Gaat de Drentse radiotelescoop buitenaards leven vinden?
17 augustus 2019, 12:15 • 3 minuten leestijd
De Dwingeloo Radiotelescoop haakt binnenkort aan bij een onderzoek naar buitenaards leven. Dankzij de Russische investeerder Yuri Milner wordt hier door meerdere telescopen naar gezocht. En nu mag de Drentse telescoop dus ook meedoen. Over een paar maanden moet het zover zijn.
Het gaat om een onderzoek van de SETI. Dat staat voor Search for Extraterrestrial Intelligence. Jan van Muijlwijk is dolenthousiast. Hij is vrijwilliger bij Stichting CAMRAS, die de telescoop beheert en gebruikt. "Wij gaan voor dat project ook data aanleveren. Met de telescoop gaan we luisteren en ontvangen."
Op zoek naar 'verdachte' pakketjes
Samen met allerlei andere telescopen gaan ze data verzamelen. Al die gegevens worden dan geleverd aan SETI@home. "Daar kunnen jij en ik dan gebruik van maken", zegt Van Muijlwijk. "Dan krijg je een blok data opgestuurd."
Met een speciaal programma kan je computer die data dan analyseren. "Pakketjes die 'verdacht' zijn, worden dan getagd en teruggestuurd naar de onderzoekers. De mensen thuis fungeren dan als een geweldig filter." Gaat Van Muijlwijk dan ook zijn eigen data analyseren? "Ja, natuurlijk! Het is toch leuk om de data die we met onze eigen telescoop hebben verzameld, te filteren."
'Onlogisch als er geen buitenaards leven is'
Wie weet is het wel de Drentse telescoop die als eerste buitenaards leven ontdekt. "Het zou dus zomaar kunnen dat onze beroemde telescoop nóg beroemder wordt", lacht hij. Tegelijkertijd beseft Van Muijlwijk dat de kans enorm klein is. Toch is hij ervan overtuigd dat er buitenaards leven moet zijn. "Die kans is waanzinnig groot", vertelt hij. "Het zou juist heel onlogisch zijn als er verder geen leven is. Het heelal is zo enorm, wij zijn daarin zo'n klein en nietig stofje."
Mocht er buitenaards (intelligent) leven zijn, dan moet je daar eigenlijk bij toeval op stuiten. "Juist omdat het heelal zo groot is. De maan staat op 400.000 kilometer afstand, maar in verhouding is dat echt om de hoek", aldus Van Muijlwijk. "Maar het kan best zijn dat er radiogolven op ons afkomen, waar toch informatie in zit. Als je niet luistert en niet gaat zoeken, zal je het zeker niet vinden."
CAMRAS als passie
Jan van Muijlwijk besteedt veel van zijn vrije tijd aan CAMRAS, zijn passie. "Het is in één woord fan-tas-tisch", zegt hij. "De Dwingeloo Radiotelescoop is de eerste schotel waar professioneel radioastronomie mee werd gedaan. Inmiddels is het ook een nationaal monument. We hebben een fantastische antenne. Het is echt ongelooflijk dat je met zo'n geweldig historisch monument zulke dingen mag doen."
Van Muijlwijk gebruikt de telescoop vooral om mee te moonbouncen. Er wordt een signaal naar de maan gestuurd, die 'm vervolgens echoot en terugstuurt naar de aarde. In de telescoop kun je dan horen wat de maan ermee gedaan heeft. Zo komt er ruis bij en wordt het geluid wat vervaagd.
"Een van de uitdagingen is om de maan als spiegel te gebruiken", legt de CAMRAS-vrijwilliger uit. "De maan is eigenlijk een slechte spiegel, slechts 7 procent wordt gespiegeld. Bovendien is de maan bol en dus gaat het signaal alle kanten uit. Maar toch is het mogelijk om met sterke antennes en zenders verbindingen te maken. Met deze schotel gaat dat fantastisch goed."
De radiotelescoop werd in 1956 door koningin Juliana in gebruik gesteld (foto: Anefo / Joop van Bilsen)
