Jo Boer: pionier van het Drentse opbouwwerk

Johanna Boer was directeur van Opbouw Drenthe en heeft veel betekend voor wat we nu kennen als het welzijnswerk. Zij is een van de vrouwen in het boek 'Krachtstroom: Spraakmakende vrouwen in Drenthe' van Marjanne Teunissen.
"Johanna, in het kort Jo, is geboren als oudste dochter in een domineegezin in Zuid-Holland. Een arm maar intellectueel gezin, moeder studeerde rechten, vader was dominee. Jo moest als oudste dochter voor de andere kinderen zorgen. Toen die zelfstandig waren heeft ze gezegd: en nú wil ik studeren. En dat is gelukt," vertelt Teunissen.

Mevrouw uit Den Haag

Als reizend lerares ontmoette Jo Boer in de trein de bekende mr. Jacob Cramer, toentertijd directeur van de Stichting Opbouw Drenthe. Hij bood haar een baan aan.
Het opbouwwerk ontstond in Drenthe in de jaren 20, toen de crisis kwam. Eerst weigerde Boer, gechoqueerd door wat ze er zag: 'alsof je naar een ontwikkelingsland gaat'. Uiteindelijk is ze directeur geworden van Opbouw Drenthe.
Teunissen: "Ze werd niet meteen overal geaccepteerd. 'Jij moet ons even hier laten zien hoe het werkt?' Maar ze maakte snel contact met mensen, was heel gedreven en heeft hier uiteindelijk de weg goed kunnen vinden. Haar werk werd een voorbeeld voor de rest van Nederland."

Dienstmeid in de oorlog

"Jo Boer wilde niet werken voor de Duitsers. Dat vind ik wel mooi: al die vrouwen die we bespreken hebben dat met elkaar gemeen" stelt Teunissen. "In de oorlog dook Boer onder. In die tijd was ze al afdelingsdirecteur. Ze kwam als dienstmeisje bij een adellijke familie in Limburg terecht. Die mensen hadden geen idee wie ze in huis hadden. Een goede dekmantel voor haar. De familie schijnt achteraf wel geschrokken te zijn toen ze hoorden wie ze al die tijd als dienstmeid hadden behandeld."

Streng en afstandelijk

"Ja, streng... dominant... Zo werd ze wel eens omschreven. Tegenwoordig zouden we haar zakelijk noemen of een goede leidinggevende" aldus Teunissen. "En het beeld van mensen die met haar gewerkt hebben is dat van een zorgzame en warme vrouw die goed kon delegeren en heel betrokken was." Jo Boer schreef baanbrekende boeken op haar vakgebied maar ook over de gemeenschapszin in Drenthe. Ze overleed in 1985.

Drenthe Toen

Het hele gesprek met Marjanne Teunissen is te horen, zondagavond 20 oktober in het Radio Drenthe-programma Drenthe Toen, van 19.00-21.00 uur. Daarna via uitzending gemist en de podcast. De hele maand oktober, maand van de geschiedenis, bespreken we vrouwen uit het boek van Marjanne Teunissen. Iedere week verloten we een exemplaar. Kans maken? Mail dan naar drenthetoen@rtvdrenthe.nl.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.