Vijf vragen over 5G (en waarom je er geen corona van krijgt)

Voor een dekkend 5G-netwerk zijn meer zendmasten nodig (Rechten: Fred van Os/RTV Drenthe)
Voor een dekkend 5G-netwerk zijn meer zendmasten nodig
Brandende zendmasten, verontrustende facebookberichten en supersnel internet. Het 5G-netwerk komt er aan, en het maakt nogal wat los. Tijd om zin en onzin van elkaar te scheiden!

Wat is 5G?

5G is een netwerkverbinding met een grotere bandbreedte dan 4G, wat nu nog vooral gebruikt wordt. Door de grotere bandbreedte is er meer ruimte voor verkeer op de internetsnelweg, zijn er minder opstoppingen als mensen tegelijk van het netwerk gebruikmaken en is internet dus sneller. Ook maakt 5G gebruik van nieuwere technologieën dan 4G.
De vraag naar snellere en stabielere mobiele communicatie blijft groeien. Het 4G-netwerk zit aan de randen van zijn kunnen, dus moet er iets anders komen. 5G is de nieuwe generatie mobiele telecommunicatie. De eigenschappen van 5G kunnen niet alleen de toenemende vraag naar mobiele communicatie opvangen, maar zorgen ook voor nieuwe innovatieve toepassingen. Doordat het netwerk veel stabieler is wordt het voor chirurgen bijvoorbeeld mogelijk om via een robotarm op afstand te opereren.
In vergelijking met 4G zorgt 5G voor een snellere dataoverdracht, een kortere reactietijd (low latency) en meer betrouwbare verbindingen. Ook is het dankzij de antennes mogelijk meer apparaten tegelijkertijd draadloos te laten verbinden.

Hoe werkt het?

Oké, nu komt er een wat technisch verhaal: draadloze mobiele communicatie maakt gebruik van frequenties in het elektromagnetische spectrum. Dat deden de vorige generaties mobiele technologie ook al, maar 5G is een nieuwe technologie die hogere datasnelheden haalt. Er zijn in principe drie frequentiebanden aangewezen voor 5G: de 700 MHz band, de 3,5 GHz band en de 26 GHz frequentieband.
De toepassingen die straks met 5G mogelijk zijn werken in principe in de hierboven genoemde drie frequentiebanden. Toch verschillen de banden wel van elkaar, bijvoorbeeld in datasnelheid en dekking. Vraagt de toepassing weinig datasnelheid en is een goede dekking nodig, dan is de 700 MHz band het meest geschikt; is er meer datasnelheid nodig, dan zijn de hogere banden meer geschikt.
<h2>De frequentiebanden voor 5G</h2><p>De 700 MHz band is het meest geschikt om landelijke dekking mee te realiseren. Lage frequenties, zoals de 700 MHz, hebben een groot bereik. Daarom zijn er minder antennes nodig. De band is zeer geschikt wanneer er sprake is van veel gebruikers met weinig gegevensoverdracht. Denk hierbij aan Internet of Things (IoT) toepassingen, van slimme energiemeter thuis tot landbouwsensoren van de boer. De 700 MHz band is minder geschikt voor toepassingen met een hoge datasnelheid.</p><p>De 3,5 GHz band is het meest geschikt voor de combinatie van een hoge datasnelheid met een goede dekking. Deze band biedt meer bandbreedte dan de 700 MHz. De 3,5 GHz band zorgt voor een hogere datasnelheid op lokaal niveau en is daarmee geschikt voor veel bedrijfs- en consumententoepassingen. Denk hierbij aan toepassingen die video of beeld met hoge kwaliteit nodig hebben, zoals Virtual Reality, hoge resolutie video en 360-graden video. Een nadeel van de frequentieband is dat het lastiger is om dekking in gebouwen te realiseren; het signaal wordt sneller tegengehouden door muren en ramen. Bovendien zijn er meer opstelpunten nodig, omdat het bereik van de antennes kleiner is dan bij de 700 MHz band.</p><p>De band die het meest geschikt is voor zeer hoge datasnelheden, is de 26 GHz-band. Tegelijkertijd is deze frequentie eigenlijk ongeschikt om te zorgen voor een landelijk dekkend netwerk, aangezien er dan ontzettend veel basisstations geplaatst moeten worden. Geschikter is om de band te gebruiken voor toepassingen met extreem hoge snelheden dichtbij een basisstation, zoals het gebruik van tientallen draadloze videocamera's in een stadion. Er komen verbindingen over kortere afstand, waarbij gebruik wordt gemaakt van de <em>massive MIMO</em> techniek. Dit is een techniek waarbij signalen in de vorm van kleine bundels gericht worden op de apparaten.</p><p><em>Bron: Agentschap Telecom</em></p>

