'Natuur moet herstellen en stikstofuitstoot moet omlaag'

Vanavond werd het advies over de stikstofproblematiek gepresenteerd (Rechten: ANP/Remko de Waal)
Vanavond werd het advies over de stikstofproblematiek gepresenteerd (Rechten: ANP/Remko de Waal)
Om de te hoge uitstoot van stikstof te verminderen zijn maatregelen nodig die "zoden aan de dijk zetten’'. "De tijd van juridische trucs en listen is voorbij’', zegt voorzitter Johan Remkes van het Adviescollege Stikstofproblematiek. "De natuur moet herstellen en de uitstoot van stikstof moet omlaag.’'
Remkes presenteerde vandaag een eerste advies met voorstellen voor maatregelen op korte termijn. Een van de aanbevelingen is verlaging van de maximumsnelheid op veel plekken. "Dat scheelt in een klein land als Nederland echt maar heel weinig reistijd", zei Remkes.

Lees meer: Wij reden 100 en 130 kilometer op de A28 maar waren we ook sneller?

De oud-minister van de VVD schetste hoe de Nederlandse natuur door de hoge economische ambities in het gedrang is gekomen. "Soms zijn scherpe keuzes nodig om ervoor te zorgen dat natuur en vooruitgang hand in hand gaan."
Hij roept dan ook politieke partijen op hun geschillen aan de kant te zetten om tot oplossingen te komen. "Men moet over de eigen schaduw heenstappen, gelet op de problematiek die er nu ligt", aldus de VVD-coryfee. Maar, voegt hij toe, "niet alle maatregelen hoeven structureel te zijn".
Zijn eigen partij vindt dat "we keuzes maken die bewezen effectief zijn én niet onevenredig hard landen in één sector." Dat zegt Kamerlid Mark Harbers. CDA-Kamerlid Jan Geurts vindt dat ervoor gezorgd moet worden dat bouw van woningen en andere stilgevallen projecten weer kunnen worden opgepakt en dat boeren en hun gezinnen duidelijkheid krijgen voor de toekomst van hun bedrijf.

Lees meer: Het stikstofprobleem in een notendop

Ook vindt de adviescommissie dat de provincies vooral verouderde en vervuilende boerenbedrijven moeten opkopen en saneren. Remkes adviseert om sneller in te zetten op innovaties om de uitstoot te verminderen. Hiervoor zou de regering geld moeten uittrekken: "Het is essentieel om bestaande technieken eerder af te schrijven en te investeren in innovatieve techniek."
LTO-Noord voorzitter Dirk Bruins is teleurgesteld dat er niet meer is gedaan met het advies dat de landbouworganisatie aan de commissie gaf. "Wij pleiten voor een ondergrens in stikstofuitstoot. Duizenden bedrijven die daar onder zitten zouden volgens ons wel gewoon een vergunning moeten krijgen." Volgens de voorzitter biedt het plan zoals het er nu ligt geen oplossingen voor de korte termijn. "Je moet kijken naar hoeveel stikstofuitstoot een bepaald gebied kan hebben, een gebiedsspecifieke aanpak. Dat is niet wat er nu in staat. Zo kun je het niet op grote schaal oplossen."
Milieudefensie lijkt ook niet tevreden met het advies. Gewone mensen en kleine bedrijven zullen last blijven houden van de gevolgen van het stikstofprobleem als het kabinet vasthoudt aan "politieke totempalen zoals 130 rijden en groei van het vliegverkeer."
Volgens hen moet de maximumsnelheid op de snelweg terug naar 100 kilometer per uur. Ook moet de veestapel kleiner, maar "met fatsoenlijke compensatie voor de boeren." Greenpeace sluit zich daarbij aan.

LTO: geen oplossing in advies

"In plaats van lef en leiderschap te tonen is het adviescollege vastgelopen in juridische angst", zegt voorzitter Marc Calon van LTO Nederland. Volgens hem verkeren duizenden boeren nog steeds in grote onzekerheid over de toekomst van hun bedrijf. De vergunningverlening ligt nog altijd stil en dat ziet LTO niet snel veranderen.
LTO had graag gezien dat de commissie zich had uitgesproken over een veilige ondergrens voor stikstofuitstoot. Boerenbedrijven die een 'verwaarloosbare' uitstoot veroorzaken, zouden zo geen problemen meer ondervinden wanneer ze bijvoorbeeld een vergunning aanvragen voor uitbreiding. Volgens LTO zou "zeker 80 procent van de impasse dan zijn opgelost".

Volgend jaar meer

De commissie verwacht in mei 2020 met een uitgebreider advies te komen. Daarin moeten ook sectoren als de luchtvaart en scheepvaart aan de orde komen. Maar Remkes wil op de lange termijn ook kijken naar hoe het Plan Aanpak Stikstof (PAS), waar de Raad van State eerder dit jaar een streep door zette, tot stand is gekomen. Hij wil "lessen trekken" uit dat proces.
Daarnaast wil Remkes volgend jaar werk maken van een nieuw systeem waarmee vergunningen verleend kunnen worden voor projecten die stikstof uitstoten. "Er is ons door het kabinet gevraagd een houdbare systematische aanpak van het probleem te ontwikkelen", aldus de VVD'er.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.