Justitie eist tot 20 jaar cel voor aanzetten tot moord Jan Elzinga

ANP-441031200
Elzinga werd voor dit zwembad in Marum doodgeschoten © ANP / Jilmer Postma
Voor uitlokking van de moord op Jan Elzinga in 2012 is tegen de 40-jarige Marcel H. uit Nieuw-Roden een celstraf van twintig jaar geëist. Zijn zus Monique H. (43) uit Hollandscheveld hoorde ook twintig jaar cel tegen zich eisen. Als het aan het Openbaar Ministerie ligt, verdwijnt moeder Coby van der L. (60) uit Roden voor zeventien jaar achter de tralies.
Elzinga werd voor de poort van het zwembad in Marum doodgeschoten. Pascal E. uit Zwolle werd vrijwel direct daarna als schutter opgepakt. Hij bekende en wees Willem P. uit Kampen aan als zijn directe opdrachtgever. E. werd daarop veroordeeld tot vijftien jaar cel, P. moest uiteindelijk een celstraf van twintig jaar uitzitten.
P. werd vorig jaar vrijgelaten na belastende verklaringen aan het adres van Monique H. en haar familieleden. Zij waren volgens hem de uiteindelijke opdrachtgevers. Hij had 'slechts' bemiddeld. Hij onderbouwde zijn verklaringen met sms-berichten van hem met Marcel H., die vanuit de gevangenis over en weer zouden zijn gestuurd.
De familie werd vorig jaar in juli aangehouden, net als een vierde verdachte: Johan L. (57) uit Kampen. L. regelde volgens het OM het wapen. Tegen hem werd een celstraf van zeventien jaar geëist.

Volgorde sms-berichten klopt niet

De advocaten van deze vier verdachten constateerden onregelmatigheden in de sms-berichten. De volgorde van de vragen en antwoorden leek niet te kloppen. De rechtbank liet het OM nader onderzoek doen naar de authenticiteit van deze berichten. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) kon geen technische mankementen vaststellen.
De rechtbank twijfelde hardop over de betrouwbaarheid van de berichten, maar liet de rechtszaak toch doorgaan. "Het OM heeft zeer onzorgvuldig gehandeld bij het verzamelen van bewijs in deze zaak", zei de rechter begin oktober op de eerste zittingsdag.
Gisteren bekende de kroongetuige tijdens de vijfde zittingsdag dat hij had gelogen. Hij had de sms-berichten zelf in elkaar geflanst. Met behulp van zijn zwager waren de berichten gemaakt en tot een gesprek geknutseld. De zwager kan dat niet bevestigen, de man is inmiddels overleden.
De advocaten reageerden daarop dat het OM dit onvoldoende heeft gecontroleerd en sprake is van 'onherstelbaar vormverzuim'. De officier van justitie gaf toe dat het onderzoek naar die sms-berichten zorgvuldiger had gekund, maar het heeft 'de eerlijkheid van dit proces niet geïnfecteerd', zei de aanklager.

OM: 'Meer bewijs'

Naast de sms-berichten zijn er volgens het OM meer bewijzen die de betrokkenheid van de vier verdachten aantonen. Schutter Pascal E. verklaarde immers vanaf het begin al dat de schoonfamilie van Elzinga achter de moord zat. Elzinga mishandelde zijn vriendin en moest dood, zei hij. Maar E. stond destijds alleen in dat verhaal. De belastende verklaringen die kroongetuige P. in 2016 aflegde sloot volgens het OM naadloos aan op het verhaal van E. Het OM haalt ook bewijs uit het telefoonverkeer tussen Monique H. en haar moeder in 2012. Die gesprekken kwamen pas vorig jaar boven tafel, na de aanhouding van de vier verdachten.
Het ging destijds niet goed met Monique. Ze kwam in die tijd vaak bij de huisarts en kreeg kalmerende middelen voorgeschreven. Monique en haar ouders zaten kort voor de moord bij de politie, waar de dochter vertelde dat haar man zonder reden weg was en bij een 'ander vrouwtje zat'. "Opmerkelijk", zei de rechter eerder tijdens een zitting, "dat de schutter hier kort na zijn aanhouding over vertelde."
Monique en Marcel H. werden in 2012 als verdachten opgepakt, maar kwamen wegens te weinig bewijs weer vrij. Het blijft voor hen rustig, tot de zomer van 2021.

Undercover

Als Willem P. in het geheim een deal sluit met justitie, start de politie een nieuw onderzoek. Om meer bewijzen te verzamelen zet het OM in 2021 een undercoveragent in. Die levert bij de familie een telefoon af. De man zegt dat hij samen met Willem P. gedetineerd zat en alles over de moord weet. Alles staat in het telefoontje, zegt de man: "Wat is die informatie jullie waard, ik wil morgen antwoord."
De politie luistert de familie ondertussen af en hoort paniek. Marcel H. wil per se naar Johan L. in Kampen, de man die volgens het OM voor de moord een wapen regelde.

De wapenregelaar

En dan zijn er nog de verklaringen van die Kampenaar. Die bekende bij de politie dat hij door de familie H. was benaderd om een huurmoord te plegen. Hij schoof dat verzoek door naar zijn kennis Willem P. Die had er wel oren naar.
Willem P. kende de familie niet, maar wist wel iemand die de trekker over wilde halen. Johan L. zei dat hij P. afraadde de moord te plegen en belde kort voor de moord de politie. De politie zou daar volgens L. niets mee hebben gedaan. De officier van justitie vond de bekentenis van L. niet geheel betrouwbaar. "Maar wel zijn verklaring dat de schoonfamilie de opdracht gaf de moord te plegen", zei de aanklager.

Een keten van gebeurtenissen

Volgens de officier van justitie is er sprake van een keten van gebeurtenissen, waarin iedereen een eigen functie vervulde. Een nauwe samenwerking om de kille moord te plegen. Elzinga werd midden op straat geliquideerd. De familie van Elzinga werd een lange tijd gekweld door onbeantwoorde vragen.
Ondertussen bouwde Monique H. elders een nieuw leven op. Geen van de verdachten deinsde terug om de ander voor zo'n ernstig feit op te laten draaien, zei de officier van justitie. "Dat rechtvaardigt alleen maar een lange celstraf", zei de aanklaagster. Ze eiste ook dat de verdachten die vrij zijn gelaten, direct na de uitspraak van de rechtbank weer worden vastgezet.
Donderdag komen de advocaten aan het woord.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.