Wat kunnen we ermee?

Zelfrijdende auto's, drones die pakketjes afleveren, zomaar wat voorbeelden die vaak in één adem worden genoemd met de komst van 5G. Veel sectoren kunnen straks profiteren van 5G, omdat zij dan efficiënter kunnen werken. Maar ook voor de gewone mens zoals jij en ik biedt 5G voordelen. Al heb je dan wel een apparaat, een smartphone bijvoorbeeld, nodig die 5G ondersteunt.
De eerste 5G smartphones zijn al op de markt en de verwachting is dat er een ruimer aanbod komt. Slimme apparaten zijn al volop in de Nederlandse huiskamers aanwezig dankzij wifi. Met de komst van 5G krijgen slimme apparaten ruim baan in ons dagelijks leven. Denk aan de connected car: Een auto die verbonden is met het internet. Auto's verzamelen steeds meer data. Bijvoorbeeld het brandstofverbruik, je rijgedrag, de technische staat van de auto en waar je auto allemaal is geweest. Via het internet kunnen deze gegevens worden gedeeld met jou als bestuurder, maar ook met fabrikanten, dealers of een alarmcentrale.
Ook elektronische deursloten en slimme energiemeters, noodvoorzieningen voor ouderen of beveiliging rond het huis zijn voorbeelden waar 5G van onschatbare waarde is. Naar verwachting zal het aantal apparaten met een 5G functionaliteit in huishoudens groeien. Dingen in en rond je huis die verbonden zijn met het internet worden ook wel Internet of Things (IoT) genoemd.
Indirect kun je ook voordeel hebben van de komst van 5G. In openbare ruimtes zien we nu al dat apparaten via netwerken communiceren, zoals beveiligingscamera's en verkeerslichten. Dit IoT gecombineerd met 5G zorgt voor belangrijke kansen op gebieden als verkeer, veiligheid en milieu. Dankzij het verzamelen en daarna slim inzetten van data, wordt de wereld om ons heen efficiënter, is de theorie.
<h2>Voorbeelden van 5G-toepassingen in sectoren</h2><p>Verschillende sectoren, zoals de zorg, industrie en landbouw, hebben ook belang bij de voordelen van 5G. De nieuwe technologie kan namelijk leiden tot een slimmer productiemanagement, energiebesparing binnen processen, kostenbesparingen en efficiënter en veiliger werken. Een paar voorbeelden:</p><p></p><ul> <li>In de landbouwsector gaat 5G de precisielandbouw versterken. Het meten en verzamelen van informatie over de gewassen is hiervoor essentieel. Bij precisielandbouw wordt namelijk technologie gebruikt om planten heel nauwkeurig de benodigde behandeling te geven. Onder de grond meten sensoren wat de gesteldheid van de bodem is, en boven de grond monitort een drone realtime de gewassen.</li> <li>Met 5G is ook veilige zorg op afstand mogelijk. Zo kan 5G helpen bij het nauwkeurig en realtime monitoren van patiënten vanaf huis. Patiënten kunnen daardoor langer in hun eigen huis blijven wonen. Ook wordt 5G ingezet bij ambulances om een expert op afstand mee te laten kijken, waardoor behandeling eerder kan worden ingezet.</li> <li>Ook in de industrie levert 5G een bijdrage. Robots kunnen veilig inspecties uitvoeren op industrieterreinen en dankzij monitoring ontdekken fabrieken op tijd welke machines onderhoud nodig hebben. Onderhoudsmonteurs voeren gemakkelijk reparaties uit dankzij augmented reality; een methode om digitale beelden over de werkelijkheid weer te geven.</li> <li>5G maakt ook de smart city mogelijk. Denk aan straatlantaarns die zich slim aanpassen aan het licht, waardoor minder energie verbruikt wordt. Informatie van stoplichten, openbaar vervoer en parkeerplaatsen zorgen voor een beter doorstroming en toegankelijkheid van de stad. Ook dragen zelfrijdende auto's hieraan bij, die in de toekomst ook gebruik gaan maken van 5G netwerken.</li> </ul><p></p>

