Pauperparadijs worstelt met stikstofregels: 'Alles wijzigt telkens'

"Ik voel me soms net een vergunningspecialist", lacht Lommerde op de set van het openluchtspektakel. Maar het is de lach van een boer met kiespijn. De organisatie van Het Pauperparadijs moet zich in allerlei bochten wringen om het stuk door te kunnen laten gaan. "Het is steeds moeilijker om iets in de openlucht te organiseren, want de regels worden als maar strenger."

Op de binnenplaats van het Gevangenismuseum wordt hard gewerkt om het decor, de tribunes, het geluid en het licht op te bouwen. Binnenkort zullen de acteurs hier gaan oefenen. Vorig jaar kon het evenement niet doorgaan, dit jaar wel.

"Een jaar geleden hadden we het probleem dat de stikstofregels aan het veranderen waren. Daardoor konden we niet op tijd aan de voorwaarden voldoen", blikt de producent terug. "Dit jaar dachten we het wel te weten. Dachten we."

Om een openluchttheaterstuk te mogen opvoeren, moet je tegenwoordig aan allerlei strenge stikstofeisen voldoen. Lommerde: "Maar er zijn drie zaken die het ingewikkeld maken. Regels kunnen tussentijds veranderen, net als rekenmethodes. Daarnaast zijn er rechtelijke uitspraken. Zo werd tijdens de voorbereidingen bekend dat we ook de stikstof die tijdens de voorbereidingen wordt uitgestoten moeten meerekenen."

Om aan de voorwaarden te voldoen, moesten er officiële bureaus worden ingeschakeld om onderzoek te doen op gebied van ecologie, natuurbescherming, licht en geluid. "Al die bureaus hebben het hartstikke druk, want elk evenement heeft ze nodig. Soms moet je tot wel drie maanden wachten voordat een rapport klaar is. Je moet dus heel vroeg beginnen met de voorbereidingen."

En dat zorgt voor druk en extra kosten. "Led-verlichting is bijvoorbeeld duurder dan klassiek licht en het kost medewerkers meer tijd om de vergunningen rond te krijgen. Locatietheater is bovendien geen vetpot. Tegelijkertijd wil je de prijzen van de tickets niet al te zeer verhogen."

Door alle maatregelen die zijn genomen, stoot Het Pauperparadijs maar relatief weinig stikstof uit. En dat is hard nodig, volgens Lommerde. "Want de meeste stikstof wordt uitgestoten door de bezoekers die met auto hier naartoe komen. Er zijn ook vrijwel geen andere opties voor hen, want ze kunnen hier ook niet met het openbaar vervoer komen."

Al die strenge stikstofregels zorgen ervoor dat het erg lastig is om een evenement buiten te organiseren. Dat geldt zeker voor locatietheater. Lommerde: "De consequentie is dat er in de toekomst minder theater buiten te zien zal zijn. Intern heb ik in ieder geval wel eens gezegd dat dit misschien de laatste productie van ons buiten is."

Het Pauperparadijs wordt van 7 juni tot en met 26 augustus opgevoerd op de binnenplaats van het Gevangenismuseum in Veenhuizen. Er staan 55 voorstellingen gepland.