Natuurmonumenten woedend, provincie wil ganzengebied bij Assen toch niet compenseren

Kloosterveen woningbouw en ganzen
De oprukkende woningbouw van Kloosterveen zit de ganzen uit het Fochteloërveen toch niet in de weg, zegt de provincie © RTV Drenthe / Margriet Benak
Provincie Drenthe en Natuurmonumenten vliegen elkaar in de haren. De ruzie gaat over het compenseren van een leef- en voedselgebied voor ganzen bij Assen. Of beter gezegd, het niet compenseren. Door nog eens 2500 woningen bij het Asser Kloosterveen te bouwen komen beschermde vogelsoorten in de verdrukking, vinden natuurorganisaties. Hun leefgebied verdwijnt met het opofferen van akkers voor woningbouw. Maar de provincie is het hier niet mee eens en dus komt er geen plan van aanpak.
De provincie Drenthe heeft een zoveelste onderzoek laten doen naar het ganzenprobleem. Conclusie: "Er is geen tekort aan foerageergebied geconstateerd, dus zien wij geen noodzaak om over te gaan tot het aanwijzen van compenserende voedselgebieden", meldt de provincie in een brief.

Verbijsterd en woedend

De brief is ook bij de natuurorganisaties op de mat geploft. En die zijn not amused. Woordvoerder Fred Prak van Natuurmonumenten reageert verbijsterd en woedend. "We waren nog in bestuurlijk overleg en zaten te wachten op een nieuwe uitnodiging vanuit de provincie. Want een afspraak was op het laatste moment afgezegd. En dan komt er ineens zo'n brief binnen, we zijn compleet verrast", briest Prak.
Wat nu? "Dat weten we nog niet. We zijn nog te verbijsterd over hoe de provincie dit afhandelt. We willen eerst een gesprek met verantwoordelijk gedeputeerde Henk Jumelet. Want hoe kan dit nu zo lopen? We hebben met z'n allen, provincie, gemeente Assen en drie natuurorganisaties, in februari vorig jaar de conclusies onderschreven van het ecologische onderzoeksrapport van Altenburg & Wymenga. Dat gaf aan dat er toch problemen waren. En we zouden naar een concrete uitwerking kijken, om het leefgebied voor de ganzen te compenseren. Maar ineens houdt het op", zegt Prak.

Verstoring leefgebied

Dat onderzoek constateerde uiteindelijk toch een verstoring van onder meer kraanvogels, ganzen en zwanen uit het Fochteloërveen. Ten zuidwesten van Assen gaat door de oprukkende woningbouw een belangrijk eet- en rustgebied verloren voor de beschermde vogels. Provincie en gemeente waren opdrachtgever van het onderzoeksrapport.
Ze beloofden de natuurorganisaties met een plan van aanpak te komen, om het gebied te compenseren. Zo zou er gekeken worden naar akkers van boeren in de regio, om daar een regeling mee te treffen om wat langer voedselresten op het land te laten liggen. "En nu komt er ineens toch niks? Dat kan niet waar zijn", aldus Prak.
(tekst gaat verder onder foto)
Kloosterveen woningbouw Kloosterakker
In Assen wordt druk gebouwd aan de eerste 500 woningen van Kloosterakker, waar in totaal 2500 huizen komen © RTV Drenthe / Margriet Benak

'Doelen voor ganzen gehaald'

De provincie verwijst in haar brief naar weer een nieuw onderzoek dat inmiddels is verricht, een zogeheten second opinion. Daaruit zou blijken dat het ecologische onderzoek van vorig jaar niet goed is uitgevoerd. Ook zijn cijfers opgevraagd bij SOVON, het nationaal kenniscentrum voor Vogelonderzoek. "En op basis van die gegevens blijkt dat de doelen voor de ganzen worden gehaald", stelt provincie.
De Vogelbescherming was het hier niet mee eens, en dreigde de provincie, vanwege haar gewijzigde opstelling, in gebreke te stellen. Daarop is nog geprobeerd om er met alle partijen uit te komen. De provincie stelde voor om vijf jaar lang op enkele hectares een zogeheten onderzoeksproject te houden. Om te kijken in hoeverre de ganzen in de praktijk ook echt moeite hebben met voedsel zoeken. Maar die handreiking bleek onvoldoende.

'Geen noodzaak'

Voor de provincie was toen de kous af. "We kwamen er gezamenlijk niet uit. Daarom zien wij geen noodzaak om passende maatregelen te nemen, en met een plan van aanpak te komen", schrijft Gedeputeerde Staten in de brief.
Nog voor de zomer verwacht de provincie vanuit het Asser stadhuis een vergunningsaanvraag voor het vervolg van Kloosterveen, nu er geen gebied voor ganzencompensatie nodig is. Dat gaat om nog eens 2000 woningen. Daarvoor heeft Assen een zogeheten natuurbeschermingsvergunning nodig, waarbij ook naar stikstof wordt gekeken.

Laatste woord nog niet gezegd

Maar de ganzenkwestie is voor Natuurmonumenten zeker nog niet ten einde. "Het laatste woord is er nog niet over gezegd. Als je samen een proces ingaat, waarin je uitspreekt om het probleem op te lossen, dan kun je dat niet zomaar eenzijdig eindigen, omdat je vindt dat er ineens geen probleem meer is," zegt Prak. De natuurorganisatie hoopt zo snel mogelijk met de provincie om tafel te kunnen.
Juridische procedure voorkomen met deal
Natuurmonumenten zag in 2020, samen met de Vogelbescherming en de Natuur- en Milieufederatie Drenthe, af van een juridische procedure tegen uitbreiding van de wijk Kloosterveen. Het ging om 500 huizen in het nieuwe deelplan Kloosterakker bij Assen. Want ook al zag een natuurstudie van provincie en gemeente Assen geen problemen ontstaan voor beschermde vogels uit het Fochteloërveen, de natuurclubs vreesden dat wel degelijk. Ze dreigden naar de rechter te stappen, om de woningbouw tegen te houden.
Nader ecologisch onderzoek
Een procedure werd op het nippertje voorkomen door de toezegging, van zowel provincie Drenthe als gemeente, om alsnog nader ecologisch onderzoek te laten doen naar de effecten voor beschermde vogelsoorten. Intussen kon Assen alvast aan de slag met de eerste 500 woningen. Eventuele compensatie, als dat nodig was, zou dan achteraf gebeuren. Het ecologisch onderzoek bevestigde begin vorig jaar wat de natuurorganisaties vreesden. En de partijen gingen aan de praat over een 'plan van aanpak'.
Onderzoek deugt niet
Maar het ecologisch onderzoek blijkt nu, in de ogen van de provincie, toch niet te deugen. "Op belangrijke onderdelen is het onvoldoende uitgevoerd, qua methode en data", concludeert de provincie nu. Natuurmonumenten begrijpt daar helemaal niets van. "We onderschreven met z'n allen de uitkomst van dat betreffende onderzoeksrapport. En we zouden gezamenlijk gaan voor een resultaat dat goed was voor de ganzen. Dan ben je wel totaal verrast met ineens deze uitkomst."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.