Stopbonus voor piekbelasters stikstof krijgt nog niet bij iedereen de handen op elkaar

vergrassing Bargerveen
Boeren die veel stikstof uitstoten in de buurt van natuur krijgen stopbonus aangeboden © serge vinkenvleugel/RTV Drenthe
Het kabinet gaat zo'n 3.000 bedrijven die veel stikstof uitstoten, actief benaderen met een aanbod om te stoppen of flink te verduurzamen. Het bedrag dat zij kunnen krijgen bij uitkoop kan oplopen tot 120 procent van de waarde van hun bedrijf. Dat bevestigen Haagse bronnen na berichten van onder meer de NOS.
De regeling vloeit voort uit het advies van Johan Remkes, die afgelopen zomer als bemiddelaar optrad in het hoog opgelopen conflict tussen het kabinet en een groot deel van de landbouwsector. Remkes adviseerde onder meer binnen een jaar de uitstoot van de 500 tot 600 grootste zogenoemde piekbelasters aan te pakken.

LTO Noord 'voorzichtig positief'

LTO Noord-voorzitter Dirk Bruins is voorzichtig positief over de berichten. "De officiële berichten vanuit de overheid moeten nog komen", reageert hij. "Maar wij hebben ook altijd gezegd dat er mogelijk bedrijven zijn die vrijwillig willen stoppen en uitgekocht kunnen worden. Maak daar nu een aantrekkelijke regeling voor en zorg ook dat dat snel gebeurt."
Een bedrag dat kan oplopen tot 120 procent van de waarde van je boerenbedrijf, klinkt aantrekkelijk. "Er moeten alleen ook wel wat fiscale maatregelen genomen worden", vindt Bruins. "Want het zou niet bijdragen als je een hoog bedrag krijgt en dat vervolgens allemaal moet afdragen aan de Belastingdienst. Het moet meer zijn dan alleen een goede opkoopregeling."
Gemixte reacties op stopbonus van kabinet om boeren uit te kopen

BoerBurgerBeweging Drenthe geen voorstander

Gert-Jan Schuinder, lijsttrekker van de BoerBurgerBeweging (BBB) in Drenthe, is minder positief. "Wat het kabinet doet, is gewoon boeren verleiden", zegt hij. "Wat ons betreft is dit geen vrijwillige uitkoop, maar lijkt het op dwang uit te draaien."
Volgens Schuinder helpt de regeling niet. "Ik lees dat boeren niet hoeven mee te werken. Maar als je dat niet doet, krijg je straks strengere milieuregels aan je broek." BBB wil eerst een zogeheten reparatiewet, die stikstofbepalingen in een oudere wet terug moet draaien. "Daarmee halen we de boel van het slot en kunnen we stappen zetten."
Over hoe deze reparatiewet eruit komt te zien wil Schuinder nu nog niet ingaan, volgens de lijsttrekker wordt daar volgende week meer over duidelijk.
De meeste piekbelasters zijn boerenbedrijven, maar er zijn ook ondernemingen bij die in de industrie zitten. Om in aanmerking te komen voor een regeling hoeven bedrijven niet per se helemaal te stoppen, ook verregaande verduurzaming of verplaatsing naar een plek verder uit de buurt van kwetsbare natuur behoren tot de mogelijkheden.

Vergunningen

De regeling moet stikstofruimte opleveren om bedrijven te legaliseren die in de knel zijn gekomen door een uitspraak van de Raad van State in mei 2019. De hoogste bestuursrechter zette een streep door het vergunningenbeleid dat tot dan toe werd gevoerd. Daardoor hadden duizenden bedrijven ineens een vergunning nodig die zij eerder niet hoefden te hebben. "Het is dramatisch wat er bij die bedrijven zonder vergunning gebeurt", stelt de LTO Noord-voorman. "In Overijssel zagen we ook bedrijven waarbij onder dreiging van een dwangsom mensen gedwongen werden om koeien weg te doen." Juist daarom is er volgens Bruins haast geboden.
Daarnaast kan de vrijgespeelde stikstofruimte helpen de vastgelopen vergunningverlening voor bouw- en infrastructuurprojecten vlot te trekken. Hoeveel de regeling oplevert, moet in het najaar van 2023 duidelijk worden.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.