Dna doodgeschoten wolf Wapse op 101 dode dieren aangetroffen

onderzoek wolf
Onderzoek naar de gedode wolf uit Wapse © Universiteit Utrecht
Het dna van de wolf die na een bijtincident in Wapse op 9 juli werd doodgeschoten, is bij 17 aanvallen op schapen en andere dieren aangetroffen.
Dat blijkt uit openbare gegevens van BIJ12, de organisatie die de schadeafhandeling voor de provincies uitvoert. Daarbij zijn in totaal 99 schapen gedood of later vanwege hun verwondingen afgemaakt. Ook doodde de jonge mannetjeswolf een geit en een pony; één schaap raakte gewond.

Mannetje jaagde meestal alleen

De meeste aanvallen deed de wolf alleen en soms samen met de vader of moeder uit de roedel. De eerste aanval was 18 november 2022 in Beilen waarbij 10 schapen werden gedood. Ook het dna van de moederwolf is hier aangetroffen.
De doodgeschoten wolf was een eenjarig mannetje die behoorde tot de roedel in het Drents Friese Wold. Hij kreeg de code GW3151m en is een nakomeling van de wolvin GW2090f, die sinds het najaar 2021 in dit gebied aanwezig is. Sinds begin 2022 vormt zij een paar met GW2397m.

Aanvallen op dieren met betrokkenheid van GW3151m

Datum Plaats Aantal dode dieren
09/07/23 Wapse Twee dode schapen en een geit
28/04/23 Bovensmilde Vier dode schapen
06/04/23 (+ moeder) Appelscha Drie dode schapen
15/03/22 (+ moeder) Langedijke Zestien dode schapen
12/03/23 Wapserveen Drie dode schapen
11/03/23 (+ vader) Wapserveen Een dode pony
05/03/23 Makkinga Een dood schaap
03/03/23 (+ vader) Nijeberkoop Drie dode schapen
28/02/23 Dwingeloo Vijftien dode schapen
10/02/23 Doldersum Vier dode schapen
25/01/23 Boijl Tien dode schapen
21/01/23 Appelscha Zes dode schapen
21/01/23 Vledder Zes dode schapen
20/01/23 Vledder Een dood schaap
19/01/23 Nijensleek Vijftien dode schapen
18/11/22 (+ moeder) Beilen Tien dode schapen
Totaal aantal dode dieren Drenthe/Friesland Honderdendrie dode schapen, een geit, een pony en een gewond schaap

Probleemwolf?

Van een wolf wordt het als natuurlijk gedrag beschouwd als deze landbouwhuisdieren aanvalt die onbeschermd of slecht beschermd staan. Een wolf die herhaaldelijk goed beschermd vee aanvalt en steeds manieren vindt om wolfwerende maatregelen te overwinnen, kan volgens het interprovinciaal wolvenplan worden aangemerkt als een probleemwolf die moet worden afgeschoten.
Deze wolf lijkt volgens gegevens van BIJ12 meerdere malen door een wolfwerend raster heen te zijn gekomen. Want de schapen die de wolf in Wapse op 9 juli aanviel stonden achter een door de provincie goedgekeurd wolfwerend raster. En op 10 februari en op 21 januari van dit jaar deed deze wolf een aanval op schapen die achter een hek stonden met zes stroomdraden.

Wolf passeerde wolfwerend raster

Het ging om een wolfwerend raster met een hoogte van respectievelijk 120 en 130 centimeter hoog en met een spanning van 6.500 en 5.800 volt. De minimale hoogte van een wolfwerend raster volgens de normen van BIJ12 is 120 centimeter en de minimale spanning 4.500 volt. De organisatie benoemt op de website verder niet of het wolfwerend raster op de betreffende locaties ook gebreken vertoonde.
Voordat tot afschot kan worden overgegaan, moet sowieso aan een serie maatregelen worden voldaan, zoals het verbeteren van preventieve maatregelen of de wolf proberen negatief te conditioneren. Als die maatregelen geen resultaat hebben, kan de wolf worden afgeschoten, afhankelijk van de populatiestatus. Voor Europa is tot op heden nog niet bepaald bij hoeveel wolven er sprake is van een gezonde populatie.

Provincie meestal bevoegd gezag

In principe zijn de colleges van Gedeputeerde Staten van de provincies bevoegd gezag om maatregelen te (laten) nemen. Als de volksgezondheid of de openbare veiligheid in het geding is, dan kunnen zij volgens het wolvenplan beslissen om de wolf te vangen of te doden.
Verhaal gaat verder onder de foto
dode wolf
De doodgeschoten wolf bij de Universiteit Utrecht © Universiteit Utrecht
In uitzonderlijke gevallen mag een burgemeester zonder overleg met de provincie besluiten om een wolf af te schieten. "De enige uitzondering is een situatie waarbij zich een acuut veiligheidsprobleem voordoet, waarbij de situatie zodanig acuut is dat het niet mogelijk is dat Gedeputeerde Staten een afweging maken", zo staat er in het interprovinciaal wolvenplan.

Angst voor wolf bij huis

Volgens de burgemeester was er zeker sprake van een acuut geval. Dierenorganisaties voeren aan dat de wolf twee uur na het bijtincident is afgeschoten en dat er op dat moment geen sprake was van een noodsituatie. De wolf zat op het moment van afschot vast in een perceel met een wolfwerend raster.
De schapenhouder belde de meldkamer van de politie toen hij op 9 juli rond 06.45 uur de wolf in zijn weiland aantrof. Volgens een ingewijde adviseerde de meldkamer de schapenhouder het hek open te zetten, zodat de wolf weg kon. Hij deed dit niet, omdat het perceel waar de wolf in vastzat, aan zijn woonerf grenst. De man zou bang zijn geweest dat de wolf dan naar zijn huis zou gaan.
Het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie is bezig met een onderzoek naar de rechtmatigheid van het afschot. De politie Oost-Nederland heeft op dinsdag 18 juli meerdere telefoons in beslag genomen van betrokkenen die aanwezig waren bij het bijtincident om de besluitvorming over het afschot van de wolf in kaart te krijgen. Het Functioneel Parket doet geen nadere mededelingen over welke telefoons in beslag zijn genomen en wat er op de telefoons is aangetroffen.

Inhoud filmpje bijtincident niet gedeeld

Het OM is onder meer op zoek naar een filmpje dat van het bijtincident met de schapenhouder is gemaakt. Volgens LTO Noord-voorman Dirk Bruins wordt dit filmpje door de familie van de schapenhouder bewust niet naar buiten gebracht.
"Bepaalde personen vinden altijd dat er iets fout is gegaan en zullen de beelden niet geloven of zeggen dat ermee gerommeld is. Zulke beelden gaan bovendien een eigen leven leiden", zei Bruins tegen het Dagblad van het Noorden en hij bevestigt deze lezing aan RTV Drenthe.
Dierenrechtenorganisaties hebben de politie gevraagd om de onbewerkte beelden van het incident veilig te stellen. Zij willen ook de belhistorie, berichten en het foto- en filmmateriaal van alle aanwezigen op het terrein rond het incident.

Heb jij een tip voor ons?
Stuur een bericht, foto of video via WhatsApp of mail de redactie.