Nog meer samenwerking moet zorg in 2023 toegankelijk houden

Het is de nachtmerrie van iedere ambulancemedewerker: een time out op de afdeling spoedeisende hulp. Het betekent dat de spoedeisende hulp tijdelijk gesloten is, omdat alle bedden bezet zijn of omdat er onvoldoende personeel is om nieuwe patiënten aan te nemen. Dan begint het rondrijden tussen de ziekenhuizen.

Om dit te voorkomen kunnen Drentse huisartsen via de computer zien bij welke afdeling spoedeisende hulp het druk is en doorverwijzen naar een andere plaats. Maar dat is nog niet genoeg om het probleem op te lossen.

De manier van werken van huisartsen heeft in zich dat er een piek ontstaat bij de spoedeisende hulp tussen 11.00 en 17.00 uur. Patiënten bellen 's ochtends naar de huisarts en komen dan naar het spreekuur of de huisarts komt bij hen thuis langs. Daarna worden ze doorverwezen naar het ziekenhuis. "We zijn bezig met een proef om die piek wat meer te sturen", zegt Trea Sandjer, arts op de spoedeisende hulp van Treant-locatie Scheper in Emmen.

Dat klink tegenstrijdig, want spoed is toch spoed, zou je zeggen? "Je hebt mensen die acuut vitaal bedreigd zijn, bijvoorbeeld mensen die gereanimeerd moeten worden. Die kunnen niet wachten. Maar je hebt ook mensen die al drie dagen buikpijn hebben en wel moeten worden beoordeeld door de spoedeisende hulp. Die mensen kunnen ook nog wel een paar uur wachten. Dan is de piek alweer wat minder. Dus door beter sturing te geven aan wat nu moet en wat ietsje later kan, zorgen we ervoor dat we toch alle mensen kunnen zien, maar dat ze thuis op de bank nog even wachten in plaats van bij ons in de wachtkamer", aldus Sandjer.

Half januari opent in het ziekenhuis van de Treant Zorggroep in Emmen de Eerste Hart Hulp en Hartbewaking. Die is vernieuwd en groter gemaakt en zit naast de spoedeisende hulp om een betere samenwerking te bespoedigen. Ook de afdeling Intensive Care (IC) wordt verbouwd naar zestien eenpersoonskamers. "We hebben bijvoorbeeld bij covid gemerkt dat een zaalconstructie onhandig is", legt Sandjer uit.

De spoedeisende hulp voldoet dus helemaal aan de eisen van de toekomst. Maar minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is een groot voorstander van centraliseren. Eerder verdwenen er al twee afdelingen spoedeisende hulp in de regio, namelijk die in Hoogeveen en Stadskanaal. Zou het kunnen dat er dan maar één spoedeisende hulp overblijft in Drenthe? Niemand kan in een glazen bol kijken, maar Sandjer is ervan overtuigd dat de spoedeisende hulp in Emmen kan blijven.

"Wij hebben een grote spoedeisende hulp met een regionale functie omdat wij interventies van het hart doen. Mensen met een hartinfarct komen allemaal hier omdat wij hier kunnen dotteren. Dus ik denk eerlijk gezegd dat deze spoedeisende hulp onmisbaar is in deze regio", aldus Sandjer.

Ook het Wilhelmina Ziekenhuis Assen (WZA) verwacht dat de spoedeisende hulp aldaar kan blijven. Het Asser ziekenhuis gaat de afdeling spoedeisende hulp helemaal verbouwen zodat die klaar is voor de toekomst. Twee jaar geleden is al de vernieuwde afdeling Intensive Care in gebruik genomen.

"Er zijn in Drenthe nog maar twee volwaardige spoedhulpen over en die hebben het beide heel druk. Die mensen kunnen niet zomaar ergens anders naartoe. Het is echt niet zo dat we moeite hebben om hier genoeg patiënten te krijgen. Het lukt om ze te bemannen met goed gekwalificeerd personeel. Dus we gaan uit van onze eigen kracht en denken dat de spoedeisende hulp hier kan blijven bestaan", zegt bestuurder Hans Mulder.

De komende jaren staan in het teken van de uitvoering Integraal Zorgakkoord (IZA). Daarin hebben een groot aantal partijen afspraken gemaakt over de koers van de zorg tussen 2023 en 2026 over de hele breedte. Mulder ziet het zorgakkoord als een kans voor het WZA en niet zozeer als een bedreiging, al zal het volgens hem wel een uitdaging worden om de zorg beschikbaar te houden voor iedereen. "We hebben minder mensen om de zorg te leveren en een hogere zorgvraag, terwijl de zak met geld niet groter wordt."

Maar als er geen geld bij komt, lukt het dan nog wel om de begroting rond te krijgen? "Dat is wel een spannende. Uit een rapport van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen blijkt dat veel ziekenhuizen het volgend jaar financieel moeilijk krijgen. En hoewel het WZA de zaken financieel op goed op orde heeft, is het wel moeilijk om de begroting rond te krijgen. We zullen nog goedkoper en efficiënter moeten gaan werken. We zitten wel dicht bij de grens om nog efficiënter te kunnen worden, want heel veel efficiënter kan het gewoon niet meer", aldus Mulder.

Om te zorgen dat de zorg toegankelijk blijft zal in Drenthe nog meer moeten worden samengewerkt. Dat is wat het zorgakkoord voorschrijft en het gebeurt ook al. "We hebben een samenwerking met zorginstelling Anholt van Interzorg in Assen. Mensen die een knie- of heupoperatie hebben ondergaan bleven eerder meestal drie tot vijf dagen in het ziekenhuis. Maar nu worden ze één dag na de operatie al overgebracht naar Anholt voor de revalidatie. Daarmee vergroten we de beschikbaarheid op de afdeling orthopedie en verkorten we onze wachtlijsten", besluit Mulder.