Gesloten: rijen voor de stembureaus in Assen, Roden en Peize

De laatste besprekingen voor de verkiezingsavond op RTV Drenthe zijn geweest. Vanuit het provinciehuis presenteren Margriet Benak en Serge Vinkenvleugel van 21.00 uur tot 1.00 uur de laatste uitslagen en reacties. Te volgen op radio, televisie en online.

Al ruim twintig jaar neemt hij als vrijwilliger plaats achter het stembureau, maar deze provinciale verkiezingen zijn mogelijk de laatste voor Ep de Jonge (82). Aan plezier ontbreekt het 'm niet, wel aan de digitale rompslomp die komt kijken bij de functie van stembureaulid.

"Het wordt allemaal digitaal, wat je ook doet", baalt De Jonge vanachter z'n werktafel op stembureau 't Holthuys in Annen. "Met de gemeente bellen? Nee, dat moet via de app", haalt hij een voorbeeld aan. Dus: ik twijfel."

In Tynaarlo was om 18.00 uur inmiddels 55 procent van de kiesgerechtigden naar de stembus geweest.

Tot 17.45 uur heeft 37 procent van de kiesgerechtigden gestemd. Dat is iets meer dan bij de Provinciale Statenverkiezingen van vier jaar geleden op dit tijdstip, toen 33 procent van de kiesgerechtigde Nederlanders had gestemd. Dat blijkt uit de opkomstcijfers van Ipsos, in opdracht van de NOS.

Burgemeester Marco Out van Assen heeft vandaag 40 kilometer gefietst. Hij is bij 37 stembureaus om te kijken hoe het gaat op deze verkiezingsdag.

Net als in de meeste gemeenten en landelijk is er in Meppel een hogere opkomst dan vier jaar geleden. In Meppel was om 16.00 uur zo'n 34 procent naar de stembus gegaan.

In de gemeente Borger-Odoorn is de opkomst voor de Provinciale Statenverkiezingen om 16.00 uur 31.7 procent. Voor waterschap Hunze en Aa's is dat 30,55 procent en voor waterschap Vechtstromen 31,31 procent.

Landelijk had om 15.45 uur 29 procent van de kiesgerechtigden zijn stem uitgebracht. Dat is iets meer dan bij de Provinciale Statenverkiezingen van vier jaar geleden op dit tijdstip, toen 26 procent van de kiesgerechtigde Nederlanders voor 15.45 uur had gestemd. Dat blijkt uit de opkomstcijfers van Ipsos, in opdracht van de NOS.

De voorbereidingen voor de verkiezingsavond op RTV Drenthe zijn in volle gang. Vanuit het provinciehuis presenteren Margriet Benak en Serge Vinkenvleugel van 21.00 uur tot 1.00 uur de laatste uitslagen en reacties. Te volgens op radio, televisie en online.

Om 15.00 uur was het opkomstpercentage voor de verkiezingen voor de Provinciale Staten in de gemeente Coevorden 33,65 procent. Voor de Waterschappen was het opkomstpercentage 31,47 procent.

De meeste stemmen voor de Provinciale Staten zijn tot nu toe uitgebracht bij het stembureau Hof van Coevorden in Coevorden. Daar was het opkomstpercentage om 15.00 uur 55,18 procent.

Om 16.00 uur was de opkomst in Tynaarlo 39,8 procent voor de Provinciale Statenverkiezingen en voor de waterschappen 38,8 procent.

Vader, moeder en dochters Celine en Daniëlle Loof werken alle vier in een stembureau in Coevorden. Voor Celine is dit het eerste jaar, want ze heeft een beperking en kon niet helpen op het stembureau. Nu kan dat wel, want ze vormt samen met haar zus Daniëlle een prokkelduo. Daniëlle kan Celine begeleiden in het uitvoeren van vrijwilligerswerk op het stembureau.

Vanavond gaan de zussen ook samen de stemmen tellen.

Komende nacht weten we hoe Drenthe gestemd heeft voor de Provinciale Statenverkiezingen. Maar hoe zat dat vier jaar geleden ook alweer? En wat was het opkomstpercentage tijdens deze regionale verkiezingen?

