Hoogeveen kocht stikstofrechten voor bouw fabriek Fage: 'Moeten servicegericht optreden'

'Om een uitnodigend vestigingsklimaat' te bieden verwierf Hoogeveen de benodigde stikstofrechten, laat een woordvoerder weten. Fage is van plan een grote fabriek te bouwen op bedrijventerrein Riegmeer voor de productie van Griekse yoghurt.

Bij de bouw van de fabriek komt stikstof vrij door bijvoorbeeld het heien en aanvoer van materialen. Ook als de fabriek in gebruik is levert dat stikstofuitstoot op door bijvoorbeeld verwarming van het pand en ketels. En dus moest Fage op zoek naar stikstofrechten.

Waarom Hoogeveen begin 2022 de rechten kocht? "Omdat de gemeente lokaal goed bekend is, en Fage een internationaal bedrijf is zonder deze lokale kennis. Om deze reden helpt de gemeente Fage", legt de woordvoerder uit. "De gemeente vindt dat zij bij dergelijke grootschalige internationale vestigingen met een grote economische waarde voor de gemeente Hoogeveen en de gehele regio faciliterend en servicegericht op moet treden om dergelijke ontwikkelingen mogelijk te maken."

Eerder dit jaar kregen onder andere gaswinner Vermilion en luchthaven Schiphol kritiek vanwege het opkopen van stikstofrechten. Ook Noord-Brabant kreeg de wind van voren toen die provincie in andere provincies, waaronder Drenthe, stikstofrechten opkocht. Met name omdat er boeren zijn die in de problemen komen vanwege het ontbreken van een vergunning die de stikstofruimte kunnen gebruiken.

Op het gemeentehuis van Hoogeveen hing een Trots-op-de-boervlag ten tijde van de stikstofprotesten. Waarom koopt Hoogeveen stikstofrechten voor de bouw van een zuivelfabriek, terwijl zogenaamde PAS-melders nog in de knel zitten?

"Het helpen van PAS-melders is een provinciale aangelegenheid", klinkt het vanuit het raadhuis. "Een mogelijk middel om dit te doen kan wellicht het opkopen van stikstofrechten zijn. Het is aan de provincie om hier actief mee aan de slag te gaan en hier beleid op te ontwikkelen", legt de woordvoerder van Hoogeveen uit. En de gemeente vindt de Fage-fabriek een belangrijke ontwikkeling die niet 'per definitie niet mogelijk gemaakt zou moeten worden, gezien het grote belang in termen van economische ontwikkeling voor de gehele regio'.

Economie-wethouder Jan Zwiers zegt in het Radio Drenthe-programma Cassata het logisch te vinden dat Hoogeveen dergelijke service biedt aan Fage.

In het radioprogramma ging Zwiers ook in op onenigheid met MOB-voorman Johan Vollenbroek. MOB is een milieuorganisatie die kritisch kijkt naar de komst van Fage. Vollenbroek had Fage op Twitter een 'dubieuze yoghurtgigant' genoemd.

Daar sloeg Zwiers op aan. Hij belde Vollenbroek op en vroeg om rectificatie, zo niet dan volgen mogelijk juridische stappen. "Dubieus vinden mag, dat is een mening en dat mag. Maar als je zegt dat iets dubieus is dan is dat een wat ik noem een 'zijns-oordeel' en dan heb je wat bewijs te leveren", legt Zwiers uit. "En als we op deze manier met elkaar omgaan in Nederland en overal net doen alsof het zo is, dan zijn we denk ik ver van huis."

Vollenbroek heeft op Twitter ruim 19.000 volgers. "We mogen ook wel eens een beetje van ons afbijten en zeggen hoe je de omgangsvorm met elkaar ziet. Ik vind het dubieus wat hij doet. Ik vind", benadrukt hij. Volgens de wethouder heeft zowel het bedrijf als de gemeente Hoogeveen last van zo'n uitspraak. "Wij worden dan gezien als partij die zaken doet met een dubieus bedrijf. Dat laten wij ons niet aanleunen. We vinden het belangrijk om daar zo af en toe onze stem in te laten horen."

Inhoudelijke kritiek van partijen als MOB vindt Zwiers geen probleem. "Bezwaar maken mag. Dat instrument is er en is ook een groot goed."

Zwiers zegt dat er binnen de kaders van de wet is gewerkt bij het ontwikkelen van industrieterrein Riegmeer en het binnenhalen van Fage. "Wij hebben aan de voorkant alle partijen gevraagd: Kunnen jullie dat en willen jullie dat? Het antwoord was 'ja'", kreeg hij te horen van nutsbedrijven voor water, gas en elektra.

Zo'n 2,5 jaar is Hoogeveen bezig met het binnenhalen van Fage. Zwiers: "Natuurlijk kan het misgaan. Wij doen ons best om alles naar eer en geweten in te vullen en te beoordelen en alle informatie boven tafel te krijgen. We kunnen iets over het hoofd zien daarom hebben we in Nederland de mogelijkheid om bezwaar in te dienen."

Zwiers ziet het project als een opkikker voor Hoogeveen. "Hoogeveen had wat positiefs nodig, De trots van Hoogeveen mocht wel een boost krijgen na alles wat er gebeurt was, de bestuurscrisis", doelt hij op de val van het college in 2020 en de verstoorde politieke verhoudingen.

De fabriek zelf moet 200 tot 250 banen opleveren, indirect komen daar volgens Zwiers nog eens 100 tot 150 bij. "Er zal moeten worden geworven, er zijn ook mensen buiten de regio die willen komen werken en er zullen mensen van buitenaf komen." Met dat laatste doelt hij onder andere op arbeidsmigranten. "We hebben nog wel wat ruimte om mensen bij ons te laten wonen."