Ruinerwold-kind Israel van Dorsten in boek: 'Ik hoop soms dat vader doodgaat'

Na het boek Spookhoeve en de documentaireserie De Kinderen van Ruinerwold, is dit het derde document over het Ruinerwoldgezin, dat wereldnieuws werd.

Zondagavond 13 oktober 2019 springt Israel van Dorsten definitief over de sloot van de boerderij, om er nooit weer terug te keren. Sinds augustus 2010 wordt hij er samen met de vijf andere kinderen verborgen gehouden door vader, ook wel Prime Father.

Die avond, drie jaar geleden, is Israel vastberaden om dit keer echt hulp te zoeken. Hij wil een einde aan de situatie. Kort ervoor had hij zich mentaal los weten te wrikken uit de beklemmende, verstikkende geloofswereld van zijn vader met al zijn doodvermoeiende geesten, goed en slecht. Iets wat Israel nooit eerder had gedurfd.

Opstand tegen vader werd immers altijd meteen keihard bestraft. Niet alleen met harde klappen, maar ook met drie dagen buiten, in de tuin, niet eten, en alleen bidden en rondjes lopen. De slechte geest moet gereinigd. Maar vader is ziek, als gevolg van een beroerte in 2016, en wordt steeds zieker. Dus blijkt hij gewoon 'een hulpeloze man van vlees en bloed', zo beschrijft Israel z'n ontnuchtering. Niks Messias, niks strijd voor een betere wereld, en het verslaan van boze, slechte geesten. De geestenwereld van vader blijkt één groot toneelstuk, een sprookje, zo ontdekt hij.

En dus stapt Israel die avond drie jaar geleden weer over de sloot achter de boerderij, richting het café in Ruinerwold, waar hij al eerder binnen was geweest. De cafébaas schakelt de politie in, een dag later volgt de politie-inval, en weer een dag later is het gezin wereldnieuws.

Israel van Dorsten beschrijft in 300 pagina's hoe hij als jongetje opgroeit in een ware hel, waar vaders geloof wordt gepredikt van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. Slapen is er soms dagen niet bij. Hij zit afgesloten in huis, of het nu in Hasselt, Zwartsluis, Meppel of Ruinerwold is. Hij is ongeregistreerd als kind, mag niet naar school, blijft zonder vriendjes en verdere familie bestaat niet, behalve de acht andere kinderen waaruit het gezin Van Dorsten bestaat.

Vader Gerrit Jan was God's zoon op Aarde, zo had hijzelf bedacht, de grote verlosser die weer voor een nieuw Hof van Eden zal zorgen. En bidden is net zo belangrijk als ademen. De buitenwereld moet vooral gemeden worden. Die zorgt vooral voor ellende, want daar komen alleen maar slechte energieën vandaan. Zo wordt de kinderen ingeprent.

Op zijn elfde, toen moeder inmiddels een jaar was overleden, wordt de identiteit van Israel afgepakt door Gerrit Jan, zo beschrijft hij. Hij wordt namelijk door vader als medium gebruikt, als een soort spreekbuis, om contact te maken met de geestenwereld.

Israel heeft intens verdriet over het verlies van moeder, als zij in 2004 aan darmkanker sterft. Hij blijft er verdrietig over. En dat wil vader niet. Moeder is dood door haar eigen schuld, een slechte geest was in haar gevaren. Israel wordt voor z'n verdriet om moeder bestraft, hij moet in zijn eentje op zolder wonen, op één vierkante meter ruimte. Hij kan er staand in gebed gaan, of zittend op de grond. Meer ruimte is er niet. Eten krijgt hij via een luik. Mishandeld wordt hij ook, geslagen met blote handen of met een stok of honkbalknuppel.

Volgens vader is hij 'te vies', 'een slecht moedersjochie', 'een mislukking'. Maar na een lange periode van ontberingen op zolder volgt op 24 juli 2005 'de grote dag'. Israel is er klaar voor, volgens vader Gerrit Jan. Hij mag voortaan het medium zijn, via wie vader contact heeft met de geestenwereld. Met engelen, geesten en God, vader praat ermee, dag-in dag-uit. En je hebt maar tegenover hem te zitten. Spelen met andere kinderen mocht niet meer.