In Tynaarlo is de opkomst om 14.30 uur 32,5 procent bij de Provinciale Statenverkiezingen en bij de waterschapsverkiezingen 31,8 procent voor beide waterschappen.

Tot nu toe heeft twintig procent van de kiesgerechtigden zijn stem uitgebracht voor de Provinciale Statenverkiezingen. Dat blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau Ipsos, in opdracht van de NOS. De opkomst is hoger dan bij de Provinciale Statenverkiezingen van 2019, toen rond deze tijd achttien procent van de kiesgerechtigden had gestemd.

In 2019 lag de totale opkomst op ruim 56 procent. Dit jaar mogen bijna 13,3 miljoen mensen naar de stembus. Dat maakt het Centraal Bureau voor de Statistiek bekend. Dat is bijna 92 procent van de 18-plussers in ons land.

Stephan Wijnberg uit Westerbork is vandaag 52 jaar geworden en stemt in Beilen. "Het is je recht. Als je niet stemt gaat je stem misschien wel naar een partij wat je niet wil."

Volgens Wijnberg mag je niet klagen als je niet stemt. "Het is nooit gezegd dat als je stemt, dat het gaat zoals je wil dat het gaat. Maar dan heb je in ieder geval een poging gedaan"

De opkomst in de gemeente Assen is 22 procent voor de Provinciale Statenverkiezingen. Voor de waterschappen varieert het tussen de 19 en 24 procent.

Dijkgraaf van Noorderzijlvest, Roeland van der Schaaf, maakt een ronde door zijn gebied. Het zijn tenslotte ook waterschapsverkiezingen.

Nieuwsuur-verslaggever Jan Eikelboom neemt een kijkje in een Drents stembureau en constateert dat de opkomst hoger dan vier jaar geleden is. Ook heeft hij een kleine exitpoll gehouden.

De gemeente Assen adviseert elders te stemmen dan op het Stadhuis. Daar is het momenteel te druk.

Er wordt niet veel gebruikgemaakt van gratis taxi's die mensen van en naar een stembureau rijden. De 'stemtaxi's' van Connexxion rijden onder meer in Drenthe en Groningen, maar het "loopt het geen storm".

Blinden, slechtzienden of mensen met lichamelijke beperking kunnen gebruikmaken van deze taxi's. Op speciale locaties kunnen zij zelfstandig hun stem uitbrengen voor de Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen met hulpmiddelen.

Op het provinciehuis in Assen heeft commissaris van de koning, Jetta Klijnsma, haar stem uitgebracht. Ze benadrukt het belang om je stemrecht als burger te verzilveren.

Burgemeester Richard Korteland deelt een korte update uit de gemeente Meppel:

Ook de gemeente Borger-Odoorn heeft een eerste overzicht van de opkomst:

De cijfers van de gemeente Assen om 12.00 uur:

Burgemeester Renze Bergsma van de gemeente Coevorden heeft ook zijn stem uitgebracht. Hij deed dat vanochtend in zijn woonplaats Sleen.

Om 11.00 uur was het opkomstpercentage voor de verkiezingen voor de Provinciale Staten in Coevorden 14 procent. Voor de waterschappen was het opkomstpercentage 13,4 procent.

Bij de Provinciale Statenverkiezingen in 2019 lag het opkomstpercentage in Coevorden om 11.00 uur op 9,3 procent.

Burgemeester Anno Wietze Hiemstra van de gemeente Aa en Hunze heeft zich vanochtend van zijn beste kant laten zien. Hij bracht een bezoekje aan stembureau Markehuus in Grolloo en deelde daar sokken uit aan de medewerkers van het stembureau.

De 72-jarige meneer Everts helpt ruim 15 jaar mee op het stembureau in de Wijk. Hij zag de afgelopen jaren de keuzemogelijkheden op het stemformulier flink toenemen.

"Op het moment zijn er zo veel partijen. Ik kan mij voorstellen dat mensen het misschien niet meer weten", zegt de vrijwilliger.

Hij mist tot nu toe de jongeren. "Ik hoop dat ze nog komen. Misschien vanavond, het is zo belangrijk. Juist voor hun toekomst."

