Annen eindelijk klaar voor herdenkingsmonument: 'We moeten er overheen stappen'

Monument Annen
Roelie Hendriks en Roelie Sanders (nichten van Roelie Reitsema) © RTV Drenthe / Hjalmar Guit
Annen krijgt 78 jaar na de Tweede Wereldoorlog een herinneringsmonument voor zes inwoners die tijdens of in de jaren na de oorlog stierven. Het heeft lang geduurd voordat het dorp klaar was voor zo'n monument. De geschiedenis van Annen heeft namelijk een zwarte rand.
"Kijk, dit is de foto van mijn oom Roelie, de broer van mijn mam", vertelt Roelie Hendriks, wijzend naar een oude zwart-wit foto. Haar oom, Roelf 'Roelie' Reitsema, werd in 1943 opgeroepen om te gaan werken voor de nazi's. "Op een gegeven moment zou hij onderduiken. Dat is niet gelukt, hij is verraden door iemand in het dorp", zegt Hendriks.
Reitsema zat in het Nederlandse leger en moest net als andere krijgsgevangenen aan het werk voor de bezetter. De nazi's stuurden hem naar de Duitse stad Kassel, waar hij moest werken in een munitiefabriek.
De inwoner van Annen overleefde de oorlog niet. Reitsema kwam op 22 oktober 1943 om bij een bombardement. "Waarschijnlijk hebben de geallieerden de fabriek gebombardeerd en hij was daar op dat moment", legt Hendriks uit.
Tekst gaat verder onder de foto
Reitsema met collega-soldaten
Roelie Reitsema met zijn collega-soldaten © RTV Drenthe / Hjalmar Guit

Zes oorlogsslachtoffers

Naast Reitsema komen nog vijf andere oorlogsslachtoffers uit Annen op het monument. Dit zijn Arend Kors (omgekomen als tewerkgestelde bij de aanleg van de Birmaspoorlijn), Jan Ottens (gedood door Indonesische onafhankelijkheidsstrijders), Trientje Soegie (overleden in een Jappenkamp in Nederlands-Indië), Harm Nijborg (stief bij een bombardement op een gevangenenkamp in Kassel) en Hindrik Redeker (geveld door een ernstige ziekte in een kamp bij Bremen).
Voor zover bekend zijn zij de enige inwoners van Annen die tijdens of in de periode na de Tweede Wereldoorlog door oorlogshandelingen stierven. Hun monument komt aan de rand van het 'oude' Annen te staan. "We hebben gedacht hier een mooie, centrale plek in het dorp te vinden", zegt Geert Anninga, voorzitter van de Historische Vereniging Annen.
Tekst gaat verder onder de foto
Geert Anninga
Geert Anninga bij de plek waar het monument komt te staan © RTV Drenthe / Hjalmar Guit

Litteken blijft

"In Annen was een behoorlijk groot percentage in de oorlog aan de NSB-kant", vertelt Anninga. Daarom is er nooit een oorlogsmonument in het dorp neergezet. De geschiedenis was voor velen simpelweg te pijnlijk. "Maar omdat de meeste mensen uit de oorlogsjaren inmiddels zijn overleden, is nu de tijd rijp."
Het litteken dat Annen sinds de oorlog heeft, komt ook terug in het monument. Dat wordt op dit moment nog in elkaar gezet bij steenhouwerij Engberts in Assen. Op de sokkel komt een tekst en de namen van de slachtoffers te staan. Bovenop de sokkel wordt een grote kei geplaatst.
"Dat is een steen met een litteken en dat litteken staat een beetje voor het besmette, getekende oorlogsverleden van de gemeenschap in Annen", zegt kunstenaar Albert Rademaker. Op de steen is een grote groef te zien, die symbool staat voor de oorlogsgeschiedenis van Annen.
Tekst gaat verder onder de foto
Monument Annen
Kunstenaar Albert Rademaker bij het monument © RTV Drenthe / Hjalmar Guit
Volgens Geert Anninga is de plaatsing van het monument een belangrijk moment om verder te kijken. Hij wil niet dat kinderen en kleinkinderen van nazi-sympathisanten worden afgerekend op de daden van hun voorouders. "We moeten er nu overheen stappen en vooral kijken hoe blij we mogen zijn om hier in een vrij land te leven."
Op 13 april wordt het monument onthuld op een kleine brink bij het kruispunt van de Molenakkers en de Schoolstraat.
Annen krijgt een herdenkingsmonument

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.