'Gemeenten verplichten tot opvang asielzoekers? Liever niet, maar het is wel nodig'

De staatssecretaris vertelde gisteren aan de Tweede Kamer dat gemeenten bepaalde asielzoekers, zoals alleenstaande mannen, niet meer mogen weigeren in hun opvang. Het Rijk kan ingrijpen en deze asielzoekers met dwang alsnog onderbrengen bij een gemeente. Wat de staatssecretaris betreft slapen er in Ter Apel geen asielzoekers meer buiten.

Het verhaal gaat Jerke Setz aan het hart. Hij is raadslid van de ChristenUnie in Assen en schreef mee aan de aanklacht Nooit meer buiten slapen. "Vorig jaar was ik vrijwilliger bij het aanmeldcentrum in Ter Apel toen het daar uit de hand liep. We zagen onmenselijke situaties met de vluchtelingen die op straat sliepen. Het is heel raar dat je in een land als Nederland een soort rampgebied hebt gecreëerd, omdat het beleid niet aansluit op de werkelijkheid."

Eerder dit jaar kon staatssecretaris Van der Burg niet uitsluiten dat er nog vluchtelingen buiten zouden slapen. "Ik had toen al graag die toezegging wel gehad. Eigenlijk heeft hij dat nu alsnog onderschreven. Hij vindt het buitenslapen mensonwaardig en gaat dat niet meer laten gebeuren. De belofte is een eerste stap, maar die moet nog wel waargemaakt worden", zo vertelt Setz.

De eerste kink in de kabel wordt volgens Setz onder meer veroorzaakt door de partij van Van der Burg zelf. De staatssecretaris van Asiel en Migratie krijgt van de VVD kritiek te verduren over de manier waarop gemeenten de spreidingswet moeten uitvoeren. Een hoorzitting over het wetsvoorstel is uitgesteld. Jerke Setz noemt het schandalig, hij vindt het onbegrijpelijk dat de landelijke VVD-fractie het hun eigen staatssecretaris zo moeilijk maakt.

"Wat de fractie consequent doet, is zeggen dat die instroom omlaag moet. Er zijn partijen die die visie delen en vinden dat we grip moeten krijgen op migratie. Maar wat ze vergeten, is dat dat een enorm tijdrovend en complex proces is. Je wil ook voorkomen dat er heel veel mensen verdrinken op de Middellandse Zee. Je moet dat op een humane manier naar beneden brengen. In de tussentijd moet je als land wel je verantwoordelijkheid nemen voor die opvang", zegt Setz stellig.

Het Asser raadslid had het liefst gezien dat de spreidingswet niet nodig zou zijn. "Gemeenten verplichten? Liever niet, maar het is wel nodig. Dat heeft er mee te maken dat de gemeenten onderling ook geen goede verdeling hebben gemaakt over de opvang. Wat je ziet bij de Oekraïne-instroom dat is vrij goed verdeeld", constateert Setz.

"Maar als je kijkt naar de instroom van reguliere asielzoekers dan zie je dat Friesland, Groningen, Drenthe en Flevoland boven zichzelf uitstijgen", vervolgt hij. "Die doen bijna allemaal twee, drie of vier keer zoveel als wat van hen verwacht wordt. Maar een provincie als Zuid-Holland doet bijvoorbeeld maar de helft. En een gemeente als Rotterdam neemt maar 500 vluchtelingen op. Assen doet meer, terwijl Rotterdam meer dan een half miljoen inwoners heeft."

Jerke Setz schaart zich graag achter de oproep van de staatssecretaris: "Het is ontzettend belangrijk dat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt. Wat mij betreft zijn er ook echt gemeenten die daarin nu verzaken."