Zorgt meer vangrail voor minder auto's te water?

Afgelopen zondag reed een vrouw de Drentse Hoofdvaart in (Rechten: Persbureau Meter) (Rechten: Persbureau Meter)
Afgelopen zondag reed een vrouw de Drentse Hoofdvaart in (Rechten: Persbureau Meter)
Niet voor het eerst dit jaar reed er afgelopen zondag een auto een kanaal in in Drenthe. In Bovensmilde belandde een vrouw in de Drentse Hoofdvaart, ze werd in kritieke toestand naar het ziekenhuis gebracht. Extra vangrails zijn niet meteen de oplossing, automobilisten moeten vooral zelf alert zijn.
Hoewel nog geen 2 procent van Drenthe bestaat uit water, rijden er regelmatig voertuigen het water in. "In Drenthe is er een relatief groot risico dat een auto te water raakt", zegt Esther Klap van de Veiligheidsregio Drenthe. "Door de historie van Drenthe liggen veel wegen langs het water. Vroeger werd turf met trekschuiten over kanalen vervoerd. Naast het kanaal kwamen trekwegen. Historisch is het dus zo gegroeid dat er veel wegen aan het water liggen", legt ze uit. "Niet allemaal zijn ze voorzien van vangrail. Met enige regelmatig zie je toch dat er een voertuig het water inrijdt."
De Veiligheidsregio Drenthe (VRD), de overkoepelende organisatie van alle brandweerkorpsen, startte vorig jaar een bewustwordingscampagne. Die was vooral intern gericht. De VRD zoekt nu de samenwerking met Veilig Verkeer Nederland. Samen organiseren ze op drie plekken in Drenthe 'eruit-door-de-ruitacties' om mensen te leren hoe je moet ontsnappen uit een auto in het water. "Dat gaan we aanbieden op plekken waar het risico groot is. Verspreid over de provincie, dus in Midden/Noord-, Zuidwest- en Zuidoost-Drenthe", zegt Klap. Welke acties er nog meer opgezet gaan worden, kan de VRD nog niet zeggen, maar duidelijk is dat er meer aandacht voor komt.
<p>Het aantal meldingen 'auto te water' waarbij de brandweer wordt ingeschakeld in Drenthe is al een aantal jaren stabiel. Dat aantal ligt de afgelopen vier jaar tussen de 20 en 25. Het gaat dan om de serieuze meldingen, een auto in een bijna droogstaande sloot wordt niet in de cijfers meegenomen, laat de VRD weten.</p><p>Veilig Verkeer Nederland (VVN) registreert jaarlijks landelijk zo'n 800 gevallen waarbij een auto te water raakt, met als gevolg 45 dodelijke slachtoffers. Vooral als auto's in diep water terecht komen, zoals een vaart of kanaal kunnen de gevolgen fataal zijn. Die ongelukken zijn dikwijls gecompliceerd. "Vaak slaat de auto vanuit een slipbeweging om en komt op de kop in het water. Als inzittende ben je dan helemaal gedesoriënteerd", zegt Rob Stomphorst van VVN. "Het is overigens een fabel dat je moet wachten met het verlaten tot de auto volledig is volgelopen. Je moet er zo snel mogelijk uit proberen te komen."</p>
De VRD raadt automobilisten aan om wegen langs vaarten en kanalen te mijden als dat kan. "Vooral als het glad is. Dat speelt natuurlijk in deze tijd van het jaar: naast vorst zijn er nu ook veel landbouwvoertuigen op pad die modder op de weg achterlaten", zegt woordvoerder Klap.

Menselijk falen

Die boodschap kan op steun rekenen van Veilig Verkeer Nederland. Volgens die organisatie denken weggebruikers er vooraf niet over na. "Mensen zijn er niet mee bezig, je denkt ook niet aan het krijgen van een ongeluk onderweg", zegt Rob Stomphorst van VVN. Volgens hem is bewustwording belangrijk. "In 95 procent van alle ongelukken is de oorzaak menselijk falen."
Toch worden er steeds meer oplossingen bedacht om het aantal auto's in het water te verkleinen. Volgens Stomphorst worden auto's steeds slimmer, door veiligheidswaarschuwingen- en signalen in de auto. "Bijvoorbeeld een piepje wanneer je een lijn over gaat. Daarnaast krijg je op steeds meer plekken ribbellijnen, waardoor je voelt wanneer je uitwijkt. Dat triggert de alertheid." Alle wegen langs het water vol zetten met vangrails, is volgens hem niet de oplossing.
Dat is volgens de provincie Drenthe ook niet haalbaar. "Daar wordt niet iedereen vrolijk van. Waar het wettelijk moet doen we het. Verder wordt gekeken naar plaatsen waar vaak ongelukken voorkomen", zegt woordvoerder Eddy Beuker. De provincie is als wegbeheerder deels verantwoordelijk voor de veiligheid op wegen in Drenthe. Ook Rijkswaterstaat, gemeenten en waterschappen zijn wegbeheerders.

Vangrail niet altijd veiligste oplossing

Een vangrail kan ook niet overal geplaatst worden. "Bij een smalle berm kan het niet, dan zit je er meteen tegenaan en is het de vraag of het de veiligste oplossing is", legt Beuker uit. Je kan ook teruggekaatst worden bij het raken van de rails, waardoor andere weggebruikers in gevaar komen. "Daarnaast kun je in de open berm soms bijsturen. Het gaat ook vaak net goed, maar daar hoor je niks van, daar zijn geen cijfers van."
Binnen de bebouwde kom worden meestal ook geen vangrails geplaatst. "De snelheid ligt lager en dus kom je vaak op tijd stil te staan. Qua uitzicht vinden omwonenden het ook vaak mooier om het open te hebben." Daarnaast is plaatsing van vangrails kostbaar. "En het maakt ook onderhoud lastiger, met een maaier door de berm is lastiger als er geleiderails staan", zegt Beuker.
<p><strong>Auto te water</strong><br> De meeste bestuurders die met hun auto in het water belanden zijn jong. Meestal gaat het om mannen en vaak is er alcohol in het spel. Passagiers die betrokken zijn bij het ongeval, voldoen vaak aan dezelfde omschrijving. "Elkaar opjutten en afleiding in de auto vormen een groot risico", klinkt het vanuit Veilig Verkeer Nederland. In 70 procent van de gevallen gaat het om een enkelvoudig ongeluk, een stuurfout dus.</p><p>60 procent van de auto's in het water, komt uit een bocht,<br> 30 procent komt vanaf een rechte weg in het water terecht,<br> 10 procent rijdt na een stuurfout op een kruising in het water.</p>
Andere oplossingen zijn er ook, zoals grastegels langs de weg die voorkomen dat je meteen wegslipt in de berm. Veiligheid begint namelijk op de tekentafel. "Bij de weg langs de Norgervaart tussen Kloosterveen (in Assen) en Veenhuizen worden de nieuwste veiligheidsaspecten ingetekend. Dat kan zijn dat de weg iets breder wordt, of dat er een visuele rijbaanscheiding komt", zegt Beuker. "Maar bij verkeersveiligheid is het allerlastigste om menselijk gedrag te beïnvloeden. Het blijft als automobilist belangrijk dat je zelf maatregelen treft. Zorg voor goed zicht en goede banden."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.