Gasselternijveen wil oude Vaart weer open graven in het dorp
Als het aan dorpscoöperatie De Brug ligt, wordt de oude gedempte vaart in Gasselternijveen heropend. De organisatie vraagt de het college van burgemeester en wethouders van Aa en Hunze om een haalbaarheidsonderzoek.
Het initiatief is onderdeel van de reconstructie van het centrum van Gasselternijveen. Zo moet het Veenkoloniale karakter worden versterkt, het centrum verfraaid, fietspaden en straten moeten worden verbeterd en de waterafvoer beter worden geregeld.
"Gasselternijveen heeft een riool-overstort die vaak open gaat. Dat water gaat rechtstreeks de Hunze in, waar ons drinkwater vandaan komt", zet Jan Willem Koops van de dorpscoöperatie. "Dat willen we niet."
Geen stank
Vooral vanwege de klimaatverandering lijkt het Koops een goed idee om de vaart weer te openen. "We moeten een waterbuffer creëren."
Toen de vaart nog open was veroorzaakte die wel eens stankoverlast. "Dat willen we zeker niet weer, daarom moet hij ook maar een meter of drie breed worden, dan kan al het regenwater van de huizen de vaart in", aldus Koops. "Stromend water stinkt niet."
Roep om terugkeer water
In Gasselternijveen leeft al jaren de roep om de vaart in het dorp te heropenen. In 2006 werd een dorpsvisie opgesteld waarin de gedeeltelijke heropening van de Vaart al werd genoemd. Volgens de dorpscoöperatie is vrijwel alles uit die visie verwezenlijkt, alleen het water is nog niet teruggekeerd in het centrum. Vijf jaar geleden werd daarom een dorpsinitiatief hiervoor ingediend bij de gemeente, maar daarover hoorde coöperatie nooit iets meer.
"We vragen al een tijdje om hoe het ervoor staat", zegt Koops. "Maar het blijft stil." Een haalbaarheidsonderzoek naar het opengraven van de voormalige Vaart zou 300.000 euro kosten. Het is nog niet bekend wat de gemeente van het plan vindt.
Volgens het onderzoek moet de vaart zo'n driehonderd tot vierhonderd meter lang worden. Koops hoopt dat er in de herfst een plan klaar is en dat binnen twee jaar de vaart weer open kan.
Voormalige zeehaven
Gasselternijveen heeft een bijzondere band met water. De veenkolonie aan de rivier de Hunze werd in de 17e eeuw gesticht. Het werd een schippersdorp met een eigen zeehaven. Hiervandaan werd turf vervoerd naar de stad Groningen en later ook naar steden in het westen van het land. 110 jaar geleden, in 1913, had het dorp zelfs de op drie na grootste zeehaven van Nederland. Eind jaren zestig en begin jaren zeventig werden de kanalen en wijken in het dorp gedempt.
