Jo Bergman-Beins: eerste vrouwelijke Statenlid in Drenthe
12 oktober 2019, 19:48 • 2 minuten leestijd
"Ze is geboren als Jo Beins, in 1879. Een molenaarsdochter in Borger. Ze heeft veel gepresteerd, was schrijfster, hield heel erg veel van Drenthe en de Drentse taal en kwam als eerste vrouw in de Provinciale Staten. Dit jaar precies 100 jaar geleden", aldus Marjanne Teunissen die het boek 'Krachtstroom. Spraakmakende vrouwen in Drenthe' schreef.
"In de kranten van toen stond dat Beins niet veel van zich liet horen, maar ik betwijfel dat. Als zij sprak, sprak ze in het Drents. Dat is nu apart en daar maak je een statement mee, en toen was dat ook al zo. Ze zou daar zelf over gezegd hebben: 'dan begriept de mensen mij beter'," zo vertelt Teunissen.
Van Jo Beins zijn nog maar weinig sporen zichtbaar:
Marjanne Teunissen over spraakmakende vrouwen in Drenthe
Snotaap
"Ze heeft ook een belangrijk toneelstuk geschreven:
Het Wasschup
, over een Drentse boerenbruiloft. Daar kun je uit herleiden hoe de mensen vroeger leefden. Door plaatsgenoot en bekende Drent Harm Tiesing is ze eens 'oes sniggeltien', zeg maar een brutale snotaap, genoemd. Op haar beurt noemde zij Tiesing 'Harm Dreum', wegens zijn volgens haar wat zeurderige stem. Hij was veel ouder, maar allebei waren ze politiek actief en hielden ze zich bezig met schrijven."
Nieuw Drents Volkslied
Teunissen is vol lof over Bergman-Beins: "Het was gewoon een stoer mens, denk ik. Daarnaast heeft ze veel oude volksvertellingen opgetekend, mooi beeldend gedaan, en het is ook heel belangrijk werk. Ze heeft één roman geschreven: Het bloed kruipt waar het niet gaan kan", aldus Teunissen.
Maar Bergman heeft nog meer voor Drenthe geschreven. "Wat ik wel bijzonder vind, een alternatief volkslied. Zij weigerde voor de door de Duitse bezetter ingestelde Kultuurkamer te werken. We hebben in Drenthe een officieus volkslied: Ik heb u lief, mijn heerlijk landje, geschreven door Jan Uilenberg. In haar ogen was hij fout in de Tweede Wereldoorlog. Zij heeft een ander, nieuw lied geschreven in het Drents. Ik zie het als een kans om dit nog eens op te pakken", zo vertelt Marjanne Teunissen.
De hele maand oktober, maand van de geschiedenis, bespreken we vrouwen uit het boek van Marjanne Teunissen. Iedere week verloten we een exemplaar. Kans maken? Mail dan naar drenthetoen@rtvdrenthe.nl.
Het hele gesprek met Marjanne Teunissen is te horen, zondagmiddag 13 oktober in het Radio Drenthe-programma Drenthe Toen, van 14.00-16.00 uur. Daarna via uitzending gemist en de podcast.
