aan de waterschappen ligt.

Bij de Drents-Overijsselse Delta zijn ze nog niet erg ongerust. "De situatie is nog niet zorgelijk, wel zijn we extra alert", zegt woordvoerder Herald van Gerner. "We houden de situatie goed in de gaten en kijken elke dag hoe de droogte zich ontwikkeld. We overleggen met hydrologen, deskundigen op het gebied van de waterkringloop, wat we kunnen of moeten doen."

Hoewel er dus nog geen zorgen zijn, heeft het waterschap in het zuiden van de provincie wel al een paar maatregelen genomen. "We voeren wel al wat meer water aan dan we normaal zouden doen in deze tijd van het jaar. We gebruiken nu zestig tot zeventig procent van de aanvoercapaciteit. Als de droogte dus doorzet kunnen we dit nog opkrikken", aldus Van Gerner.

Na de zomer van 2018 is het waterschap al vroeg begonnen met de voorbereidingen op een mogelijke tweede droge zomer. "We zijn na de droogte van vorig jaar direct al begonnen met zomer van 2019. Wat we in het najaar en in de winter hebben gedaan is het waterpeil in de sloten en kanalen aanpassen. Normaal zorgen we dat het water dan wat lager staat, zodat we de regen op kunnen vangen. Nu hebben we het op de maximale hoogte gezet, zodat we het grondwater ook op niveau konden krijgen."

Ook het beheer van de begroeiing rondom de sloten speelt een rol van betekenis. "We kijken waar het water snel moet doorstromen, daar zorgen we dat de begroeiïng goed weggemaaid is. Op andere plaatsen is het juist van belang dat het water langer vastgehouden wordt. Daar laten we het groen juist wat langer. Hoe minder begroeiïng, des te sneller het water wegstroomt. Met maaien houden we hier rekening mee", zegt de woordvoerder van waterschap Drents-Overijsselse Delta.

Waterschap Noorderzijlvest is ook druk met het gebrek aan neerslag. Voorlichter Siebrand van der Wal: "We zijn alert en houden de boel goed in de gaten. We zijn goed voorbereid, we zijn een lerende organisatie. 2018 heeft ons veel wijsheid gebracht en we proberen dit jaar te verbeteren. Nu hebben we wel te maken met een watertekort, nog door de droge zomer van 2018. Maar de waterstand fluctueert nog per dag en we zien nu nog geen aanleiding om maatregelen te nemen."

Wat volgens Van der Wal wel belangrijk is: "Het neerslagtekort loopt op. Daarom roepen we boeren op om het te melden wanneer ze willen gaan beregenen. Dan hebben we in ons systeem een beter overzicht van de water aan- en afvoer, en zo kunnen we daar weer beter en sneller op inspelen."

Waterschap Vechtstromen, in het zuidoosten van Drenthe, roept mensen op om geen water uit vijvers in de bebouwde kom te gebruiken om hun land mee te beregenen. Droogtecoördinator Robert de Lenne van het waterschap: "We zien dat boeren en tuinders met deze droogte de wijken intrekken met een trekkertje met tankwagen, en dan gewoon water uit de vijvers pompen om daarmee hun land te besproeien."

Hierdoor gaat de kwaliteit van het oppervlakte rap achteruit, en dat is gevaarlijk voor de vissen en andere levende organismen in het vijverwater. Wie betrapt wordt op het stelen van vijverwater kan een boete tegemoetzien.

Volgens de droogtecoördinator van waterschap Vechtstromen is het nu al extreem droog. "In Hoogeveen, waar we een belangrijk meetpunt hebben, is het al twee keer zo droog ten opzichte van een gemiddeld jaar. Het neerslagtekort is veel groter dan normaal, het is extreem droog."

Waterschap Vechtstromen heeft net als de andere waterschappen maatregelen genomen op het gebied van maaibeheer en de afwatering. Daarnaast geeft De Lenne aan wekelijks contact te hebben met de andere waterschappen. "Afstemming is heel belangrijk. Hoe gaat het, wat gaan we doen? Water trekt zich weinig aan van de grenzen van een waterschap."

Van een beregeningsverbod is vooralsnog geen sprake, in geen van de waterschappen. De Lenne: "Water uit de vaarten mag gebruikt worden voor het besproeien van het land zolang de eerstvolgende stuw nog overloopt. Op deze manier proberen we echt maatwerk te leveren. Als de stuw niet meer overloopt, dan komt er een lokaal onttrekkingsverbod. Gelukkig kunnen we in het grootste deel van Drenthe water aanvoeren. Daarmee kunnen we -vooralsnog- voorzien in de watervraag."