Troonrede: Steun voor lage inkomens, weinig hoop voor boeren

"Het is pijnlijk dat steeds meer mensen in Nederland moeite hebben met het betalen van hun huur, boodschappen, zorgpremie of energierekening. Daarom komt het kabinet met een ongekend fors maatregelenpakket van ruim 18 miljard euro, vooral ten behoeve van de lage en middeninkomens", aldus de koning. Maar hij waarschuwt dat daarmee niet alle prijsstijgingen voor iedereen volledig worden gecompenseerd.

Voor de korte termijn wordt door het kabinet gewerkt aan prijsplafond voor energie. De belastingverlaging op brandstof en energietoeslag blijven volgend jaar doorlopen. Deze maatregelen worden onder andere gedekt door een tijdelijke extra bijdrage van gas- en oliemaatschappijen.

Daarnaast komen er structurele inkomensverbeteringen voor lage en middeninkomens. Per 1 januari gaan het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen met 10 procent omhoog. De huurtoeslag en het kindgebonden budget worden hoger. Voor werkenden daalt de inkomstenbelasting en stijgt de arbeidskorting, zodat werken meer loont.

De plannen voor het halveren van de stikstofuitstoot blijven bestaan. In de troonrede noemt koning Willem-Alexander ze onontkeerbaar. "Industrie, mobiliteitssector én landbouw moeten de uitstoot naar beneden brengen. Het doel is natuurherstel, een vitaal platteland en een goede toekomst voor de Nederlandse boeren." Toch is er wel begrip voor de boze boeren, die zwaar worden getroffen. "Er zijn begrijpelijke emoties van boeren die vrezen voor de toekomst van hun familiebedrijf, waar ze zo trots op zijn, vaak al generaties lang."

Volgens de regering vraagt de omslag naar kringlooplandbouw veel, maar biedt het boeren ook perspectief op een goede toekomst en een fatsoenlijk inkomen. Daarvoor wil de regering komend jaar voldoende tijd nemen voor de precieze uitvoering per gebied. "Soms zal een andere bedrijfsvoering uitkomst bieden, soms nieuwe technologie, soms bedrijfsverplaatsing, en soms zal uitkoop de beste optie zijn."

Starters en jongeren moeten de komende jaren makkelijker een huis kunnen kopen. Dat is het streven van het kabinet. "Een goed en betaalbaar koop- of huurhuis is voor steeds meer mensen onbereikbaar, vooral voor starters en jongeren. Daar mogen we ons niet bij neerleggen. Iedereen heeft recht op een eigen thuis in een veilige, bereikbare en aantrekkelijke wijk en daar ligt een kerntaak voor de overheid", aldus de koning.

Daarom gaat het kabinet de regie over de volkshuisvesting en ruimtelijke ordening weer naar zich toe trekken. Tot en met 2030 moeten er 900.000 nieuwe woningen worden gebouwd, is de ambitie. Maar in de praktijk blijkt dit moeilijk. Samen met provincies, gemeenten, woningbouwcorporaties en de bouwsector wil het kabinet daarom sneller gaan bouwen.