Lange tijd was moeder het medium, en als zij overlijdt krijgt oudere broer Edino de eer. Maar die is inmiddels in ongenade gevallen, te veel beïnvloed door slechte geesten. In de jaren die volgen passeren honderden oude geesten de revue, allemaal via het lichaam van Israel. Z'n eigen ik bestaat niet meer, alleen z'n lichaam is er. Urenlang zit hij tegenover vader op een bankje, die de geest ondervraagt.

Israel speelt het spel mee waar hij kan, zodra hij het trucje door heeft, om lijfstraffen te voorkomen, of weer een verplichte verbanning naar zolder of drie dagen bidden. "Ik veranderde van een jongetje, doodstil verstopt in een hoekje op de zolder, in een mens met een meervoudige persoonlijkheidsstoornis. De last was negen jaar mijn realiteit, een marteling van niet weten wie ik ben, van mezelf steeds weer kwijt zijn, de kwelling van familie die geen familie meer is", tekent hij op. "Vader speelde met mijn identiteit alsof ik een poppenkastpoppetje was. Totdat ik riep, hallo ik ben Israel!"

Verder vertelt Israel in zijn boek over hoe het gezin uiteindelijk vertrekt vanuit de werkplaats op een industrieterrein in Meppel naar Ruinerwold. Daar knapt de aan de familie trouwe Josef een vervallen boerderij op. De Oostenrijker is dan al sinds 1984 een trouw discipel van Gerrit Jan. Hij werkt voor de Prime Father, en zorgt voor het geld, net als een paar andere volgelingen.

Ruinerwold volgt in augustus 2010 als veilige haven, waar Josef als meestertimmerman op de zwaar vervallen boerderij z'n vak kan uitoefenen. Daar aan de Buitenhuizerweg is het veiliger voor de familie Van Dorsten. Weg van de drukte in Meppel, uit het zicht van nieuwsgierige buitenstaanders. Want Gerrit Jan wordt steeds banger voor ontdekking van zijn gezin. Israel omschrijft de verhuizing in zijn boek als een 'drastische verandering' in zijn opgesloten leventje.

Want al jaren is hij niet buiten geweest. Hij zit dan alweer tijden in de werkplaats in Meppel opgesloten, samen met de andere kinderen. Hij reageert dan ook opgetogen als hij mee mag met Josef om dagenlang de schuur schoon te boenen, want die zit nog vol opgedroogde mest. "Er is daglicht, na jarenlang in hetzelfde tl-licht te hebben geleefd", schrijft hij.

Woonruimte wordt gemaakt in een bult strobalen in de schuur. Er is sprake van 'provisorisch wonen'. Een kast komt voor de ingang, niemand mag immers weten dat het gezin er woont. Ook Josef komt niet binnen in de vertrekken bij de familie, alleen Gerrit Jan heeft contact met hem. Voor de broodnodige klussen, de boodschappen en het binnenbrengen van geld.

Op 29 augustus 2010 slaapt Israel met zijn vader en de rest van het gezin voor het eerst in de verborgen stroruimte. "Blij dat ik eindelijk weg ben uit de hel van het kantoorpand."

Vader stort zich op de moestuin, het gezin moet zelfvoorzienend zijn. Er zijn trainingen buiten voor een sterk en gezond lichaam. En op de boerderij is allerlei kluswerk te doen. Maar Gerrit Jan's waanzin met de geestenwereld gaat onverdroten verder: verplicht buiten bidden lopend in rondjes, en met een zwaard worden slechte geesten in het lichaam van Israel doodgeslagen, die daarbij vaak buiten bewustzijn raakt.

Een computer in huis zorgt voor verleiding, net als e-readers, waarop Israel op slimme wijze via draadloze wifi allerlei zaken van het internet plukt. Maar zijn schuldgevoel over 'ik heb iets gedaan wat niet mag' nekt hem, want vader heeft een alziend oog. Hij biecht alles op bij vader, straf volgt, klappen komen, het internettijdperk is voorbij.

