Nog flink trekken aan oplossing flessenhals op het spoor bij Meppel

De vaste Tweede Kamercommissie kwam vandaag op het station van Meppel kijken hoe ver ProRail met de plannen is en wat er in Den Haag nog moet gebeuren. Want slechts de helft van de 70 miljoen die nodig is, is met pijn en moeite toegezegd door het kabinet. Dus staat eerst de belangrijkste klus op het menu: de uitbreiding van station Meppel met een vierde perron.

Treinen moeten op het spoor tussen Meppel en Zwolle nu door een zogenoemde flessenhals. Volgens Danou Veenhof, regiodirecteur bij ProRail, bestaat die flessenhals eigenlijk uit twee delen. Het ene deel is het krappe station in Meppel waar alle intercity's en stoptreinen doorheen moeten.

"Als je Meppel gaat uitbreiden met een vierde perron dan kun je de intercity's en stoptreinen scheiden door ze allemaal een eigen aankomst- en vertrekperron te geven. Dan zijn er nog veertien overwegen op het korte stuk tussen Meppel en Zwolle", legt Veenhof uit. "Als er nu iets misgaat, onderweg van Zwolle naar Meppel of op station Meppel, heeft dat meteen gevolgen voor al het treinverkeer van het noorden naar de rest van het land en andersom."

Want al het treinverkeer richting Noord-Nederland loopt via Meppel. "Zo lang een Lelylijn door de polder naar het noorden of een Nedersaksenlijn van Groningen over Emmen naar Twente uitblijft, is dit de enige spoortoegang van en naar het noorden" beaamt gedeputeerde Henk Jumelet. "Tegelijk is dit een makkelijk op te lossen probleem want als het om spoorinfra gaat, is het een heel klein bedrag."

Vorig jaar hebben Tweede Kamerleden Fahid Minas (VVD) en Lisa van Ginneken (D66), samen met de andere leden van de vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat, serieuze moeite moeten doen om staatsecretaris Vivianne Heijnen te overtuigen geld in Meppel - Zwolle te steken. Ze kwam met de helft over de brug.

Minas: "Ik ben blij dat we dat voor elkaar hebben gekregen en dat er begonnen kan worden aan een vierde perron in Meppel. Maar voor al het andere werk, zoals het opheffen of verbouwen van een aantal overwegen tot tunnel, is nog eens 40 tot 45 miljoen nodig. Wij (de vaste Kamercommissie en ProRail) zijn wel overtuigd dat het moet gebeuren, maar de ambtenaren van het ministerie voor Infrastructuur en het kabinet niet."

Het noorden moet de deur meer plat lopen in Den Haag zolang Den Haag hier niet komt luisteren, gaf Minas mee als advies aan Jumelet. De voorganger van Jumelet, Nelleke Vedelaar, kon zich oprecht boos maken over de houding van het kabinet. Het gaat volgens haar om nationale infrastructuur en was zoiets in de Randstad al rap opgelost. Vedelaar en de Groninger commissaris van de Koning René Paas schreven onlangs nog een brief aan de staatssecretaris en haar ministerie waar het woord 'teleurstellend' prominent in voor komt.

Als er morgen begonnen zou kunnen worden, is het werk in Meppel op z'n vroegst in 2030 klaar. Dat komt volgens ProRail-regiodirecteur Veenhof door alle procedures en vergunningen die doorlopen moeten worden. Daarover maakt D66-Kamerlid Van Ginneken zich grote zorgen, want dat duurt volgens haar 'echt te lang'. De werkelijkheid is dat er nog niet begonnen kan worden, want het geld is nog maar voor de helft binnen. Bovendien is de toestemming is er niet.

ProRail mag niet zelf beginnen aan het maken van grotere plannen voor de verbouwing van station Meppel en het aanpassen van de spoorlijn naar Zwolle. "Daarvoor moeten we toch echt een opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat hebben en het volledige geldbedrag", laat Veenhof weten.

Jumelet: "Over twee weken zitten we bij het ministerie aan tafel en gaan we beiden proberen te regelen." Vaste commissielid Stieneke van der Graaf (CU) is van plan om ook via de Tweede Kamer aan de staatssecretaris duidelijk te maken dat het ministerie toestemming moet geven.

ProRail hoeft ook niet meer overtuigd te worden van de noodzaak om de flessenhals tussen Meppel en Zwolle op te lossen. Los van dat er dan een een echt knelpunt verdwijnt en de treindienst 'robuuster wordt' is er dan ook ruimte voor een vierde intercity naar Assen en Groningen.

Regio-directeur Veenhof: "Er is altijd de eeuwige discussie of economische ontwikkeling eerst moet en de aanleg van infrastructuur daarna, of dat infrastructuur eerst moet en dat weer zorgt voor economische ontwikkeling. Wij geloven dat laatste."

En er zullen volgens Veenhof mensen uit de Randstad in deze regio gaan wonen en misschien ook werken. "We zien het bijvoorbeeld in de Achterhoek waar mensen uit het westen zijn komen wonen. Die zijn hard nodig om het bedrijfsleven in de benen te houden."

In de Achterhoek komt er een nieuwe treindienst bij: de RegioExpres. Dat is een extra sneltrein vanaf Arnhem die halverwege de Achterhoek verder gaat als extra stoptrein. Ook daar past ProRail het spoor aan zodat er meer treinen kunnen rijden.