Assen experimenteert verder met warmtenet in proeftuin Lariks

Ook het proefgebied wordt groter. In plaats van vierhonderd woningen, worden het er mogelijk achthonderd. Grote uitdaging is de komende maanden vooral het meekrijgen van wijkbewoners. Die lopen helemaal nog niet zo hard.

Volgens de meeste partijen is deze landelijke proeftuin, die door het Rijk met 4,6 miljoen euro wordt ondersteund, ook vooral bedoeld om ervaring op te doen. En ook al zijn er veel onzekerheden en twijfels, het stopzetten van Lariks als landelijke proeftuin wil niemand. "Maar nu wel graag de vaart erin", aldus ChristenUnie-voorman Bouke Weening.

Stadspartij PLOP is het meest sceptisch over de proeftuin. Sowieso is het al een project dat PLOP 'nooit echt heeft kunnen bekoren'. Fractievoorzitter Henk Santing vindt het proefgebied, middenin de wijk Lariks, 'veel te ver van de Vaart afliggen', wat alles volgens hem zeer lastig maakt.

Straks nog meer woningen betrekken bij de proef, maakt de keuze voor een warmtenet, met tot 70 graden verwarmd water, volgens Santing 'nog twijfelachtiger'. "En toch gaan we vrolijk verder. Wij vinden het onverantwoord om hier toch toch positief over te besluiten." Toch zei de partij niet 'nee', tegen voortzetting van het experiment, maar tekende daarbij wel haar uitdrukkelijke twijfels aan.

De gemeente is al vier jaar bezig met de proeftuin, met als doel de huizen in 2030 van het gas af te hebben. Er is onderhand al ruim een miljoen euro gespendeerd aan vooronderzoek. En inmiddels is op het stadhuis de zevende projectleider bezig met de complexe klus. Zij wil ook graag meer vaart maken.

De inzet is nu vooral gericht op het beter betrekken van wijkbewoners. Die moeten goed voorgelicht worden, en zo enthousiast worden voor het warmtenet dat ze mee willen doen. Beter wooncomfort en geen hogere kosten, zijn de belangrijkste voorwaarden voor de proeftuin.

In een nieuw Plan van Aanpak kiest Assen voor voortzetting via een twee sporen-aanpak. Via het eerste spoor wil de gemeente snel de huizen verduurzamen met vooral isolatiemaatregelen. Dat gebeurt in overleg met bewoners. Met het omlaag brengen van de energierekening, hoopt Assen ze verder te verleiden tot het meedoen met het warmtenet.

Het tweede spoor, wat meer tijd vergt, is het verder ontwikkelen van het warmtesysteem, met als warmtebron water uit de Vaart. Daarbij wordt ook gekeken of het oorspronkelijke proefgebied van vierhonderd woningen groter kan worden, en misschien zelfs verdubbeld naar achthonderd huizen. Dat komt door woningcorporatie Actium. Die bezit veel huurwoningen in Lariks, en wil ook graag aansluiten bij een collectief warmtesysteem.

Een derde partner in de Asser proeftuin is Enpuls Warmte Infra. Dat is een dochter van netbeheerder Enexis, die het netwerk van het warmtenet regelt. "Dit betekent dat we toewerken naar een compleet consortium en het maken van een definitief exploitatiemodel, wat moet leiden tot een concreet aanbod aan bewoners om aan te sluiten op het warmtesysteem", aldus de gemeente.

Belangrijkste randvoorwaarde is, dat bewoners in de wijk kosteloos moeten kunnen aansluiten. Pas bij voldoende belangstelling kan het collectieve warmtesysteem doorgaan. Waar dan de exacte grens ligt, om het ook daadwerkelijk uit te rollen, kan wethouder Martin Rasker (VVD) niet zeggen.

In het eerste kwartaal van 2024 moet er een go of no-go worden gegeven, is de planning. Of er komt een uitvoeringsplan voor het warmtesysteem, of het proefproject stopt. Dat heeft verder geen financiële consequenties, zo zegt wethouder Rasker. "Het geld wat we van het Rijk krijgen is juist om ermee te experimenteren, het is een pilot en dat mag mislukken."

Volgens Rasker worden er ook geen onomkeerbare stappen gezet met het nieuwe Plan van Aanpak voor de proeftuin. De gemeente kan elk moment de stekker eruit trekken, als blijkt dat een collectief warmtenet toch niet de juiste keuze is. "Het is geen rijdende trein, waar we niet meer vanaf kunnen. We kunnen altijd nog stoppen", besluit Rasker.

Gaat een warmtenet definitief definitief door in Lariks, dan is voor de uitvoeringsfase nog ruim 3,5 miljoen euro aan Rijksgeld over van de ruim 4,6 miljoen aan proeftuingeld. De eerste miljoen is aan voorbereidings- en onderzoekskosten gespendeerd en aan communicatie.