Expert hersenspoeling: 'Jongste kinderen mogelijk nog onder invloed van vader'

De oudste vier kinderen zeggen zich te herkennen in de aanklachten tegen hun vader, de jongste vijf stellen in een eigen verklaring juist dat ze zich er niet in kunnen vinden. Dat kan er volgens Sjoukje Drenth Bruintjes op duiden dat de jongste zich nog steeds in een staat van hersenspoeling bevinden.

"Wanneer er sprake is van destructieve controle, dan zou het zo kunnen zijn dat de oudere kinderen eigenlijk meer onder de invloed weg zijn en de jongere kinderen nog helemaal onder invloed zijn. En dat betekent zoveel dat de jongere kinderen nog volledig het normen- en waardenpatroon hanteren van de manipulator", zegt Sjoukje Drenth Bruintjes, expert hersenspoeltechnieken. Ze is zogeheten 'exitcounselor' en begeleidt slachtoffers van hersenspoeling.

De jongste kinderen verklaren dat hun levensdoel niet is veranderd, alleen de omgeving. "Zo zijn ze getraind. Bij hersenspoeling blijven de slachtoffers geloven in het goede van wat diegene met hen doet. Ze nemen de 'ik' over van de manipulator", legt ze uit. "Die neemt het stuur over van hun gedrag, denken en voelen. Dat gaat zo ver als het overnemen van stem-intonatie, kleding, manier van spreken en ook de taal die wordt gebruikt."

Het kan volgens haar jaren duren voordat hun eigen ik naar boven komt drijven. "Als de invloed wegvalt, komt de eigen ik langzaam naar boven. En die botst dan tegen die tweede ik aan, die kopie van de manipulator. Dan krijg je verwarring, dan krijg je de vragen en dan komt ook de enorme onzekerheid."

Ze denkt dat de jongste kinderen het verschrikkelijk vinden zonder hun vader te zijn. "Bij alles wat ze doen vragen ze of ze het wel goed doen. Ze zullen nu heel onzeker zijn zonder de invloed van hun vader. Maar het blijft hun vader en kinderen blijven loyaal naar hun ouders, wat er ook gebeurt."

De vader wordt verdacht van seksueel misbruik van twee van de oudste kinderen. Iets waarvan zijzelf voor zover bekend eerder nog geen melding hebben gemaakt. "Wanneer het kinderen overkomt hebben ze vaak nog een schaamtegevoel. Alsof het aan hen heeft gelegen," zegt ze daarover.

Seksueel misbruik is strafbaar, maar hersenspoeling ligt juridisch lastig, volgens de expert. "In onze Nederlandse wet ligt de term 'destructieve controletechnieken' niet echt vast. Het is niet verboden, maar het is ook niet toegestaan. Ik ben geen jurist, maar mijn ervaring in de praktijk is dat je met de wet in de hand op dat gebied niet zoveel kan."

Ze denkt dat de jongste kinderen verschillende vormen van hulp nodig hebben, waaronder exit counseling. "In eerste instantie zijn de kinderen goed geholpen door de reguliere gezondheidszorg. Want er moet veel meer gebeuren dan het weghalen van destructieve controletechnieken, als daar sprake van is. Maar ik denk wel dat ze gebaat zijn bij het weghalen van de 'weerhaken' zoals dat gebeurt bij exit counseling. Want die blijven hen belemmeren in hun functioneren in de samenleving voor de rest van hun leven," besluit Drenth Bruintjes.

Dossier Gezin Ruinerwold

Wil je alles lezen over het gezin dat jarenlang geïsoleerd zat in een boerderij in Ruinerwold? Bijvoorbeeld over de verdachte Josef B., of de Moonsekte waartoe het gezin behoorde of wil je meer lezen over het leven van het gezin in Zwartsluis en Hasselt?