Vogelgriep: Gevolgen voor pluimveehouders, natuur en onze portemonnee
"Enkele kippen zaten met dichtgeknepen ogen in elkaar gedoken als een bolletje." Zo treft Alrik Visscher uit Dalfsen drie van zijn kippen aan in augustus van dit jaar. De nachtmerrie van elke pluimveehouder werd voor hem werkelijkheid: zijn bedrijf werd getroffen door vogelgriep.
Sinds 2003 heeft ons land te maken met vogelgriep. Maar dit jaar is het voor het eerst dat het virus niet alleen piekt in de winter, maar het hele jaar door aanwezig is. Dus ook in de zomer, zoals bij het pluimveebedrijf van Alrik Visscher. 100.000 scharrelkippen en 15.000 biokippen werden geruimd.
Dubbel gevoel
"Vooral de dag van de ruiming doet erg veel pijn. Je verliest grip over je bedrijf", vertelt de emotionele pluimveehouder in het tv-programma De Staat van Drenthe. Het is een dubbel gevoel: "Je weet dat je het moet doen voor het welzijn van de dieren en om geen verdere besmettingen te veroorzaken. Maar het blijft een vreselijke klus om te doen."
Enkele dagen daarvoor werd op een naastgelegen pluimveehouderij vogelgriep geconstateerd. Toch houdt Visscher hoop dat het virus aan zijn deur voorbij gaat; al lijkt het hopen tegen beter weten in: "De wind stond vanaf de buren onze kant op." Het worden lange dagen. Wachtend tussen hoop en vrees. "Je zoekt telkens naar symptomen." Na vijf dagen is het raak: Visscher ziet symptomen bij enkele van zijn kippen. Hij belt de dierenarts op en die schakelt de NVWA in. "'s Nachts kregen we telefoon: 'Het is vogelgriep en morgen beginnen we met ruimen'."
Alrik Visscher houdt op Facebook bij wat er dan allemaal in gang wordt gezet. Bekijk de video hieronder (tekst gaat verder onder de video).
Pluimveehouder Alrik Visscher kreeg te maken met vogelgriep
In de stal
Hoe het in de stal terecht is gekomen blijft een raadsel. "Het laboratorium heeft uiteindelijk niet vast kunnen stellen hoe het bij ons is gekomen, maar wij vermoeden door de wind", aldus Alrik Visscher.
Dat het gissen naar de oorzaak is, is vaker het geval. Zo is er weinig bekend over hoe vogelgriep bij een pluimveehouder in de stal komt. Piet Faber van de vakgroep pluimvee van LTO Noord legt uit: "We hebben twintig jaar vogelgriep, maar de wetenschap weet nog steeds niet hoe het binnenkomt. Maar we kunnen wel ons boerenverstand gebruiken."
Boerenverstand
Daarmee doelt Faber op eerder onderzoek. "Hieruit blijkt dat veertjes van besmette vogels, en dan met name wilde vogels, stikvol met virus zitten. Als je zo'n veertje in je stal krijgt via je luchtventilatie-openingen dan kan dat desastreuze gevolgen hebben." Daarom pleit Faber naast strakke hygiene, voor het gebruik van windbreekgaas dat je voor de ventilatieopeningen kan hangen.
"Ik denk dat het verstandig is om de binnenkomende ventilatielucht te ontdoen van grove delen zoals gras, veertjes en andere troep. Ik denk dat de besmettingen dan fors naar beneden gaan," aldus Faber.
Gevolgen voor pluimveehouders, natuur en 'onze' portemonnee
Kwam de vogelgriep eerder alleen in de winter voor, is dat dit jaar niet het geval. Ook in de zomer is er op meerdere pluimveebedrijven vogelgriep geconstateerd. In het programma De Staat van Drenthe bespreken we wat de gevolgen hiervan zijn.
Zo vertelt Alrik Visscher, pluimveehouder in Dalfsen wat vogelgriep betekende voor zijn bedrijf. Vertelt dierecoloog Christiaan Both over wilde vogels die slachtoffer worden van vogelgriep en welk effect dit heeft op de natuur. En kijken we met Piet Faber van LTO Noord naar mogelijke oplossingen. Ook aan tafel zit student Mink Sieders. Hij heeft misschien wel de oplossing in huis. Samen met zijn onderzoeksgroep bedacht hij 'nanobuddy': een soort superbacterie die de kip kan beschermen tegen het ziekmakende virus.
Onderzoeksjournalist van RTV Drenthe Bram Koster dook in de feiten en cijfers. Zo keek hij naar wat vogelgriep doet met de prijs van een ei. Hij ging de straat op met de vraag: wat wilt u betalen voor een eitje?
Bekijk de uitzending van De Staat van Drenthe over de vogelgriep hieronder:
Staat van Drenthe over de vogelgriep
Wat is vogelgriep?
Vogelgriep is een virus dat oorspronkelijk voorkwam bij wilde vogels. Dit was een laag pathogene variant waar vogels niet ziek van werden. Dit veranderde in 1996. Toen werd in een Chinees pluimveebedrijf het virus gemuteerd tot een hoog pathogeen virus: een ziekmakende variant. Dat virus slaat over van pluimveebedrijf naar pluimveebedrijf. Een paar jaar later, in 2003, gebeurt dit ook in Nederland. Niet veel later springt die ziekmakende variant over van pluimvee naar wilde vogels en vanaf dan gaat het de wereld over.
Vogelgriep kwam vooral voor in de winter. Dat kwam door de trekvogels het virus meenemen als ze in de winter ons land binnenkwamen. En ze namen het virus dan in de zomer weer mee. Tot dit jaar. Deze zomer is het virus niet uit ons land verdwenen. Dat komt omdat het virus zich heeft aangepast en niet alleen meer door trekvogels wordt overgedragen, maar ook door wilde vogels die hier het hele jaar zijn.
In Drenthe
Ook in Drenthe werd deze zomer vogelgriep geconstateerd. In Nieuw-Weerdinge werden in september 200.000 vleeskuikens geruimd. Dat was de eerste keer in Drenthe dat er op deze schaal geruimd is.
De Staat van Drenthe over de vogelgriep is vrijdagavond om 20.00 uur te zien op TV Drenthe. Uiteraard is de uitzending ook te zien op rtvdrenthe.nl en in de app.
