Miljoenennota roept kritiek en vraagtekens op

Boeren hoorden in de troonrede geen toekomstperspectief, zegt LTO Nederland. Volgens de belangenclub is het zelfs compleet onduidelijk wat de economische, sociale en culturele impact is van de kabinetsplannen. Actiegroep Agractie noemt Prinsjesdag zelfs een 'verdrietige dag'. "De koning vertelde dezelfde boodschap die we al maanden horen", aldus voorman Bart Kemp.

Dat is ook wat de provincie Drenthe concludeert. Volgens de provincie zijn de thema's natuur en milieu, met zorgen over de stikstofaanpak, nog nooit zo'n groot onderwerp geweest in de troonrede. "Maar het ontbreekt nog steeds aan perspectief voor de landbouw."

De ruim 18 miljard euro die wordt uitgetrokken om de gevolgen van de energiecrisis te compenseren, wordt als een klein begin gezien door de provincie. Met het geld wordt onder meer een prijsplafond voor gas en elektriciteit ingesteld en een noodfonds opgericht voor mensen die hun energierekening niet kunnen betalen.

Armoede-onderzoeker Erik Meij van CMO Stamm vindt dat het kabinet verder vooruit moet kijken. "Het is erg fijn voor veel huishoudens dat er nu een compensatie komt", zegt hij. "Maar het zijn noodmaatregelen. Ik mis een langetermijnvisie van dit kabinet op onderwerpen als het verschil in inkomen en opleiding, maar ook op gebied van energietransitie en gezondheid."

Ook kleine en middelgrote ondernemingen krijgen ondersteuning ter compensatie van de hoge energieprijzen, zo werd vandaag onverwachts bekend gemaakt. Hoe groot die steun wordt, is nog niet bekend. "We zijn hier blij mee, maar we kunnen pas weten hoe blij we hiermee zijn als we weten wat het betekent", zegt Ton Schroor, directeur van VNO-NCW MKB Noord, die hoopt op een substantiële bijdrage van de overheid.

Want ondernemers krijgen het de komende periode volgens hem ook stevig voor de kiezen. Hoge looneisen en een verhoging van de winstbelasting, terwijl corona pas net achter de rug is. "Dat moet je ook meewegen als je kijkt naar de compenserende maatregelen die er mogelijk tegenover komen te staan", aldus Schroor, die bang is dat Nederlandse ondernemers straks Europees gezien niet meer concurrerend zijn.

In de troonrede kwam ook de woningnood in Nederland weer aan bod. Voor 2030 wil het kabinet 900.000 woningen bouwen. Drenthe heeft samen met Groningen, Friesland, Overijssel en Flevoland al een aanbod gedaan, namelijk het Deltaplan van het Noorden. Dat houdt in het bouwen van 220.000 woningen, maar dan willen de provincies wel dat de Lelylijn wordt aangelegd. Maar daarover werd niets concreets vermeld in de Miljoenennota.

De verwachting is dat de prestatieafspraken voor de woningbouw in de herfst worden ondertekend. Drenthe verwacht wel een tegenprestatie, met name op het spoor. Tussen Zwolle en Meppel moet de capaciteit van het spoor worden vergroot. En ook de Nedersaksenlijn, die Noordoost-Nederland moet gaan verbinden, staat nog steeds op de verlanglijst van de provincie. Maar in de miljoenennota wordt hier door het kabinet ook niet over gesproken.