Vermilion ziet af van gaswinning binnen Koloniën van Weldadigheid

"Op zich zijn we hier heel bij mee", reageert Minne Wiersma namens de Maatschappij van Weldadigheid. "Wij zijn niet tegen of voor gaswinning, maar niemand wil gaswinning in de achtertuin. Wij vragen ons af waarom er precies hier gas moet worden gewonnen." Met precies hier bedoelt hij de Koloniën van Weldadigheid. Sinds twee jaar staan de Koloniën in Frederiksoord, Wilhelminaoord en Veenhuizen op de UNESCO Werelderfgoedlijst. "Een boorlocatie in dit bijzondere landschap past hier niet."

Vermilion wil meer aardgas winnen in de gemeente Westerveld en Weststellingwerf. Daarom onderzoekt het bedrijf wat de beste locatie is. Veertien opties lagen op tafel, waaronder Wilhelminaoord, Vledder en Vledderveen, maar vorig jaar bleek uit onderzoek dat meerdere van deze locaties ongeschikt zijn vanwege de Koloniën van Weldadigheid. Als op deze locaties een boorinstallatie komt te staan, dan doet dat afbreuk aan de UNESCO Werelderfgoedstatus.

Een extra onderzoek naar de mogelijkheden van gaswinning in het gebied volgde en een onafhankelijke commissie kijkt mee. Die oordeelt dat Vermilion nog steeds niet goed in beeld heeft wat de gevolgen zijn voor het werelderfgoed en de natuur. Vermilion moet dat dus eerst nog uitzoeken, voordat staatssecretaris Hans Vijlbrief een geschikte locatie kan kiezen. Het bedrijf heeft daarom besloten enkele locaties niet meer voor te stellen aan Vijlbrief, zodat er minder onderzoek nodig is. Er blijven nu vijf locaties over: vier in de buurt van Vledder en de ander ligt in de buurt van Noordwolde, in Friesland.

"Uit het eerste onderzoek bleek al dat een aantal locaties minder kansrijk waren", legt woordvoerder Sape Jan Terpstra namens Vermilion uit. "Die laten we nu vallen."

In Vledderveen wordt blij op het nieuws gereageerd. Plaatselijk Belang Vledderveen is eerder een petitie begonnen om de gaswinning te voorkomen. Zo'n 80 procent van de volwassen inwoners heeft die ondertekend. "Ik ben heel blij dat Vermilion nu tot het inzicht is gekomen dat hier geen geschikte plek is", reageert Carolien Spruijt namens Plaatselijk Belang Vledderveen. "Dit is heel geruststellend nieuws."

De petitie in Vledderveen is ook Vermilion opgevallen. "We hebben helemaal geen zin in extra ongerustheid. De kans was al klein dat we daar gingen boren. Nu geven we ook een stuk duidelijkheid af aan de bewoners."

Toch zijn niet alle zorgen weg. Dat Vermilion geen boortoren gaat plaatsen binnen de beschermde zone van het werelderfgoed betekent niet dat ze afzien van de totale gaswinning in het gebied. In de buurt van Vledder zijn nog vier plekken in beeld en bij het Friese Noordwolde is er ook nog een.

Spruijt vreest nog steeds voor een verkeerstoename van vrachtwagens in het gebied en geluid- en lichtoverlast voor de natuur. "Er wordt niet gekozen voor de beste locatie, maar voor de minst slechte locatie", zegt de woordvoerder namens Vermilion. "Uitdaging is de variant te vinden die het minst slecht is voor natuur en milieu. Dat proces is nu gaande en het advies van de commissie scherpt de te maken keuze aan." Vermilion moet nog extra onderzoek doen naar de gevolgen voor het Drents-Friese Wold.

De gaswinning zelf is dus nog niet van tafel. Wiersma vreest dat het werelderfgoed nog steeds gevaar kan lopen. De gasbel onder het gebied verplaatst immers niet, alleen de kant vanaf waar geboord wordt. "Ik ben geen expert, maar bij gaswinning horen bodemdaling en trillingen. Het gaat hier om oude monumentale panden, die niet de moderne fundering hebben. Daar heb ik nog wel zorgen om. Het gaat mij niet alleen om het natuurlijk erfgoed. Dit moet ook een bijzonder werk- en woongebied blijven voor iedereen."

Vermilion zegt dat geen van de locaties 'op honderd procent instemming kan rekenen'. "Mocht het tot gaswinning komen, dan gaan we vooraf goede afspraken maken met de omgeving over de lasten en de lusten."

Wiersma en Spruijt zien liever helemaal geen gaswinning meer in het gebied. Spruijt: "We zijn bezig met de transitie. Het geeft zo'n slecht signaal naar de bevolking. Iedereen wordt opgeroepen om energie te besparen en zonnepanelen te nemen en dan ga je hier ondertussen extra aardgas boren." Dat beaamt ook Wiersma. "We zijn hier heel innovatief bezig met verduurzamen. Al is het wel een uitdaging om van het gas af te gaan in deze oude Rijksmonumenten."

Wanneer de staatssecretaris een voorkeurslocatie aanwijst is nog niet bekend, mogelijk is dat nog voor de zomer.