Verhoogde het bouwbedrijf de prijs van de ijsbaan bewust?

Een overschrijding van het budget met 60 procent ligt daaraan ten grondslag. "Dit is echt heel bizar. Hier zit meer achter dan een rekenmisser."

Op persoonlijke titel schetst De Haan twee denkbare scenario's. "Het eerste scenario is dat een bouwbedrijf een reële prijs heeft neergelegd. Het tweede scenario is dat het bouwbedrijf de prijs zo hoog heeft gemaakt dat het zeker wist dat ze de opdracht niet zouden krijgen. En ik denk dat het laatste het geval is. Op een andere manier kan ik het niet verklaren."

Dat een bouwbedrijf de opdracht niet wil hebben maar toch meedoet aan een aanbesteding is te verklaren, aldus de bestuur- en beleidskundig adviseur. "Grote bouwbedrijven hebben in het verleden bij publieke projecten grote verliezen geleden en zijn negatief in het nieuws gekomen. In de publieke sector is de politiek de baas. De risico's van tegenvallers liggen bij het bouwbedrijf. Die risico's willen ze wegzetten tegen een hoge inschrijving in de aanbesteding. In dit geval zou een bouwbedrijf twintig miljoen hebben."

En juist die conclusie baart De Haan zorgen. "Dit is een ernstige ontwikkeling. Want wie durft dit soort projecten dan nog wel aan te gaan?"

In oktober 2018 kwam het Rekenkamerrapport uit over de ijsbaanplannen met zwembad in Hoogeveen. De Rekenkamercommissie, met als voorzitter De Haan, waarschuwde toen al dat de financiële risico's groter waren dan vooraf gepresenteerd. De bouw van het ijs- en zwembadcomplex zou geen 31,9 miljoen maar 35 miljoen gaan kosten.

​"Het is nooit onze bedoeling geweest om het project om zeep te helpen. Wel moesten we kritisch zijn en moesten we de raad in z'n kracht zetten."

Lees meer: Uiteindelijk bepaalt de raad welke risico's ze willen nemen
Raadsenquête instellen
Een laatste advies, al is het op persoonlijke titel, is dan ook aan de gemeenteraad van Hoogeveen. "Stel een raadsenquête in. Dat is een parlementaire enquête, maar dan op lokaal niveau. De raad moet dan zelf op onderzoek hoe het proces in detail is verlopen. Het is het ultieme onderzoeksinstrument van de gemeenteraad. Alle fracties dienen daarvoor hun politieke pet af te zetten en op inhoud en processen te controleren. Ze mogen bijvoorbeeld ambtenaren en het projectbureau onder ede horen. Dat brengt duidelijkheid."