Het gaat iets beter op het gemeentehuis in Midden-Drenthe

Onderzoeksbureau BMC deed in opdracht van het college van burgemeester en wethouders onderzoek naar de oorzaken van het grote verloop en hoge ziekteverzuim in de organisatie. In het eindrapport sprak BMC over een angstcultuur, gebrek aan visie en gebrekkig leiderschap. Het bureau concludeerde dat het draagvlak onder de gemeentesecretaris was weggevallen en adviseerde de gemeente verder te gaan onder een andere leiding. Gemeente-secretaris Aline Pruntel vertrok en interim-gemeentesecretaris Guus van den Berg werd aangesteld om orde op zaken te stellen.

De meeste politieke partijen zijn wel te spreken over de voortgang. Ze vinden dat de rust weer is teruggekeerd en de sfeer is verbeterd, voor zover ze daar zicht op hebben. Ook zijn ze tevreden over het werk van de interim gemeentesecretaris en blij met de komst van de nieuwe gemeentesecretaris per 1 oktober, Mike Hacking, die voor zijn aantreden directeur bedrijfsvoering bij de Provincie Drenthe was. De partijen zijn positief over het feit dat de gemeenteraad wordt betrokken bij het werken aan een toekomstvisie.

Zelf kijkt interim gemeentesecretaris Guus van den Berg "redelijk tevreden" terug. Hij heeft naar eigen zeggen gedaan wat hij kon om zijn opdracht naar behoren uit te voeren. "Er is een nieuwe topstructuur, de rol van de teamleiders is beter gedefinieerd, de vacatures zijn bijna allemaal ingevuld en er is een begin gemaakt met een toekomstvisie." In de praktijk betekent die nieuwe topstructuur dat de ambtelijke top alleen bestaat uit de directeur en een manager, waar er eerder nog drie managers waren.

Hij vindt het moeilijk om aan te geven of de sfeer ten goede is verbeterd. "In een periode van negen maanden is het niet mogelijk om grote verschillen te realiseren op het gebied van cultuur en sfeer. In de periode dat ik er zat is er geen medewerkerstevredenheidsonderzoek geweest. Maar voor zover ziekteverzuim een indicatie is kan ik zeggen dat toen ik wegging het ziekteverzuim van bovengemiddeld naar onder het gemiddeld was gedaald," aldus Van den Berg, die interim gemeentesecretaris was van februari 2019 tot oktober 2019.

In de cijfers is dat nog niet terug te zien. Uit onderzoek van RTV Drenthe bleek dat er nog nooit zoveel mensen op eigen verzoek waren vertrokken als in 2018, namelijk 13, terwijl dat er normaal gesproken maar een paar per jaar zijn. Het ziekteverzuim was in dat jaar 5,97 procent. In 2017 was dat 4,88 procent. En over het jaar 2019 was het ziekteverzuim 5,86 procent, zo meldt een woordvoerder van de gemeente desgevraagd.

Kritische geluiden zijn er ook over het veranderingsproces. "Persoonlijk zie ik niet dat de aansturing is verbeterd. Veranderen van een organisatiecultuur is iets van jaren. Er zijn wel wat mensen verdwenen, maar dat was misschien ook wel vanzelf gegaan. Maar als we dat nu aan de kaak gaan stellen bereiken we ook niets," zegt Jannes Kerssies van coalitiepartij Gemeentebelangen.

Ook Charles de Haas van oppositiepartij Gemeentebelangen Smilde Beilen Westerbork laat weten het onderwerp nog steeds hoog op de lijst te hebben staan. "Ze willen het doodzwijgen. Maar alleen bereik ik hier niks. De interim gemeentesecretaris is gewoon doorgegaan en Raspoetin zit er nog steeds," zegt hij. Raspoetin is de bijnaam van een adviseur van het management die volgens werknemers en ex-werknemers een kampje vormde met voormalig gemeentesecretaris Aline Pruntel.

Een debat over het eindrapport van BMC is nooit gevoerd. Meteen na het verschijnen van de verkorte versie kwam er wel een spoeddebat over de verschillende versies die daarvan in de publiciteit zijn gekomen. Het inhoudelijke debat zou op een later tijdstip op de agenda komen, maar dat is tot op heden nooit gebeurd. Als reden voeren sommige raadsleden aan dat een anonieme brief vanuit de ambtelijke organisatie opriep tot rust in de tent.

En er zou over de belangrijkste conclusies al genoeg zijn gesproken. "Het volledige rapport gaf meer onderbouwing. Toen kwam er die oproep tot rust in de tent. Er waren al stappen gezet voor verbetering. Als je dan na een jaar opnieuw gaat kijken hoe het gaat, rakel je het weer op," zegt Joop Kramer van coalitiepartij PvdA.

De nieuwe gemeentesecretaris Mike Hacking heeft geen behoefte om terug te kijken en vindt het nog te vroeg om vooruit te kijken, zo meldt een woordvoerder. "We zijn met het elkaar aan het bouwen nu," aldus de woordvoerder.