Onderhandelingen GS: Drenthe krijgt gebiedsgedeputeerden

Gert-Jan Schuinder
Als het aan BBB ligt, komen er gebiedsgedeputeerden © serge vinkenvleugel/RTV Drenthe
Drenthe krijgt vier gebiedsgedeputeerden. Over dat voorstel van de BoerBurgerBeweging wordt momenteel onderhandeld door CDA, PvdA, VVD en de BBB. Een nieuw provinciebestuur moet het anders aanpakken dan de politiek tot nu toe deed. Een inkijkje in de onderhandelingen voor een nieuw provinciebestuur met fractievoorzitter en BBB-onderhandelaar Gert-Jan Schuinder.
"We zijn het op hoofdlijnen eens dat we gebiedsgedeputeerden zullen krijgen. Naast je taak als bijvoorbeeld gedeputeerde van landbouw of verkeer ben je ook gedeputeerde van noord-, zuid-, oost- of west-Drenthe. Je bent voor alles in jouw gebied het aanspreekpunt voor de inwoners. Hoe het er precies uit gaan zien moeten we nog uitonderhandelen", vertelt Schuinder.
"Als je als gebiedsgedeputeerde van Noord-Drenthe naar een avond over het opheffen van buslijnen gaat, maar je bent niet de gedeputeerde van vervoer, dan neem je een OV-ambtenaar mee. We denken dat deze manier van werken directer en dichterbij de inwoners is. Meer betrokken."
"En we zien een centrale gedeputeerde die als een soort satéprikker dwars door Drenthe loopt. Voor de gebiedsoverstijgende zaken en de gesprekken met Duitsland, Den Haag en de EU."

Waar staat Drenthe over tien jaar?

"We hebben als eerste een 'brondocument' gemaakt. Een soort grove schets van hoe Drenthe er over tien jaar uit moet zien. Denk aan het verkleinen van ongelijkheid tussen mensen, tussen arm en rijk. Bredere welvaart voor iedereen. Bijvoorbeeld goed bereikbare dorpen via het OV."
"We laten ons in de gesprekken ook voeden door wat anderen allemaal naar het provinciehuis gestuurd hebben. Een van de tachtig documenten die we kregen was het recente rapport over Overerfbare Armoede in de Veenkoloniën (14.000 inwoners waarvan 4000 kinderen in zeer langdurige armoede, red.) Daar ben ik echt van geschrokken."

Je moet laten zien dat je het anders gaat doen

"Vanwaar die tien jaar vooruit kijken? Je moet verder kijken dan de vier jaar van dit nieuwe provinciebestuur. Tegelijk hebben we afgesproken: we gaan het coalitieakkoord niet dichtimmeren." Er komt dus meer ruimte voor Provinciale Staten om samen met Gedeputeerde Staten beleid te maken.
Ook al een harde afspraak: na twee jaar het akkoord evalueren of het de goede kant op gaat in plaats van na vier jaar aan het einde conclusies trekken. BBB wil dat via een Burgerberaad, PvdA VVD en CDA zijn nog niet zover, volgens Schuinder. Dus dat is nog een flink onderhandelingspunt.
Het zijn volgens Schuinder allemaal voorbeelden van nieuwe politiek. "Je moet ook laten zien dat je het anders gaat doen. Niet alleen aan de proteststemmers van de verkiezingen."

Stikstof landbouw natuur

"We maken negen bouwstenen voor ons college-akkoord. De eerste bouwsteen is bestuurlijke vernieuwing. Die gaan we gebruiken als meetlat voor de andere acht bouwstenen die we gaan maken", aldus Schuinder.
En nee, de 'bouwsteen' landbouw-natuur-stikstof komt niet als laatste aan de orde in de collegeonderhandelingen. Volgens Schuinder wordt dat bouwsteen drie. De hete aardappel gaat dus niet vooruitgeschoven worden tot het laatste moment. Over twee weken gaan de onderhandelingen vooral over die derde bouwsteen. Schuinder weet het zeker: dit deel gaan pittige onderhandelingen worden.
"Onze inzet is duidelijk: andere oplossingen om het stikstof-probleem aan te passen. Geen nieuwe natuur erbij zolang de huidige natuur niet hersteld is. Niemand geeft ons de garantie dat met uitbreiding van natuur en de huidige stikstofmaatregelen ook straks die nieuwe natuur qua stikstof ook niet 'op rood' staat. Sterker nog: al koop je ook honderd Drentse boeren uit dan hebben we nog niet de garantie dat de huidige natuur weer 'op groen' komt te staan.
Schuinder hoopt dat de Eerste Kamerverkiezingen van 30 mei een verandering gaan brengen voor de stikstofwetgeving. Het moet wat hem betreft 'meer in balans'. "We hebben niet tien keer Drenthe, we hebben één Drenthe en dat kun je maar één keer inrichten."

Formatie TV?

BBB, VVD, CDA en PvdA zitten ook te broeden op hoe ze de rest van Drenthe gaan vertellen hoe het onderhandelingsproces verloopt. Want normaal is dit iets wat achter gesloten deuren plaats vindt en die gaan pas open als er een akkoord is. BBB heeft al een paar out-of-the-box ideeën op tafel gelegd. Schuinder: "Misschien wel een formatie-podcast of Formatie TV."

BBB grootste

Bij de Provinciale Statenverkiezingen werd BBB de grootste partij met zeventien zetels, waarmee het net niet de grootste nieuwe binnenkomer ooit werd in Drenthe. De PvdA, VVD en CDA verloren allemaal zetels. Samen komen de partijen uit op 28 zetels. Er zijn 22 zetels nodig voor een meerderheid.
Schuinder was vlak na de verkiezingen optimistisch toen hij zei dat eind mei er wel een nieuw provinciebestuur zit. Dat moest hij al eens bijstellen; de BBB-fractievoorzitter denkt nu dat het voor eind juni moet lukken.
Drenthe krijgt gebiedsgedeputeerden
Het proces en de bouwstenen
Als een onderwerp op de formatietafel komt, worden de betrokkenen eerst bijgepraat door ambtenaren van de provincie over de stand van zaken en de do's and dont's van een onderwerp. Behalve informatie en onderzoeken van de provincie zelf worden daarbij worden ook de tachtig stukken gebruikt die vanuit inwoners, belangenorganisaties en onderzoekers zijn opgestuurd. Daar rolt een 'bouwsteen' voor het coalitieakkoord uit.
Daarna gaan de afzonderlijke fracties van BBB, PvdA, CDA en VVD alles over zo'n onderwerp bespreken en of de bouwsteen zo goed is of niet.
Is de bouwsteen akkoord bevonden, dan gaan de onderhandelaars verder met de volgende bouwsteen. Als negen bouwstenen klaar zijn wordt er gesproken over de definitieve verdeling van het geld. Welke bouwsteen krijgt welk deel van de totale jaarlijkse provinciale begroting van 350 miljoen euro.
Dit zijn de negen bouwstenen:
- Besturen en samenwerken (waaronder bestuurlijke en politieke vernieuwing)
- Stad en Platteland
- Regionale economie en werkgelegenheid
- Mobiliteit en bereikbaarheid
- Klimaat en energie
- Levendig en sociaal
- Middelen en mensen
- Samenwerkingsverbanden
- Investeringsagenda

Heb jij een tip voor ons?
Stuur een bericht, foto of video via WhatsApp of mail de redactie.