Beide stembureaus in Kloosterveste zijn erg druk, meldt de gemeente Assen. Het is ook dringen geblazen bij stembureau Noorderlicht in Peelo. De gemeente komt op Twitter met enkele alternatieve stemlocaties.

Tot 10.30 uur heeft 8 procent van de stemgerechtigde Nederlanders zijn stem uitgebracht. Dat is iets meer dan bij de Provinciale Statenverkiezingen van vier jaar geleden op dit tijdstip, toen 7 procent voor 10.30 uur had gestemd. Dat blijkt uit de eerste opkomstcijfers van Ipsos, in opdracht van de NOS.

Bij de Provinciale Statenverkiezingen in 2019 was de totale opkomst uiteindelijk ruim 56 procent.

Inwoners van Drenthe en Groningen, die niet op eigen gelegenheid kunnen reizen, kunnen tussen 10.00 uur en 21.00 uur gratis met de hubtaxi vanaf huis naar het stembureau en weer terug.

Het reserveren van een hubtaxi moet minimaal één uur voor vertrek en kan alleen telefonisch. Reizigers moeten bij het reserveren duidelijk maken dat het om een gratis rit naar het stembureau gaat.

Marco Out, burgemeester van Assen, drukt zijn stemmen in de kliko. Dat klinkt spannender dan het is, want de containers staan op het stembureau en niet zijn achtertuin.

Out maakt, zoals hij ook de vorige verkiezingen deed, een rondje langs de stembureaus in zijn gemeente.

Ook burgemeester Karel Loohuis van de gemeente Hoogeveen is vandaag bij het stembureau te vinden. Hij roept vooral de jeugd op om te gaan stemmen.

"Jongeren denken vaak 'het gaat niet over mij'. Maar het gaat juist ook over wat de jeugd aangaat", zegt Loohuis. "Als je wil dat er meer aandacht voor de jeugd is, moet je ook je stem uitbrengen."

In Wezuperbrug wordt er alles aan gedaan om mensen naar de stembus te krijgen. Daar kun je met behulp van een pontje het Oranjekanaal over en zo naar het stembureau komen.

Rindert Jansen kwam op het creatieve idee omdat de brug over het kanaal er tijdelijk uitligt vanwege werkzaamheden. Op deze manier kunnen dorpsbewoners alsnog aan de andere kant van het kanaal komen en hoeven ze niet om te rijden.

De 2-jarige Ivo is vanzelfsprekend veel te jong om te stemmen, maar hij maakt vandaag wel alvast kennis met een stembureau in Zuidwolde.

"Stemmen is gewoon heel belangrijk", zegt zijn opa. "Er moet gewoon wat veranderen."

Ben je er nog niet uit op welke partij je wilt stemmen voor de Provinciale Staten? Om te helpen bij de stembuskeuze heeft RTV Drenthe samen met Kieskompas een stemhulp opgesteld.

Aan de hand van dertig stellingen die betrekking hebben op Drenthe kunnen kiezers erachter komen welke partij het dichtst bij hun eigen standpunten in de buurt komt. De stemwijzer is hieronder te vinden.

Tot vanavond 21.00 uur is het mogelijk om je stem uit te brengen. Daarna begint het tellen van de stemmen en het wachten op uitslagen.

Rond 22.00 uur komen de eerste uitslagen binnen per gemeente, schrijft de NOS. Later in de nacht, meestal pas na 1.30 uur, komt persbureau ANP met de eerste, 'voorlopige prognoses' van de zetelverdeling in de twaalf afzonderlijke Provinciale Staten. Die worden gevolgd door een voorlopige prognose van de zetelverdeling in de Eerste Kamer. In de loop van de nacht komen daar waar nodig aanscherpingen op.

In de loop van de donderdag, als alle uitslagen binnen zijn, hoopt het ANP de voorlopige prognose om te zetten naar een prognose van alle verkiezingsuitslagen. Alleen als er op dat moment nog grote steden of provincieuitslagen ontbreken, lukt dat niet.

Echt definitief worden de uitslagen van de Provinciale Staten en de waterschappen pas op 24 maart, wanneer de Kiesraad ze heeft bevestigd. Voor de Eerste Kamer is dat later, over ruim twee maanden. De senaat wordt namelijk pas 30 mei gekozen door de twaalf Provinciale Staten.

