Henk Struijs krijgt na dertien jaar erepenning voor voorkomen familiedrama Havelte

Dertien jaar geleden voorkwam Henk Struijs een gezinsdrama in Havelte. Vandaag werd hij onderscheiden door defensieminister Ank Bijleveld.
De Erepenning voor Menschlievend Hulpbetoon is een dapperheidsonderscheiding: de hoogste civiele onderscheiding van Nederland. Hij wordt toegekend aan mensen die moedig, beleidvol optreden met gevaar voor eigen leven. En dapper blijkt Struijs in 2006, als hij met zijn buurvrouw haar huis binnenstapt.

Paniek

Het is 12 november 2006, een zondagavond als alle andere. Beroepsmilitair Henk Struijs kijkt Studio Sport. De zondagsrust slaat echter rigoureus om als buurvrouw Carla Boland van twee huizen verderop in paniek om hulp vraagt.
Boland komt net bij haar ex-man vandaan. Ze heeft de kinderen opgehaald en flinke ruzie gekregen met haar voormalige partner. Onderweg naar huis wordt ze telefonisch gewaarschuwd door de nieuwe vrouw van haar ex: ‘Ga vooral niet naar huis, want hij is opgefokt onderweg naar je woning', is de strekking.
In de buurt van het huis staat de auto van de ex van Boland. De vrouw neemt het advies ter harte en vraagt buurman Struijs, die bij de landmacht zit, met haar mee te gaan. Struijs twijfelt niet en loopt mee. Binnen in het huis van de buurvrouw is het donker. Op het moment dat het tweetal de woonkamer binnenstapt klinkt er een klik. Vanachter een paar planten richt haar ex-man zich in het donker op aan de eetkamertafel. Op zijn schouder ligt een semi-automatisch vuurwapen. Hij haalt de trekker over.

Drie kogels

De loop van het geladen Norinco-geweer is gericht op Boland en Struijs. Er zitten drie kogels in het magazijn. Maar het wapen gaat niet af. De kogels blijven zitten, ook na de klik. Het wapen weigert. Struijs ziet zijn kans schoon en overmeestert de ex.
"Toen ik het wapen zag, wist ik dat het mis was. Die verplaatsing van drie of vier meter moet nog steeds een olympisch record zijn", blikt Struijs terug. "Ik had geluk dat hij niet heel alert was. Hij had alcohol op en gebruikte medicatie."
De man roept dat hij zijn ex, hun twee kinderen en uiteindelijk zichzelf wil vermoorden. Struijs houdt de man een half uur in bedwang tot de politie er is.
De ex-man van Carla Boland werd in hoger beroep veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf, nadat het Openbaar Ministerie een werkstraf had geëist wegens bedreiging. Het gerechtshof in Leeuwarden achtte poging tot moord echter bewezen en legde de celstraf op. Een dag na de uitspraak pleegde de man zelfmoord.
Dat de heldendaad van Struijs nog niet vergeten is, werd vandaag duidelijk. In zijn huidige woonplaats Groesbeek werd hij door minister Bijleveld onderscheiden met de Erepenning voor Menschlievend Hulpbetoon: na de Militaire Willems-Orde de oudste nog bestaande Nederlandse dapperheidsonderscheiding.

Ultiem naoberschap

De inmiddels 64-jarige kapitein buiten dienst kreeg bij het uitreiken van het zilveren versiersel veel complimenten van de minister. "Het is een grootse en zeer moedige daad, waar ik ongelofelijk veel bewondering voor heb", zei Bijleveld. "Het is het ultieme voorbeeld van naoberschap."
De onderscheiding had volgens Bijleveld wel wat eerder gemogen. "Er is eerder naar gekeken, maar toen is het dossier ergens zoekgeraakt. Een majoor heeft het dossier uiteindelijk weer opgepakt. Maar dit had veel eerder gemoeten."
Van Struijs hoeft alle aandacht niet zo. "Ik heb ingegrepen zoals van mij verwacht mag worden als beroepsmilitair. Dat daardoor een vrouw en twee kinderen een goede toekomst hebben gekregen vind ik mooi", zegt hij bescheiden. "Ik heb net een van de kinderen ontmoet en daar gaat het goed mee. Dat is voor mij het grootste cadeau."

Eeuwig dankbaar

Voor Carla Boland verliep de dag iets emotioneler. "De emoties die ik toen voelde, gingen weer door mij heen", zegt de inmiddels in Meppel woonachtige moeder. "Destijds voelde ik woede en ongeloof dat zoiets je overkomt."
Ze heeft de novemberdag van 2006 een plekje kunnen geven. "Ik moest verder met mijn leven en inmiddels gaat het heel goed. Ik heb een nieuw huwelijk en de kinderen studeren en werken. Henk heeft heel veel ellende voorkomen, daar ben ik hem eeuwig dankbaar voor."
De Eerepenning voor Menschlievend Hulpbetoon, zoals de onderscheiding officieel heet, werd in 1822 ingesteld door Koning Willem I. De koning wilde een onderscheiding als alternatief voor de Militaire Willems-Orde, om heldendaden buiten gevechtssituaties te belonen. Aanvankelijk werd hij vooral uitgereikt aan leden van reddingsbrigades en artsen die gevaarlijke ziektes bestreden. Later kwam daar de overmeestering van gevaarlijke personen en terroristen bij. Op de ovalen penning van zes centimeter groot, staat de Griekse godin van de naastenliefde Charitas en de tekst ‘Voor menschlievend hulpbetoon’. De penning is bevestigd aan de Koninklijke kroon en hangt aan een oranje lint. Er zijn drie uitvoeringen van de penning: goud, zilver en brons. Sinds de jaren ’70 is de onderscheiding zelden uitgereikt.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.