Het verzet van Coevorden keert 350 jaar later terug in een musical

Het is een van de laatste evenementen in het kader van het jaar waarin Coevorden de titel Culturele gemeente van Drenthe draagt, en waarin het 350-jarig Ontzet herdacht wordt.

De toneellocatie is ook niet zomaar gekozen: in de Stadskerk (of Kruiskerk) lagen ooit de twee bevrijders van Coevorden begraven. Schoolmeester Mijndert van der Thijnen en generaal Carl von Rabenhaupt vormen de hoofdrollen. Die worden vertolkt door René van Kooten en Raymond Kurvers. Ganzen Geesje, gespeeld door Robin van den Heuvel, vertelt het verhaal.

Het toneelstuk vindt in de hele kerk plaats, dus het publiek bevindt zich letterlijk middenin het verhaal. Er is plek voor 350 toeschouwers per show.

Van der Thijnen, de schoolmeester die ook als koster van de toenmalige hervormde kerk werkte, bedacht het aanvalsplan om Coevorden terug te veroveren op de bezetter Bernhard von Galen (Bommen Berend). Volgens dat plan stak het leger van luitenant-generaal Von Rabenhaupt de bevroren kasteelgracht over met biezenbruggen, gemaakt van matten van stro.

Toch spelen die befaamde biezenmatten maar een beperkte rol in het stuk. "Het gaat vooral over het volk", zegt Van den Heuvel. "Het gaat vooral om de mensen in die stad en wat de angst met ze doet en hoe ze die angst overwinnen. Hoe ze dan met het besluit komen om daar wat tegen te doen. Het gaat over veel meer dan die biezenmatten."

Het theaterstuk gaat over de bevrijding, over het plan van Van der Thijnen, maar ook over het volk van Coevorden, dat in opstand kwam. Net zoals toen spelen nu ook lokale inwoners een rol: het merendeel van de acteurs komt uit de buurt. "Ontzettend belangrijk. Deze voorstelling moet van Coevorden zijn, moet van Drenthe zijn", aldus Van den Heuvel. Juist die samenwerking tussen professionele acteurs en lokale acteurs vindt hij fijn: volgens hem leren beide partijen veel van elkaar.

Gijs-Peter Kuipers is zo'n lokale acteur. Als support meespelen in zo'n professionele productie vindt hij 'hartstikke leuk, een hele belevenis'. Toch heerst er ook wel wat gezonde spanning bij de acteur, want: "Je wilt naast zulke professionals geen flater slaan".

"Het gaat over Coevorden, maar het gaat over veel meer dan dat, het gaat over deze tijd", zegt Van den Heuvel resoluut. De regisseur windt geen doekjes om wat hij daarmee bedoelt. "Je moet niet alleen denken, die heerser uit het oosten, in dit geval Bommen Berend, maar het kan ook Poetin zijn, die heeft gelijk. Je moet dan eigenlijk altijd een manier vinden om terug te vechten."

Die gelijkenis tussen het ontzet van Coevorden en de oorlog in Oekraïne neemt Van den Heuvel ook expliciet mee in het decor. Hij vertelt dat hij tekeningen heeft laten maken op basis van foto's uit Kiev. Deze heeft hij in de kerk laten plaatsen. "Dat grijpt je gewoon aan de ziel, omdat je eigenlijk ook begrijpt wat hier 350 jaar geleden heeft moeten gebeuren. Dus het is niet alleen meer een geschiedenisboek, het is voor ons allemaal een verhaal van nu geworden."

Het ontzet van Coevorden speelt vier keer in de Stadskerk. De première is zaterdagavond en daarna is er op woensdag 7 december, vrijdag 9 december en zondag 11 december een opvoering.