Met paaseitjes in de aanslag brengt burgemeester Inge Nieuwenhuizen van De Wolden vandaag een bezoek aan alle stembureaus.

Bij het overhandigen van die zoete snack benadrukt ze nog maar eens het belang om te gaan stemmen. "We hebben een speciale oproep gedaan aan de jongeren. Het is heel belangrijk voor hen om te stemmen, want het gaat over hun toekomst op het platteland."

Personeel in het streekvervoer gaat op deze verkiezingsdag verder met staken. De actie is omstreden omdat het daardoor bijvoorbeeld voor blinden moeilijker kan zijn om te gaan stemmen.

Busreizigers in alle regio's moeten de hele dag rekening houden met het uitvallen van ritten. De buurtbussen rijden wel, evenals de treinen van Arriva op de Vechtdallijn tussen Emmen en Zwolle. Ook de treinen van de NS rijden gewoon.

Lukt het vandaag niet om naar een stembureau gaan? Dan kun je een andere kiezer machtigen om voor je te stemmen. Dat heet stemmen bij volmacht.

Dat doet bijvoorbeeld Maaike Wilffert (32) in Hoogeveen. "Ik heb ook voor mijn partner gestemd. Elke stem is er een. Als je kan stemmen, moet je het doen. Anders mag je ook niet zeuren."

Eén van de vroege stemmers vandaag is meneer Ekker (72) uit Tiendeveen. Hij stemt altijd.

"Het is belangrijk om te stemmen. Dat is je recht van spreken. Daar moet je gewoon gebruik van maken."

Op wie ga je stemmen vandaag? Weet je het al of weet je het nog helemaal niet? Dan is het wellicht zinvol om het verkiezingsdebat op RTV Drenthe terug te kijken.

In verschillende samenstellingen kruisten gisteravond achttien partijen in verschillende samenstellingen de degens met elkaar. Hieronder kun je ook de hoogtepunten uit het debat bekijken.

In 2019 bracht voor de Provinciale Staten in totaal 56,2 procent van de stemgerechtigden zijn of haar stem uit. Dat was ruim meer dan in 2015, toen het percentage op 47,8 bleef steken.

Voor de waterschappen brachten dat jaar ruim 51 procent van de stemgerechtigden hun stem uit. Dat percentage was beduidend hoger dan bij voorgaande waterschapsverkiezingen. Mogelijk was dat omdat voor het eerst deze stembusgang gelijk met de Provinciale Statenverkiezingen werd gehouden.

Stemmen kan vanochtend al vanaf 6.30 uur in Meppel. Daar is het eerste stembureau opengegaan op het station.

"Het is een soort tent met verwarming", zegt verslaggever Petra Wijnsema. "Die tent staat pal voor de trap van het station, om het allemaal heel makkelijk te maken voor de mensen."

"Om 06.20 uur stond de eerste al te popelen om te gaan stemmen. Ze hebben er niet zo moeilijk over gedaan, de organisatie was toch al klaar met de voorbereidingen."

Waar mag je stemmen? Hoeveel stembureaus zijn er? Waar kan ik de uitslag vinden? We leggen het uit in onderstaand artikel.

Vanochtend is er flink wat zon, 's middags zijn er ook stapelwolken. Het blijft overwegend droog, toch kan een grote stapelwolk er een bui met hagel uitpersen.

Verder staat er een matige bries uit westelijke richtingen en wordt het maximaal een graad of 8.

Op deze verkiezingsdag zijn ruim 13 miljoen mensen van 18 jaar en ouder stemgerechtigd, blijkt uit gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Mensen kunnen vandaag tot 21.00 uur stemmen. Na het sluiten van de stemlokalen wordt meteen begonnen met het tellen van de stemmen en wordt al een eerste prognose van de uitslag bekendgemaakt.

Het is verkiezingsdag in Drenthe. De Provinciale Staten en het algemeen bestuur van je waterschap worden verkozen.

Om 6.30 uur gaat in Meppel het eerste stembureau open op het station. In de rest van de provincie gaan de stembureaus om 7.30 uur open.