Spraakmakende vrouwen hadden we vroeger genoeg in Drenthe

Vooroordelen over vrouwen komt journalist en schrijver Marjanne Teunissen aan de lopende band tegen. In haar onderzoek en in de interviews die ze hield voor haar boek: 'Krachtstroom. Spraakmakende vrouwen in Drenthe'.
"Politica Hanja Maij-Weggen bijvoorbeeld werd heel vaak beoordeeld op het 'aardig zijn'. 'Je bent niet aardig', kreeg ze dan te horen. Of op wat ze aan had. Een keer heeft ze gehuild, ten tijde van de Bijlmerramp. Daar werd ze op afgerekend. Ze was té emotioneel of juist berekenend. Bij mannen, Hans Wiegel bijvoorbeeld, roept dat dan juist sympathie op."
De voormalig politica voor het CDA is een van de vele vrouwen die de revue passeren in het boek.

Geschiedenis herschrijven?

Eind oktober komt het boek uit. Nog net in de maand van de geschiedenis. Het thema dit jaar is 'Hij/Zij', met de nadruk op 'Zij'. Kat in het bakkie voor Teunissen. In haar woord vooraf stelt ze dat ze 'de geschiedenis wil herschrijven'.
"Dat komt van Mineke Bos", lacht Teunissen. "Zij is hoogleraar in Groningen en heeft de biografie van Aletta Jacobs geschreven. Zij kwam eigenlijk met het idee van dit boek. Ze zei tegen mij dat er echt heel veel vrouwen in Drenthe zijn die invloed hebben gehad. Schrijf er eens een boek over."

Ondergeschoven

"We hebben heel veel Harm Smeenge-scholen en -straten in Drenthe. Hem en zijn kleinzoon Van Riel kent iedereen. Maar de dochter van Harm Smeenge, Hendrika van Riel-Smeenge, heeft ook heel veel betekend voor de politiek in Drenthe en zij heeft niet eens een eigen Wikipedia-pagina! Ik dacht ook eerst: waren er wel zoveel vrouwen?"
Maar die waren er. We leren ze kennen in het boek 'Krachtstroom', waarin de vaderlandse geschiedenis regelmatig om de hoek komt kijken. Bijvoorbeeld de invoering van het vrouwenkiesrecht in 1919. Ook in Drenthe zijn vrouwen meteen actief. Onder wie Eiske Harkema: de eerste SDAP-wethouder van Nederland, uit Gasselte.

Wilhelmina Pelinck-Zijnen Gier

Wanneer het over de zorg gaat, noemt Teunissen in haar boek in één adem twee bepalende vrouwen: Aleida Kramer (1835-1902) en Wilhelmina Pelinck - Zijnen Gier (1872-1934). De eerste is ook nu nog bekend als naamgeefster van het ziekenhuis in Coevorden.
Wilhelmina Pelinck - Zijnen Gier was de vrouw die ervoor gezorgd heeft dat bijna elk Drents gehucht een eigen consultatiebureau kreeg. Ze begon overigens als succesvol beeldhouwster, reisde zelfs af naar Rome en zag een zonnige toekomst in de kunsten tegemoet. Haar huwelijk met Hendrik Pelinck maakte daar een eind aan. Drastisch als ze was, gaf ze opdracht al het werk in haar atelier te vernietigen en zette daarmee een streep onder haar beeldhouwerschap.

Bezem door de Drentse kraamzorg

In 1919 verhuist het gezin Pelinck naar Assen. Hendrik gaat er werken voor de rechtbank. Wilhelmina wordt actief in de kraamzorg, waarin het in die tijd bar en boos gesteld is met de hygiëne voor moeder en kind.
Teunissen: "In 1921 wordt Wilhelmina gevraagd om in het bestuur te zitten van de 'Asser Vereeniging tot Ondersteuning van Behoeftige Kraamvrouwen'. Maar ze vond het niets om elitair met andere deftige dames aan kraamvrouwen bonnen voor boter, eieren en uitzetjes uit te delen. Ze wilde meer dan alleen maar een beetje liefdadigheid als hobby en haalde de bezem door de vereniging. Wat volgt is de Kraamverplegingsdienst (1924). Ze neemt de leiding over van het al bestaande consultatiebureau in Assen en zorgt voor modernisering. Een jaar later neemt ze zitting in de Commissie voor de Hygiëne van Moeder en Kind en wat volgt zijn consultatiebureaus door heel Drenthe."

Drenthe Toen

Het hele gesprek met Marjanne Teunissen is zondagmiddag 29 september te horen op Radio Drenthe, van 14.00-16.00 uur. Daarna via uitzending gemist en de podcast. Kans maken op een boek van Teunissen? We mogen de hele maand oktober één exemplaar per week verloten. Mail naar drenthetoen@rtvdrenthe.nl.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.