Ondertussen wordt Israel heen en weer geslingerd tussen het verlangen naar meer van de wereld te ontdekken, en schuldgevoel. En telkens wint dat laatste. Want vader heeft hem in zijn macht, bovendien wil hij zijn andere broertje en zusjes niet kwijt.

Als vader Gerrit Jan een beroerte krijgt, begin augustus 2016, lijkt eerst hun veilige wereldje tussen de strobalen in te storten. Al die jaren inzet van vader voor een nieuwe Hof van Eden lijkt voor niets. Maar na maanden van behelpen, krabbelt de hulpeloze vader weer wat op. En is hij weer even machtig als daarvoor, en deelt de bevelen uit, zo valt te lezen.

Uren moeten ze biddend doorbrengen, beurtelings zittend op een bankje bij vader. Zelfs de lievelingsgeiten, Grote en Kleine Geit, moeten door Israel worden gedood, zo luidt vader's bevel, ondanks moeizame communicatie. De boodschap is helder en onverbiddelijk. De geiten worden geslacht.

In 2019 wordt 'het verlangen naar buiten' bij Israel steeds groter, helemaal als hij met Josef een kachelhandeltje opzet. Daarvoor heeft hij via internet en de mobiele telefoon contact met zakenlieden, de buitenwereld. Dat was tot dan toe onbespreekbaar. Met een steeds zwakkere Gerrit Jan, die steeds vaker epileptische aanvallen krijgt en last heeft van benauwdheid, hoopt Israel soms stiekem op de dood van vader. "Dan valt eindelijk zijn controle weg, tegelijkertijd haat ik deze gedachte. Hoe kan ik hem doodwensen? Hoe kan ik zo diep gezakt zijn dat ik hiernaar verlang?", beschrijft Israel zijn worsteling, tussen haat en liefde.

Uiteindelijk waagt Israel van Dorsten na 25 jaar dan toch de stap die de opgesloten situatie en alle geloofswaanzin van vader moet stoppen. Hij is toe aan bevrijding, van hemzelf en zijn familie, al twijfelt hij eraan of die dat wel willen. De ernstige benauwdheid van zijn zieke vader heeft zo z'n voordelen. Die eist een nieuw zuurstofapparaat. En dat moet een dure worden uit China, eentje van zo'n 10.000 euro. Israel bestelt tegelijkertijd een smartphone, dat valt op zo'n dikke rekening toch niet echt op.

De smartphone blijkt de springplank naar z'n bevrijding. Hij wil dat het nu stopt. Alleen hoe, dat weet hij nog niet precies. Dat wordt een hele zoektocht langs hulpverlenende instanties, die niet zo snel acteren als hij graag zou willen. Hij wil ze niet meteen alles vertellen, ze moeten op het spoor gezet worden.

Op de boerderij mogen ze beslist niet weten dat hij erachter zit, want hij wil z'n familie niet verliezen. En dat risico is er wel, zo vreest hij. "Ik wil dat iemand het verhaal aan de buitenwereld vertelt zodat het ophoudt. Ik kan dat zelf niet zijn, ik wil geen verrader zijn."

De zoektocht naar hulp en verlossing begint 14 september, met een anonieme melding naar de politie. Maar opeens realiseert hij zich dat vader dan in de gevangenis gestopt kan worden, dat wil hij ook weer niet. Bang voor de gevolgen bedenkt hij zich, maar de knop verzenden heeft hij al ingedrukt.

Dagen zit hij in angst, wachtend op wat er komen gaat. Hij droomt zelfs van politiesirenes. Maar er gebeurt lange tijd niks. Dan maar een tweede melding richting politie, dit keer over witwassen. Want in de boerderij liggen tienduizenden euro's aan cash geld. En de bank wil niet zulke dikke bedragen gestort krijgen, zo hoorde hij van Josef en vader. Dat deugt vast niet, zegt Israel in een mail. Hij had immers gelezen op de politiewebsite dat ze witwassen stevig aanpakken. En hij dikt de situatie ook nog wat aan, om in elk geval de politie wakker te schudden.

