Het is Prinsjesdag: Waar hoopt Drenthe op?
Meer geld voor mensen aan de onderkant van de samenleving, begrip voor boeren en beter cultuuronderwijs. Dat is een aantal wensen vanuit Drenthe voor de komende jaren.
Of die wensen werkelijkheid worden, moet vandaag blijken als de Miljoenennota wordt gepresenteerd.
Wij blikken vooruit op Prinsjesdag met Harrie Timmerman van de Voedselbank Zuidoost-Drenthe, boer Jan Reinier de Jong uit Odoorn en met directeur Machteld van der Werf van het Atlas Theater in Emmen. Wat hopen zij vandaag - op de derde dinsdag van september - te horen?
Voedselbank groeit nog steeds
"Wij hopen natuurlijk dat er een bepaalde regeling zou kunnen komen, waardoor minder mensen afhankelijk zijn, blijven of worden van de voedselbank", zegt Harrie Timmerman uit Schoonebeek. Hij is de voorzitter van de Voedselbank Zuidoost-Drenthe.
"Ondanks het feit dat er wordt gezegd dat de recessie voorbij is en dat het allemaal beter wordt, merken wij dat als voedselbank nu nog niet. We zien geen daling van het aantal mensen dat hier komt", zegt Timmerman. Sterker nog: volgens hem zien veel voedselbanken zelfs een lichte groei van het aantal mensen dat er komt.
Timmerman vindt dat de onderkant van de samenleving te weinig profiteert van de verbeterde economische situatie. Maar wat zou het kabinet moeten doen? "Het is moeilijk te zeggen. Je kunt heel makkelijk zeggen - en dat vind ik een beetje goedkoop - dat de uitkeringen omhoog moeten."
Een betere oplossing is de kosten van de vaste lasten omlaag te brengen, denkt de voedselbankvoorzitter. "Huren stijgen, energieprijzen stijgen. Dat is echt de bottleneck. Daar zou iets aan moeten gebeuren. Zeker voor de mensen met een smalle beurs. Mensen die ik spreek bij de voedselbank zeggen dat alles duurder wordt. Ik denk dat er niet voldoende rekening wordt gehouden met de mensen aan de onderkant van de samenleving."
Beter imago voor de boer
Akkerbouwer Jan Reinier de Jong hoopt voor zijn sector vooral dat het imago wat verbetert. Hij is niet uit op miljoenen van Den Haag, maar de politiek mag best wat meer opkomen voor de boeren, vindt hij.
"De stemming in de landbouw is weleens beter geweest. Als het slecht gaat met de bijen, is het de schuld van de boer. En als er te veel stikstof is, is dat ook de schuld van de boer."
Daar komen de uitspraken van Kamerlid Tjeerd de Groot (D66) van afgelopen week bij. Die opperde dat de veestapel moet worden gehalveerd, om het overschot aan stikstof in te dammen. "Geert Wilders mag geen uitspraken doen als 'minder Marokkanen', maar elke andere politicus mag wel de landbouw schofferen. Dat raakt mensen toch wel."
Het is duidelijk: volgens De Jong zitten de boeren met een imagoprobleem. En dat moet Den Haag eens gaan veranderen. "Ik zeg niet dat we alles goed doen, maar de kritiek is zeker niet altijd terecht."
De Jong verwacht vandaag weinig nieuws uit Den Haag. "Ik heb niet de indruk dat onze koning tien minuten aan landbouw gaat besteden in de troonrede. Dat is de laatste tijd ook niet zo geweest. Je mag al blij zijn als de landbouw een keer genoemd wordt. Maar geen bericht is goed bericht. En als men vindt dat het anders moet, dan is dat ook prima. Dan gaan we kijken hoe alles anders moet."
De akkerbouwer uit Odoorn maakt alles van dichtbij mee. Zijn dochter Sterre (9) is uitgenodigd door landbouwminister Carola Schouten om te komen kijken.
Meer aandacht voor cultuur op school
In de cultuursector wordt ook met spanning uitgekeken naar de troonrede. Vorig jaar was er al positief nieuws voor die sector en kwam er extra geld beschikbaar. Dat is belangrijk, vindt Machteld van der Werf van het Atlas Theater in Emmen.
"De kunstensector is het uitgelezen instrument om met elkaar op genuanceerde wijze bepaalde gevoelige vraagstukken die leven in ons kikkerlandje en daarbuiten te bespiegelen."
Van der Werf hoopt dat cultuur een prominentere rol krijgt in het onderwijs. "Niet alleen het actief beleven van cultuureducatie, zoals in de dramales, is belangrijk. Maar ook het kijken naar kunst verruimt de blik van leerlingen. Zelfs in de tijd waarin we nu leven is het niet vanzelfsprekend voor leerlingen om een voorstelling te bekijken. Hier kan de overheid iets in betekenen", aldus Van der Werf.
Uitgelekte plannen
Later vandaag leest koning Willem-Alexander de troonrede voor. Maar - zoals elk jaar - is een aantal plannen al uitgelekt. Wat weten we tot nu toe?
- Vooral midden- en hogere inkomens gaan erop vooruit in koopkracht. Huishoudens die tussen de 56.000 en 81.000 euro per jaar verdienen, gaan er 2,4 procent op vooruit, de groep huishoudens met het laagste inkomen 1,4 procent.
- De 3 miljard euro aan lastenverlichting komt vooral bij werkenden terecht. De koopkracht van deze groep verbetert met 2,4 procent, tegen 1,2 procent voor uitkeringsgerechtigden en 1,1 procent voor gepensioneerden.
- Multinationals gaan belasting betalen over hun volledige winst. Het kabinet neemt een wetsvoorstel over dat regelt dat buitenlandse verliezen niet meer kunnen worden afgetrokken van de belastbare winst in Nederland.
- De zorgpremie gaat per maand ruim 3 euro omhoog. De richtlijn van het kabinet stijgt met 37 euro naar 1.421 euro per jaar.
- Het kabinet gaat nadenken over de 'contouren' van een investeringsfonds. Als dat er komt, zal het kabinet gebruik maken van de lage rente om enkele tientallen miljarden euro's te lenen voor investeringen om de weerbaarheid van de economie verbeteren.
- De zelfstandigenaftrek wordt vanaf volgend jaar verminderd. Dit belastingvoordeel voor zzp'ers gaat de komende tien jaar terug van maximaal 7.280 euro naar maximaal 5.000 euro.
- Het kabinet trekt een miljard euro uit voor een subsidieregeling voor gemeenten die inzetten op nieuwbouw. Ook is er een miljard euro voor woningcorporaties die meer huizen bouwen. Dat bedrag gaat vooral naar belastingvoordelen voor de corporaties. Daarnaast kijkt het kabinet naar het afschaffen van de overdrachtsbelasting voor starters.
- De winstbelasting voor bedrijven - een veelbesproken onderwerp in deze kabinetsperiode - gaat volgend jaar nog niet omlaag. Over winsten boven de 200.000 euro betalen bedrijven volgend jaar nog steeds 25 procent. De voorgenomen verlaging naar 22,55 procent gaat dus niet door.
- Om al deze uitgaven te kunnen doen, tekent het kabinet voor een begrotingsoverschot van 0,3 procent, lager dan het eerder begrote overschot van 0,5 procent.
