BBB haalt 17 zetels en is in Drenthe allergrootste van Nederland

In Drenthe heeft 33,5 procent van de stemgerechtigden op de BoerBurgerBeweging gestemd. In geen enkele andere provincie is dat op dit moment zo hoog. De provincie Overijssel volgt, daar heeft 31,3 procent van de stemgerechtigden op de nieuwkomer gestemd.

"Dit is heel veel. Het past bijna niet meer op het bord", reageerde Gert-Jan Schuinder, lijsttrekker van BBB, gisteravond nadat de uitslag van de eerste Drentse gemeente binnenkwam. Dat was de gemeente Emmen. Daar haalde de partij 35 procent van de stemmen. In gemeente De Wolden heeft BBB de grootste overwinning geboekt. Daar stemde 45,4 procent van de stemgerechtigden op de partij. In de gemeente Midden-Drenthe is de winst ook niet mals met 44 procent.

De opkomst voor de Provinciale Statenverkiezingen ligt in Drenthe hoger dan vier jaar geleden. Van de stemgerechtigden heeft 65,2 procent daadwerkelijk een stem uitgebracht. Bij de verkiezingen in 2019 ging het om 58,8 procent.

Bijna alle partijen die nu in de Provinciale Staten van Drenthe zitten, verliezen zetels. Bij twee partijen is dat niet het geval. De Partij voor de Dieren ziet het zetelaantal verdubbelen en komt uit op twee zetels. In iedere gemeente heeft de partij met lijsttrekker Renate Zuiker stemmen gewonnen. Sterk Lokaal Drenthe heeft procentueel minder stemmen gekregen, maar behoudt haar enige zetel.

Afgezien van BBB komt er nog een tweede nieuwe partij in de Drentse politiek. Volt, met Marloes Kramer-Hammenga als lijsttrekker, heeft een zetel weten te behalen. Procentueel deed de partij het het best in Meppel. Daar komt Kramer-Hammenga vandaan. "Het helpt sowieso dat je mensen kent. Maar dat is niet alles, je moet ook een goed verhaal hebben. En daar is Meppel van overtuigd", reageert ze.

JA21 deed vier jaar geleden niet mee aan de verkiezingen, maar zit wel in de Provinciale Staten. De vier fractieleden stapten over van Forum voor Democratie, en later sloot Frank Duut (ex-50PLUS) zich er ook bij aan. Er blijft een zetel over voor de partij. Met 2,5 procent van de stemmen is JA21 de kleinste partij die de kiesdrempel heeft gehaald.

De partijen die in de coalitie van Drenthe zitten, verliezen fors. Het college bestond uit PvdA, VVD, ChristenUnie, GroenLinks en CDA. Waar de partijen in 2019 gezamenlijk 24 zetels haalden, komen ze nu uit op 15.

De PvdA haalde vier jaar geleden nog de meeste stemmen, nu is het de tweede partij geworden. De PvdA verliest twee zetels en komt uit op vier zetels. Bij de VVD is dat exact hetzelfde: ook die partij gaat van zes naar vier zetels. Ook CDA en GroenLinks verliezen twee zetels. ChristenUnie verliest eentje.

Forum voor Democratie verliest de meeste zetels. De partij kwam vier jaar geleden nieuw de provincie binnen met zes zetels. Daar waren er overigens vorig jaar nog twee van over, omdat de rest uit de fractie stapte en verder ging als JA21. FvD komt nu op een zetel uit.

De PVV houdt twee zetels. Ze hadden er in 2019 drie. Maar door een afsplitsing waren dat er twee geworden. De SP zakt van drie naar twee en D66 van twee naar één. 50PLUS, dat in 2019 een zetel haalde maar die al snel kwijtraakte doordat hun Statenlid overstapte, krijgt dit keer geen zetel.

De kans is heel groot dat BBB in de nieuwe coalitie komt. De nieuwkomer heeft als grootste partij in ieder geval het initiatief om tot een coalitie te komen. Er zijn 22 zetels nodig om tot een meerderheid te komen.

Mocht BBB niet in het college komen, dan is er een heel gesplinterde coalitie nodig. Om tot een meerderheid te komen, zonder BBB, zijn minstens negen partijen nodig. Een meerderheid met de BBB komt uit minstens drie partijen te bestaan.