Wie was de naamgever van het Dommerskanaal?
'Neij Amsterdam en dan langs 't Dommerskanaal', een zin uit een liedje van Skik. Woon je in Zuidoost-Drenthe, dan kom je vast regelmatig langs, door of over iets dat begint met Dommers. Maar naar wat of wie is dat eigenlijk vernoemd?
Enige tijd geleden kwam die vraag binnen bij de Zoek Het Uit!-redactie en daarom doken we erin.
Het Dommerskanaal, Dommerswijk en de Dommersweg, drie willekeurige vernoemingen. Dommerskanaal en Dommerswijk liggen in Nieuw-Amsterdam en Dommerswijk ligt bij De Krim. Allen vernoemd naar Lodewijk Bernardus Johannes Dommers, ondernemer en politicus in verschillende hoedanigheden in Zuidoost-Drenthe.
Oprichting DLM
In maart 1837 ziet Dommers in Coevorden het levenslicht. Tot 1862 is er niet veel bekend over de heer Dommers, maar in dat jaar gaat hij de gemeenteraad van Coevorden in. Ook staat hij in dat jaar aan de basis van de Coevorder Gazcompagnie, die door de Drentsche Landontginning Maatschappij (DLM) was opgericht en gas voor verlichting produceerde. Het Dommerskanaal is aangelegd in opdracht van de DLM.
Ondertussen werd hij secretaris van de Stieltjeskanaal Maatschappij. Dat zorgde ervoor dat het Stieltjeskanaal gegraven werd. In 1884 werd hij de eerste burgemeester van Schoonebeek. De naam Stieltjeskanaal komt van de heer T.J. Stieltjes, in leven directeur van de Overijsselsche Kanaalmaatschappij.
Marten Mulder schreef in 2010 een artikel voor het Dorpsarchief-blad. Daarin schrijft hij dat tijdens zijn burgemeesterschap veel tot stand werd gebracht. Te vermelden valt onder andere de bouw van een nieuw gemeentehuis, het stichten van twee scholen, het aantrekken van een brigade Marechaussee, de bouw van een Marechausseekazerne en het oprichten van de Schoonebeker Coöperatieve Brandwaarborg-Maatschappij.
Tot 1904 vulde Dommers het ambt van burgemeester. Daarna werd hij lid van het college van Gedeputeerde Staten van Drenthe. Tot zijn dood in 1908 was hij lid.
La Paix
In 1874 werd in opdracht van DLM het landhuis La Paix gebouwd in Nieuw-Amsterdam. Dommers was de eerste bewoner van het landhuis samen met zijn moeder Carolina Franscisca La Paix en zijn drie zussen.
Zowel indirect als direct is de heer Dommers verantwoordelijk geweest voor het besturen van de verschillende gemeenten in de zuidoosthoek van onze provincie. Maar ook was hij verantwoordelijk voor de economische vooruitgang van de streek, door de aanleg van de verschillende kanalen.
Maar Dommers was meer dan bestuurder en ondernemer. Hij was ook goed voor zijn personeel. Zo heeft het dorpsarchief Nieuw-Amsterdam/Veenoord onlangs opgeduikeld hoe zijn koetsier de nieuwe pachter werd van het café achter La Paix. Dat café kreeg de naam café Braams, terwijl de vergunning op de naam van Dommers stond.
Café Braams
Klandizie voor de kroeg was vrijwel een zekerheid, omdat het gunstig lag tussen twee bruggen en vlak bij de stopplaats van de Dedemsvaartse tram. Volgens de overlevering heeft het café zeker één belangrijke gast gehad: de echtgenoot van koningin Wilhelmina, prins Hendrik der Nederlanden.
Lodewijk Bernardus Johannes Dommers overleed in 1908 plotseling. Twee maanden nadat hij de vergunning voor het café regelde. In 1909 verkocht de DLM al zijn bezittingen, zo ook landgoed La Paix en het daarbij behorende café Braams. Sinds 1998 is La Paix een rijksmonument. Het wordt nog altijd bewoond.
In het lied 'Op Fietse' van Skik bezingt Daniël Lohues de zuidoosthoek van Drenthe. Daarin komt het Dommerskanaal natuurlijk ook in voor.
Zoek Het Uit!
Verbaas je je ook over iets in Drenthe? Of snap je van iets niet hoe het zit in onze provincie? Schroom dan niet en stuur een bericht naar zoekhetuit@rtvdrenthe.nl of vul onderstaand formulier in:
