BBB haalt motie van tafel: 'We willen het samen doen'

Zo kwam er kwam geen motie van BBB, terwijl dat eerst wel de inzet was. Het doel was om het maken van plannen voor het stikstofprobleem en nieuwe natuur tijdelijk 'on hold' te zetten. BBB wilde met de motie bereiken dat Provinciale Staten eerst in debat zouden gaan over de stikstof- en natuurplannen die voor 1 juli naar Den Haag moeten worden gestuurd.

Het advies van verkenner Astrid Nienhuis was even glashelder, eenvoudig als voorspelbaar: maak een coalitie van BBB met de andere 'grote' partijen, PvdA, VVD en CDA. Nienhuis hoorde daarbij de wens van BBB: een brede coalitie, ervaring in het team van gedeputeerden en het vooral samen willen doen. En hoewel BBB gezien de verkiezingsuitslag recht heeft op drie gedeputeerden, is het advies twee BBB-gedeputeerden. Voor de stabiliteit.

CDA en VVD lijken de BBB in ieder geval volledig te omarmen. De PvdA "voelt voorzichtig verkering, maar zegt nog niet te weten met wie en of het een duurzame relatie oplevert", aldus PvdA-fractievoorzitter Yvonne Turenhout. "We hebben nog wel de nodige bruggen te slaan in de formatie. Voor PvdA is herstel van natuur ook belangrijk."

Het levert in het debat over het advies van verkenner Nienhuis meteen gezaag op aan de stoelpoten van de PvdA. Op links leeft de zorg of het beleid van de nieuwe coalitie wel sociaal en groen genoeg zal worden, want de PvdA zit dan in een centrumrechts college. Op de rechterflank leeft de twijfel of PvdA wel hard genoeg "nee" zal durven roepen tegen het Haagse stikstofbeleid, zo verwoordt PVV-fractievoorzitter Nico Uppelschoten zijn gevoel.

De kleinere partijen die links en rechts de oppositie zullen gaan vormen, hebben zo hun bedenkingen of dit nou de gewenste bestuurlijke vernieuwing op gaat leveren met de 'oude partijen' PvdA, CDA en VVD. En of die voldoende andere keuzes gaan maken dan hun bestuurders in Den Haag op het gebied van landbouw, stikstof, natuur.

Die zorgen leven zowel bij links als rechts. D66, GroenLinks en Partij voor de Dieren maken zich zorgen dat er nu niets meer terecht gaat komen van natuurherstel. En daarnaast zijn ze bang dat het 'weer vier jaar pappen en nathouden gaat worden'.

PVV en Forum voor Democratie zijn bang dat het niet hard genoeg gaat met het van tafel vegen van de stikstofplannen van het kabinet en vrezen een vertragende of verzachtende rol als de PvdA in het college komt.

D66 denkt dat er met 28 van de 43 zetels weinig ruimte voor de oppositie zal zijn. "Dan wordt de oppositie zo klein mogelijk gemaakt. Krijgen we daarmee dan de gewenste nieuwe bestuursstijl?", zo vraagt fractievoorzitter Anry Kleine Deters van D66 zich af.

Verkenner Astrid Nienhuis zegt dat de Provinciale Staten daar zelf bij zijn als er een akkoord op hoofdlijnen komt en dan kunnen de Staten ook een eis voor de nieuwe bestuursstijl afdwingen. Bijvoorbeeld via het coalitieakkoord of in een Statenvergadering.

Het onderwerp migratie zal nog wel een lastige formatiehobbel worden tussen BBB en PvdA. BBB-fractievoorzitter Schuinder vindt dat Drenthe in haar bijdrage in de asielopvang en huisvesting van statushouders wel even genoeg heeft gedaan en wil voorlopig een stop.

De BBB werd daarop flink bevraagd vooral door Sam Pormes van GroenLinks. Maar wat Schuinder betreft hoeft migratie niet in een akkoord op hoofdlijnen te worden opgenomen. Daarmee haalt Schuinder een eerste angel uit de formatieonderhandelingen, omdat BBB en PvdA over dit onderwerp van mening verschillen.

Er komen een of twee formateurs. Een aantal partijen in de Staten wil dat de formateur of formateurs Drents zijn of 'voelsprieten in Drenthe hebben', zoals VVD-fractievoorzitter Willemien Meeuwissen het verwoordt. BBB laat als slip-of-the-tongue vallen dat Astrid Nienhuis (burgemeester Heemstede, red.) wat hen betreft wel formateur zou kunnen zijn. Vrijdag wordt verder gepraat tussen de mogelijke coalitiepartners.

Schuinder wil nog geen namen geven van 'hun' twee kandidaat-gedeputeerden. "Als het allemaal anders loopt, is er schade aan personen die nu mogelijk nog ergens anders werken. Daar doen we niet aan mee."

De motie van BBB om een aantal zaken 'controversieel te verklaren' ging van tafel. BBB wilde het maken van plannen voor de aanleg van nieuwe natuur, het maken van stikstofplannen en het gedwongen uitkopen van boeren op pauze hebben. Al was dat stukje over gedwongen uitkopen wel voor de bühne, want daar was Den Haag of de provincie nog helemaal niet mee begonnen.

Tijdens het debat kwam er ook een motie van GroenLinks, D66, PvdD en Volt. Een tegenmotie die gek genoeg deels hetzelfde doel had als die van de BBB. Alleen met een andere reden.

Na deze tegenmotie ging het hele debat plotseling verschillende kanten op. Zo werd er gesproken over het samenvoegen van beide moties. En ook kwam de optie op tafel om beide moties in te trekken en eind juni te debatteren over wat de provincie nu wel of niet naar Den Haag gaat sturen.

Na een uitleg van demissionair CDA-gedeputeerde Henk Jumelet, gingen beide moties van tafel. Jumelet legde uit wat de provincie voor 1 juli voor plan moet indienen bij het Rijk. Dan gaat het over het plan Provinciaal Programma Landelijk Gebied, met dit plan moeten de provincies de stikstofdoelen realiseren.

De BBB in Drenthe wilde een motie indienen om te voorkomen dat het demissionaire provinciebestuur besluiten zou nemen over dossiers die voor de BBB belangrijk zijn. Denk dan bijvoorbeeld aan het stikstofdossier of het dossier over natuurontwikkeling ten koste van landbouwgrond. BBB-fractievoorzitter Schuinder legt in onderstaande video uit waarom hij er voor koos om de motie in te trekken.

Het intrekken van de motie was volgens Schuinder geen mildheid naar de coalitievorming. "Het was een scherp debat waarin we ook als BBB hebben nagedacht: wat is het beste voor Drenthe? Het gezamenlijk belang is dat we een moment hebben dat we het met elkaar erover kunnen hebben en dat hebben we behaald. Daar ben ik supertrots op."

BBB heeft nu de motie van tafel is, niet goed kunnen zien hoe de mogelijke coalitiepartners denken over de dossiers die voor BBB van belang zijn. De vraag voor de BBB is vooral of CDA, VVD en PvdA anders willen dan hun landelijke partijleiders en bestuurders. De PvdA had in het debat over het advies van de verkenner nog niet laten horen hoe ze hierin staan. "Ze hebben wat uit te leggen aan de formatietafel", zei Schuinder daarover.

De provincies moeten op 1 juli een eerste versie van het Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG) indienen bij stikstofminister Christianne van der Wal. Volgens Jumelet kunnen het nieuwe provinciebestuur en de nieuwe Provinciale Staten nog op allerlei manieren invloed uitoefenen op de concrete uitwerking.

"Het is een doorkijk hoe wij in Drenthe met dat gebiedsprogramma aan het werk willen gaan, maar nog niet alles is duidelijk. Iedereen blijft er aan werken, maar het is duidelijk dat het nieuwe college het plan indient als het helemaal klaar is." Gedeputeerde Henk Jumelet legt uit wat er op 1 juli wel en niet naar Den Haag toe gaat.

De natuurdoelanalyses die de provincie moet maken over alle Drentse en de twee Drents-Friese kwetsbare en stikstofgevoellige Natura 2000-gebieden gaan door.

Schuinder zei al eerder dat "hoe je ook in de wedstrijd zit, die informatie heb je straks nodig om nieuwe plannen te kunnen maken". En over die plannen wordt door de mogelijke nieuwe coalitiepartners dus aankomende vrijdag verder gepraat.