Wat zegt de wetenschap over 5G? - De Universiteit van Nederland

Is 5G-straling gevaarlijk?

5G-antennes werken net als 1G, 2G-, 3G- en 4G-antennes met elektromagnetische velden. Het signaal kan wel preciezer gericht worden. Daarnaast zorgen de hogere frequenties van 5G ervoor dat het elektromagnetische veld minder ver reikt dan elektromagnetische velden van lagere frequenties. Door de hogere frequentie zullen 5G-signalen ook minder diep het lichaam binnendringen dan 4G.
Dat de frequentie van 5G in de buurt komt van die van röntgenstraling, zoals her en der wordt beweerd, is onzin. Tussen 5G en röntgenstraling zitten onder meer nog infrarood, zichtbaar licht en uv, oftewel straling van de zon. Dit wordt allemaal niet-ioniserende straling genoemd.
Röntgenstraling en gammastraling zijn wél ioniserende straling. Hiermee wordt bedoeld dat deze straling voldoende energie bevat om atomaire verbindingen aan te vallen. Dit proces is schadelijk voor levende wezens, zoals de mens, en kan kanker veroorzaken.
Gelukkig voor ons vallen de signalen die gebruikt worden door elektronica, waaronder ook 5G, in de andere helft van het elektromagnetisch spectrum, namelijk bij de niet-ioniserende straling. Deze signalen hebben een lagere frequentie en bevatten daardoor minder energie, waardoor ze niet in staat zijn om atomen te ioniseren.
Waar 5G straling zich bevindt in het elektromagnetische spectrum (Rechten: Scamp/Imperial College London/EBU)
Waar 5G straling zich bevindt in het elektromagnetische spectrum
Om er zeker van te zijn dat de straling van onder andere 5G binnen de perken blijft, zijn er door de EU blootstellingslimieten opgesteld. Het RIVM en het Agentschap Telecom houden in de gaten dat deze limieten niet worden overschreden.

