Onduidelijk wat er in Nijensleek aan zwaar vervuild water de grond ingaat

Afvalwater dat vrijkomt bij gaswinning injecteren in lege gasvelden lijkt een goede oplossing, maar het is onduidelijk wat er precies de grond ingaat. Dat blijkt uit onderzoek van RTV Drenthe, RTV Oost, RTV Noord en Omrop Fryslân.
De omroepen hebben verschillende rapporten, winningsplannen en cijfers naast elkaar gelegd. Het is moeilijk om aan de juiste cijfers te komen, tot grote ergernis van actiegroepen rondom de plaatsen waar olie en gas wordt gewonnen. Het gaat om boorwater dat vrijkomt bij de olie- en gaswinning in onder meer Schoonenbeek en Zuidwest-Drenthe.
Een voorbeeld van een lege gasput is te vinden in Nijensleek. Daar wordt zwaar vervuild afvalwater van de gaswinning in Eesveen en Wapse geïnjecteerd door het Canadese bedrijf Vermilion. Nog een voorbeeld: de injectie van afvalwater in Twente door de NAM. Dat verontreinigde water is afkomstig van de oliewinning in Schoonebeek.

Het is onduidelijk wat de precieze samenstelling van het water is. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) is verantwoordelijk voor wat er met de Nederlandse bodem gebeurt. Maar ook zij kennen de precieze samenstelling van het water niet. Er zijn nooit monsters genomen en dit heeft geen prioriteit.

Nooit streng

Uit de mailwisseling tussen inwoners van het gaswinningsgebied en het SodM blijkt dat de toezichthouder op de hoogte is van de injectie van zwaar vervuild boorwater in oude gasputten. Dat levert, zo wordt geschreven, een enorme kostenbesparing op voor maatschappijen als Vermilion en NAM.
"Dit productiewater wijkt in de praktijk nooit zoveel af dat dit ongeschikt zou zijn om te injecteren. We zijn daar ook nooit erg streng op. Injecteren is een goede manier om van vies water af te komen", schrijft het SodM.
Hoofd Ondergrond van het SodM, Wouter van der Zee, vindt het een taak van bedrijven als NAM en Vermilion om hier open en transparant over te zijn. “Je wilt dat het bedrijf dat de werkzaamheden doet ook in control is en het is aan de toezichthouder om dat weer te controleren. Het is aan de onderneming zelf om transparant te zijn, maar je kunt bij slordigheid niet meteen zeggen dat er sprake is van moedwillige fraude.”

Volgens Van der Zee zijn er voldoende middelen en mogelijkheden om kwaliteitscontroles uit te voeren. Actiegroepen als GasDrOf en Milieudefensie Westerveld dringen aan op meer openheid en transparantie.
Milieudefensie Westerveld spande een aantal maanden geleden nog een zaak aan tegen Vermilion. Ze wilde meer weten over werkzaamheden bij de lege gasput in Nijensleek.
Bovendien wilde ze weten of er ook afvalwater uit de buis in de diepe ondergrond lekte. Dat heeft schadelijke gevolgen voor de omgeving. Maar Vermilion wilde, vanwege concurrentieoverwegingen, de gegevens niet prijsgeven.
Het SodM laat weten dat ze zullen ingrijpen als daar reden voor is. “Het toezicht van SodM is risicogestuurd. Als actief controleren noodzakelijk is, dan zullen we dat doen. En dat het de laatste jaren niet is gebeurd, komt omdat er geen reden toe was.”
Dit onderzoek is resultaat van de samenwerking tussen de vier noordelijke regionale omroepen RTV Noord, RTV Drenthe, RTV Oost en Omrop Fryslan. Voor dit onderzoek zijn verschillende deskundigen ingeschakeld.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.