Na drie weken niks. Het is vrijdag 4 oktober. Hij besluit de politie te bellen, maar verlamd door angst zwijgt hij en hangt weer op, mailt vervolgens, maar wordt geadviseerd toch 0900-8844 te bellen. De moed zakt hem in de schoenen. Hij wil die avond actie ondernemen, hij is er klaar mee.

Hij springt die nacht voor de eerste keer over de sloot achter de boerderij, op weg naar wie of wat? Hij weet het niet. Als er maar mensen zijn. De eindbestemming wordt het dorp Ruinerwold, een uur lopen. Hij komt langs twee café's, naar binnen gaat hij niet, hij kijkt alleen.

De nacht erop gaat ie weer, drinkt bier in café De Kastelein, maar vertelt niet dat hij hulp zoekt. Zelfs niet als hij buiten op de weg terug, staande wordt gehouden door de politie. Ze vragen om z'n ID, die heeft ie dus niet, en hij liegt dat hij z'n oudste broer is uit Amersfoort. Geboortedatum weet hij, maar adres is hij even kwijt. Hij zegt dat ie ''wat in de war is door drankgebruik'. De politie rijdt door.

Zijn ultieme doel, hulp vragen aan wie dan ook, durft hij ook nu weer niet uit te voeren, vertelt hij in het boek. Zelfs niet oog in oog met de politie, die hij twee keer vergeefs had benaderd. "De gedachte hun te vertellen wie ik echt ben schiet door mijn hoofd. Ik wil schreeuwen dat ik hulp nodig heb, maar mijn angst om niet meer terug te gaan naar huis is veel te groot. Het enige wat ik nu wil is straks weer in mijn slaapzak liggen, hoe ellendig het thuis ook is."

Zijn zoektocht om hulp gaat verder via Slachtofferhulp, dat hem doorverwijst naar Veilig Thuis, dat hem vervolgens richting Stichting Welzijn De Wolden doorstuurt. Want de kinderen zijn van 18 tot 25, dus allemaal meerderjarig, zo laat de dame weten. Maar Welzijn De Wolden wil een face tot face gesprek, overdag, maar dat is voor Israel praktisch onmogelijk. Dat loopt thuis in de smiezen, dat kan niet. En zo schiet het maar niet op.

D'r komt uiteindelijk een afspraak op dinsdag 15 oktober, telefonisch, met Welzijn De Wolden. Maar zover komt het niet. Zondag 13 oktober komt vader Gerrit Jan erachter dat Israel iets verbergt. Hij moet meteen komen. Liegen heeft geen zin, dus biecht hij op dat hij een smartphone heeft. Even later hoort hij een knal vanuit de schuur, de telefoon die platgeslagen wordt met een hamer.

"Vader maakt meteen het gebaar dat ik had verwacht: drie vingers, daarna wijst hij naar buiten. Drie dagen geen eten en buiten blijven bidden, dat is duidelijk." Voor Israel is dat de druppel als hij buiten over de situatie nadenkt. "Dit is het dan."

Hij trekt de stoute schoenen aan, springt dit keer vastbesloten over de sloot van de boerderij, en zet koers naar Ruinerwold. Dit keer vertrekt hij voorgoed, zo blijkt later. Want Israel meldt zich opnieuw bij café De Kastelein. Cafébaas Chris Westerbeek en autohandelaar Jeffrey Scheper vragen door, en weten zeker dat deze opmerkelijke jongeman in aftandse kleding dringend hulp nodig heeft. Ze bellen die zondagavond uiteindelijk de politie en Israel doet dan wél zijn verhaal. De rest is geschiedenis.

Het boek Wij waren, ik ben. Weg uit Ruinerwold is vanaf vandaag verkrijgbaar, en is uitgebracht door Uitgeverij Pluim. Israel van Dorsten probeert met zijn boek meer aandacht en begrip te krijgen voor de gevolgen van psychisch geweld. Per jaar zijn meer dan 700.000 mensen in ons land slachtoffer van geestelijk geweld. Volgens Israel van Dorsten is dat vaak nog een onbegrepen vorm van geweld. "Mentale opsluiting is net zo ingrijpend als fysieke omdat je in beide gevallen opgesloten zit", zegt hij.