Film Gemmeker: 'Hiermee komt het kampleven akelig dichtbij'

Holocaust-overlevende Mauritz Frankenhuis ondervraagt Gemmeker in de film (Rechten: David Vaessen/The Media Brothers)
Holocaust-overlevende Mauritz Frankenhuis ondervraagt Gemmeker in de film (Rechten: David Vaessen/The Media Brothers)
Het is 1948. Albert Konrad Gemmeker, die van juli 1942 tot en met 12 april 1945 commandant was in Kamp Westerbork, zit vast in de gevangenis in afwachting van zijn proces. Na tal van verhoren door rechercheur Jan Schoenmaker, komt er een onbekende verhoorder tegenover hem te zitten: de joodse Holocaust-overlevende Mauritz Frankenhuis.
Het is het scenario van de film 'Gemmeker', die morgen in première gaat in het Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Het wordt een bijzonder emotioneel gesprek, waarbij Frankenhuis de voormalig kampcommandant tot een bekentenis probeert te dwingen. De film eindigt met ingekleurde beelden van een Jodentransport vanuit het kamp, gemaakt door kampgevangene Rudolf Breslauer.
Fragmenten van de Westerborkfilm in zwart-wit en in kleur. Tekst gaat door onder de video.
De Westerborkfilm in zwart-wit en ingekleurd

"Heel confronterend. Hiermee komt het kampleven akelig dichtbij", zegt regisseur Robert Schinkel. "We hebben de beelden laten restaureren, in laten kleuren en de snelheid aangepast. Nu zie je hoe het echt was. Onschuldige mensen, zieke kinderen en ouderen die in veewagons worden geladen. Lege wagons voor de doden onderweg en verantwoordelijken die zeggen het niet te hebben geweten. Met deze kleurenbeelden wil ik het ook voor de jonge generaties dichterbij brengen."

Korte speelfilm

Schinkel was op zoek naar een waargebeurd oorlogsverhaal waar hij een korte speelfilm van kon maken. De regisseur wilde twee personen portretteren die recht tegenover elkaar stonden in de oorlog en elkaar een paar jaar later weer bij elkaar komen. In de film kijk je terug op de rollen die beide personen speelden.
"Ik heb daarvoor contact opgenomen met Ad van Liempt", kijkt Schinkel terug. Van Liempt werkte op dat moment aan het boek over Gemmeker. "Hij kwam meteen met het verhaal over Mauritz Frankhuis, dat ook een hoofdstuk in zijn boek zou worden. Ik vond het direct een heel interessant verhaal."

Nog altijd actueel

"De gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog hebben mij altijd gefascineerd. Hoe bestaat het dat het ene volk een ander volk kon uitmoorden? Mijn ongeloof is daarover alleen maar groter geworden. Tegelijkertijd zijn de gebeurtenissen nog steeds heel actueel. Er worden nog altijd mensen het land uitgezet."
Over het resultaat is de filmmaker erg tevreden. "Het was een ingewikkelde film om te maken, omdat het zich op één locatie afspeelt. Dat maakte het voor de acteurs Jacob Derwig, de Duits/Britse acteur Michael Epp en Eelco Smits erg lastig om te spelen. Maar zij waren heel goed ingevoerd, echte topacteurs."
Het is niet geheel toevallig dat de film Gemmeker dit jaar uitkomt. Nederland viert komend jaar 75 jaar vrijheid. Geïnteresseerden moeten nog wel even wachten voor ze de 33 minuten lange film kunnen bekijken. Na de première gaat hij eerst naar verschillende filmfestivals. Volgend jaar zal de film te zien zijn op RTL4 en Videoland.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.