Onrust

Waarom is er dan toch onrust over het uitrollen van het 5G-netwerk? Niet alleen zijn er in het verleden demonstraties geweest, maar de afgelopen weken zijn er ook meerdere zendmasten in brand gestoken, vermoedelijk om te voorkomen dat er een 5G-zendmast zou komen.
De onrust is begrijpelijk, maar niet helemaal terecht, zei Monique Beerlage, algemeen secretaris bij het Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid, eerder dit jaar al tegen de NOS. Zij wijst op de grote hoeveelheid onderzoek die is gedaan naar gezondheidseffecten van mobiele telefonie in het algemeen, gericht op de netwerken van nu en in het verleden.
"Het enige bewezen effect is het opwekken van warmte in het lichaam of op de huid. Om gezondheidseffecten door te veel opwarming te voorkomen, gelden er blootstellingslimieten", zegt Beerlage. Die worden ook gecontroleerd. "Daarnaast is er geen reden om te veronderstellen dat 5G andere effecten in het lichaam of op de huid veroorzaakt dan de huidige mobiele netwerken."
Dat beaamt Eric van Rongen, voorzitter van de internationale commissie INCIRP die de stralingsblootstellingsrichtlijnen opstelt, in hetzelfde NOS-bericht. "Het is gevaarlijk in zeer beperkte mate. Als de intensiteit zo hoog is dat het lichaam opwarmt, dan kan dat tot gezondheidsklachten leiden. Daarom zijn er limieten ingesteld die dat moeten voorkomen."
<h2>Waar komt de kritiek vandaan?</h2><p>5G-critici wijzen vaak naar twee zaken waaruit blijkt dat - een deel van - de wetenschap aan hun zijde is. Dat gaat om een groep wetenschappers die in 2017 ook vraagtekens hebben gesteld bij de gezondheidsrisico's van 5G en een oud standpunt van de Wereldgezondheidsorganisatie waarin staat dat telefoons "mogelijk kankerverwekkend zijn voor mensen". Hoe kijkt de expert daar naar?</p><p>Als het gaat om de <a href="https://www.jrseco.com/nl/eu-5g-appel-wetenschappers-waarschuwen-voor-mogelijke-ernstige-gezondheidseffecten-van-5g/">gemeenschappelijke brief</a> zijn er van de ondertekenende wetenschappers maar een paar die gespecialiseerd zijn in elektromagnetische straling, zegt Eric van Rongen. "Een van hen, Lennart Hardell, heeft onderzoek verricht naar de gezondheidseffecten van mobiele telefoons en daaruit bleek er een mogelijk negatief effect te zijn. Maar een <em>mogelijk</em> negatief effect is niet hetzelfde als een negatief effect."</p><p>Het WHO-standpunt dat telefoons mogelijk kankerverwekkend zijn, is inmiddels achterhaald, zegt Van Rongen. "In de paar onderzoeken waar zij zich destijds op baseerden, zijn (zwakke) aanwijzingen gevonden dat de straling van mobiele telefoons <em>mogelijk</em> kankerverwekkend is. In andere onderzoeken zijn weer geen aanwijzingen aangetroffen. En sindsdien is er ook meer onderzoek gedaan. Als je alle gegevens die we nu hebben bij elkaar neemt, zou de conclusie anders zijn: dat er onvoldoende bewijs is dat die straling kankerverwekkend is."</p><p><em>Bron: NOS.nl</em></p>

Is er een verband tussen 5G en het coronavirus?

Sinds januari verschijnen er regelmatig berichten dat het 5G-netwerk het coronavirus zou veroorzaken of verergeren. Hoewel experts hebben vastgesteld en gezegd dat dit nepnieuws is, blijven er op Facebook nieuwe berichten over 5G en corona bijkomen. Hier in staat dat 5G mensen vatbaarder zou maken voor COVID-19, of dat 5G zelfs de oorzaak zou zijn van COVID-19 in plaats van het coronavirus. Ook doet een theorie de ronde dat corona helemaal niet bestaat, maar dat de overheid ons allemaal thuis wil houden zodat ze ongemerkt het 5G-netwerk kunnen uitrollen.
Het bestaan van het coronavirus is wetenschappelijk aangetoond en het virus wordt van mens op mens overgedragen. In laboratoria wereldwijd wordt het virus dat COVID-19 veroorzaakt bestudeerd. Bovendien zijn er landen waar 5G nog niet is uitgerold, maar waar het coronavirus wel is uitgebroken. Iran is hier een voorbeeld van, maar ook in Nederland is het 5G-netwerk nog niet uitgerold, en wordt er alleen op een paar locaties mee getest.
Volgens Britse wetenschappers is er géén link tussen het coronavirus en het 5G-netwerk. Zoals je hierboven al kon lezen heeft de straling van 5G niet de hoeveelheid energie die nodig is om atomen in ons lijf te veranderen. Het heeft dus ook geen invloed op je weerstand, en kan ook zeker geen virussen overdragen.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.