Hoe Kim Stellingwerf (47) uit Hoogeveen door een scheiding alles kwijt was en nu pleit voor een keurmerk voor mediators

Wat volgt is een roerige, emotionele tijd. Waarin ze niet goed beschermd wordt door mensen die in haar ogen professionals zouden moeten zijn. En daar waarschuwt ze nu anderen voor.

Dat ze door corona al haar werk en inkomen zag verdampen, dat was al een beste klap. Maar toen haar partner na 24 jaar huwelijk plotsklaps meldde dat hij niet meer met haar verder wilde, was Stellingwerf compleet uit het lood geslagen. De spreekwoordelijke donderslag bij heldere hemel.

"Dat alles bij elkaar zorgde ervoor dat ik compleet de kluts kwijtraakte", vertelt de fotograaf. "Want waar moet je heen middenin in een lockdown? Bij wie klop je aan?" In een korte periode ziet ze het fundament van haar leven onder haar voeten vandaan geslagen worden.

Stellingwerf gaat in een soort van overlevingsmodus. Ze moet - aangeslagen als ze is - een scheiding regelen. Ze verwaarloost als het ware zichzelf, maar wil vooral dat haar zoon het goed heeft.

"Zelf dacht ik: mijn leven stopt hier. Dus het enige wat ik kon doen, was alles goed regelen voor hem", blikt ze terug op die zwarte bladzijde. Op internet begint de zoektocht naar hulp bij de scheiding.

Geen ruzie en gedoe bij de scheiding, dat vinden Stellingwerf en partner belangrijk. Een advocaat zien ze niet zitten. "Dan klinkt het net alsof je ruzie gaat maken ofzo. En dat wilde ik niet. Dus ik dacht: een mediator is een goede oplossing."

De taak voor de mediator? Alles goed op papier zetten en het stel goed begeleiden bij hun scheiding. Op internet lokken teksten als 'advocaten zorgen voor ruzie' de Hoogeveense. En ook lijken advocaten haar maar duur. "En je wilt ook gewoon snel scheiden, want je wilt van dat nare gevoel af", legt Stellingwerf uit.

"Mijn hoofd functioneerde in die tijd absoluut niet meer", blikt ze terug op de gesprekken met de mediator. Met in het achterhoofd dat het leven wat haar betreft toch al geen zin meer heeft zit ze aan tafel met het idee om alles weg te geven. Huis, auto, het maakt haar niets uit. Als haar zoon het maar goed krijgt.

"Achteraf denk ik: daar had de mediator moeten ingrijpen. Die had moeten zeggen: "Halt, hier gaat iets niet goed. We zetten de boel even twee maanden op pauze." Maar dat gebeurt niet, alles wordt genoteerd. En dat wat genoteerd wordt, blijkt achteraf weinig waard omdat het niet gedetailleerd genoeg op papier wordt gezet.

"Daar mag ik verder geen concrete voorbeelden van geven, want zo'n scheidingsconvenant heeft een geheimhoudingsplicht", legt Stellingwerf uit. Maar het komt er simpelweg op neer dat Stellingwerf alles, maar dan ook echt alles kwijt is.

Niet alleen de mediator had volgens Stellingwerf moeten ingrijpen, ook de advocaat die vervolgens het convenant doorleest en doorstuurt naar de rechtbank had in gesprek moeten gaan met de Hoogeveense. Ook dit is niet gebeurd.

"Ik heb wel vaker convenanten gezien waar ik mijn wenkbrauwen van optrok", vertelt advocaat en scheidingsmediator Marjet Heeg. "Die hadden met goede begeleiding echt anders opgesteld kunnen en moeten worden. En dat levert in de praktijk gevallen op waarbij wij moeten puinruimen." In een aantal gevallen kun je een convenant dan nog herstellen.

Wat Stellingwerf - en veel andere mensen - niet wist: iedereen kan zonder opleiding of keurmerk zichzelf mediator noemen. Een vrij beroep dus. "De vraag is of dat wenselijk is", aldus advocaat Heeg. Volgens haar zijn er mediators die via andere wegen hun kennis vergaren, maar toch te weinig kennis van zaken hebben voor complexe echtscheidingen.

Zelf volgde ze meerdere opleidingen tot mediator. "Wat ik daar heb geleerd: als je in scheiding ligt, is dat een van de ergste dingen die je kan overkomen. Dan is de vraag of je wel heldere beslissingen kunt nemen." Volgens Heeg is het belangrijk dat een mediator kennis van zaken heeft en weet hoe ze die personen kunnen begeleiden.

"Zijn mensen bijvoorbeeld wel toe aan een scheiding? Nemen ze wel de juiste beslissingen? En dan kan het dus van belang zijn dat je de juiste interventies gebruikt om te zorgen dat mensen op een goede manier kunnen scheiden", aldus Heeg.

Volgens Heeg kan een verplicht keurmerk zin hebben: "Maar dan alleen als er aan de juridisch inhoudelijke kennis wordt gewerkt. Want die is bij een scheiding belangrijk. Maar je haalt er zeker een paar rotte appels tussenuit." Op dit moment bestaat er al het MFN-register, mediators die daar staan ingeschreven hebben een verplichte basisopleiding gevolgd.

Verder benadrukt Heeg dat koppels die in scheiding zitten zich goed moeten informeren over de mogelijkheden. "Online vind je zat aanbieders bij wie het in het begin heel goedkoop lijkt, maar als de zaak dan toch ingewikkeld wordt dan gaat de teller lopen. Er zijn genoeg specialistenverenigingen voor mediators, laat je daar informeren."

De woede van Stellingwerf richt zich niet per se alleen op haar eigen mediator. "Die heeft misschien niet eens kwade bedoelingen gehad", legt Stellingwerf uit. Ze is vooral boos over het simpele feit dat iedereen zichzelf zomaar mediator mag noemen.

"Dat is toch onbegrijpelijk? Terwijl je zoveel schade aan iemand kunt toebrengen", gaat ze verder. Ze wil dat mediators zich verplicht moeten aanmelden bij een register, want dan kun je ze op de vingers tikken bij fouten.

Daarnaast is Stellingwerf ook kwaad op de advocaat die na het overleg met de mediator het convenant controleerde. Bij die persoon hadden volgens de Hoogeveense ook alarmbellen moeten afgaan bij het lezen van de tekst. "Ik was in die tijd niet eens in staat een kop koffie te zetten, en toch lieten ze het mij ondertekenen", blikt ze terug op het opstellen van het convenant.

Ook is zo'n advocaat verplicht om met het scheidende echtpaar in gesprek te gaan. "Maar ik heb nooit een advocaat gezien", briest Stellingwerf. "Ik vraag me zelfs af of ze het überhaupt gelezen heeft."

Alles was ze kwijt, maar langzaam krabbelt ze weer op. Met hulp van een groot netwerk, lieve vrienden en familie vindt ze woonruimte. Ook krijgt ze uit alle hoeken en gaten meubels en andere spullen om van haar huis een klein beetje een thuis te maken.

"Dat deze situatie mij bijna mijn leven heeft gekost, dat is echt een ding. Daar worstel ik nog elke dag mee. Het is nog elke dag overleven", bekent Stellingwerf. De mensen die betrokken waren bij haar scheiding hebben haar het gevoel gegeven dat ze er niet toe doet. "Ik ben het niet waard, dat gevoel hebben zij gecreëerd."

Nu kijkt ze zich elke ochtend in de spiegel aan om tegen zichzelf te zeggen: 'Je bent het wél waard, Kim'.